Nam Định: Truyền thống hào hùng, cơ hội rộng mở

9 giờ trướcBài gốc

Nam Định có dày đặc hệ thống di tích, di sản

Hào hùng trong dòng chảy lịch sử đất nước

Mảnh đất Thành Nam với hơn 760 năm hình thành và phát triển, là nơi phát tích của Vương triều nhà Trần lừng lẫy hào khí Đông A oai hùng, hào sảng, có vị thế hết sức đặc biệt trong suốt tiến trình lịch sử Việt Nam. Theo “Đại Việt sử ký toàn thư”, mùa xuân năm 1262, Thượng hoàng Trần Thái Tông ban chiếu thăng hương Tức Mặc (nay thuộc thành phố Nam Định) thành phủ Thiên Trường, cho xây dựng cung điện để Vua nối ngôi ngự mỗi khi về yết kiến Thái Thượng hoàng. Từ đó, nơi đây trở thành một trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa sầm uất, được coi như kinh đô thứ hai sau kinh thành Thăng Long.

Từ thế kỷ XV, trải qua các triều đại nhà Mạc, Lê, Nguyễn, Phủ Thiên Trường được coi là vùng đất xung yếu trong chiến lược bảo vệ Tổ quốc, có nhiều đóng góp quan trọng cho công cuộc khai hoang, lấn biển, mở mang bờ cõi đất nước. Từ các vị vua Nhà Trần, anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo; các Trạng Nguyên: Nguyễn Hiền, Đào Sư Tích, Lương Thế Vinh, Vũ Tuấn Chiêu, Trần Văn Bảo; TBT Trường Trinh, Lê Đức Thọ, Mai Chí Thọ, Trần Tế Xương, Nguyễn Bính... Nam Định còn là một trong 6 nơi trên cả nước có trường thi Hương, là một trong 3 đô thị (bao gồm Hà Nội, Huế, Nam Định) được dựng Cột Cờ. Nhiều bậc hiền nho, danh nhân tài đức xuất thân từ quê hương Nam Định đã nổi danh, đóng góp công sức, tài trí vào sự nghiệp đấu tranh chống xâm lược, bảo vệ, xây dựng và phát triển đất nước qua các thời kỳ lịch sử như quê hương của nhiều danh nhân, anh hùng dân tộc, nhà cách mạng yêu nước. Truyền thống cách mạng yêu nước của người dân Nam Định còn được thể hiện qua nhiều con số khi có đến 36.000 liệt sĩ; 2.902 Bà mẹ Việt Nam anh hùng; trên 25.000 thương binh, gần 16.000 bệnh binh; trên 800 người hoạt động cách mạng trước Cách mạng tháng Tám năm 1945; gần 1.600 người hoạt động cách mạng, hoạt động kháng chiến bị địch bắt, tù đày; trên 10.000 người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học; với tổng số trên 200.000 người có thành tích tham gia kháng chiến đã được tặng thưởng Huân, Huy chương kháng chiến, Bằng khen các loại.

Về kinh tế - xã hội, Thành Nam xưa còn là trung tâm thương nghiệp có nền thủ công mỹ nghệ đa dạng, với các phố phường nổi tiếng nghề thủ công, buôn bán sôi động không kém đất Thăng Long, phố Hiến. Nhất là vào thế kỉ XIX, sau khi Vua Minh Mạng cho đào con sông nối liền giữa sông Hồng và sông Đáy, lấy tên gọi là sông Đào, thành phố Nam Định trở thành trung tâm thương mại, buôn bán giao thương sầm uất, là nơi giao thương nổi tiếng, thu hút các thương lái từ các tỉnh trong cả nước. Năm 1897, để phục vụ công cuộc khai thác thuộc địa, sông Đào được nạo vét, khơi thông đường thủy, khánh thành đường xe lửa tuyến Hà Nội - Nam Định, mở mang giao thông đường bộ, xây dựng nhà máy nước, nhà máy điện…

Vào cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX, ngành công nghiệp ở Nam Định đã hình thành và phát triển khá nhanh chóng. Cùng với Sài Gòn, Hà Nội, Hải Phòng, quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng đã biến Nam Định trở thành một trung tâm công nghiệp lớn của Bắc Kỳ nói riêng và toàn xứ Đông Dương nói chung. Trên cơ sở đó, ngày 17/10/1921, Toàn quyền Đông Dương ban hành Nghị định thành lập thành phố Nam Định. Nghị định này cũng chính là cơ sở để chính quyền Pháp xây dựng các công sở, trường học, nhà máy, xí nghiệp lớn đồng thời thực hiện quy hoạch, xây dựng các khu phố. Diện mạo đô thị Thành Nam đã có nhiều đổi thay với sự kết nối hài hòa hai nét kiến trúc và văn hóa Đông - Tây. Cùng với những nếp quen cũ, những tập quán sinh hoạt truyền thống của người Thành Nam, diện mạo mới của một đô thị phương Tây đã khiến cho lối sống của người dân có thêm nhiều điều mới mẻ. Sự cộng hưởng đó đã tạo nên một dấu ấn riêng cho mảnh đất và con người Thành Nam ngày nay.

Âm vang của hào khí Đông A trên mảnh đất Thành Nam xưa đã tiếp thêm sức mạnh nội lực để thành phố Nam Định phát huy các giá trị và nguồn lực để xây dựng thành phố văn minh, hiện đại, kết hợp hài hòa giữa giữ gìn bản sắc văn hóa với phát triển kinh tế. Với bề dày truyền thống và những giá trị văn hóa đặc sắc, thành phố Nam Định luôn gìn giữ, phát huy giá trị di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, giá trị văn hóa nhân văn, tạo động lực trong sự nghiệp phát triển và hội nhập của Tỉnh. Thành phố Nam Định hiện có diện tích tự nhiên 120,9km2, dân số 364.181 người. Hiện nay trong quy hoạch quốc gia, quy hoạch vùng đồng bằng sông Hồng thì thành phố Nam Định được quy hoạch là Trung tâm tiểu vùng Nam đồng bằng sông Hồng (gồm các tỉnh: Nam Định, Ninh Bình, Hà Nam, Thái Bình).

Nam Định quyết tâm xây dựng một môi trường đô thị hiện đại và văn minh

Tiếp bước hào khí Đông A

Trong bước chuyển mình mạnh mẽ của kỷ nguyên 4.0, thành phố Nam Định đang viết nên một chương mới trong lịch sử phát triển của mình. Kế thừa và phát huy truyền thống văn hiến, cách mạng, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố đã đồng lòng, đoàn kết, năng động, sáng tạo, quyết tâm xây dựng một Nam Định văn minh, hiện đại, hòa nhập vào dòng chảy của đô thị thông minh, hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm vùng Nam đồng bằng sông Hồng.

Nhằm tạo ra những đột phá mang tính chiến lược, Thành ủy Nam Định đã ban hành ba Nghị quyết chuyên đề ngay từ đầu nhiệm kỳ 2020-2025. Thứ nhất, Nghị quyết số 05-NQ/TU tập trung vào việc "Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tổ chức, cán bộ giai đoạn 2021-2025", nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng một đội ngũ cán bộ vững mạnh, đáp ứng yêu cầu phát triển của thành phố. Thứ hai, Nghị quyết số 06-NQ/TU về "Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể các cấp, giai đoạn 2021-2025" 1 thể hiện sự quan tâm đến việc phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân. Thứ ba, Nghị quyết số 07-NQ/TU "Nâng cao năng lực quản lý đô thị, trọng tâm là trật tự xây dựng đô thị, kỷ cương và văn minh đô thị thành phố Nam Định, giai đoạn 2021-2025"thể hiện quyết tâm xây dựng một môi trường đô thị hiện đại và văn minh.

Những nỗ lực này đã mang lại những kết quả đáng khích lệ cho nền kinh tế thành phố. Theo công bố của ngành thống kê, năm 2024, Nam Định đạt mức tăng trưởng kinh tế ấn tượng 10,01%, xếp thứ 4/11 trong vùng Đồng bằng sông Hồng và 9/63 tỉnh, thành phố trên cả nước. Quy mô nền kinh tế của tỉnh lần đầu tiên vượt mốc 113.329 tỷ đồng, tăng 14,78% so với năm 2023. Đây là năm thứ hai liên tiếp Nam Định đạt mức tăng trưởng hai con số, cho thấy sự phát triển mạnh mẽ và bền vững. Trong 2 tháng đầu năm 2025, các chỉ tiêu kinh tế đều có mức tăng trưởng ấn tượng, trong đó sản xuất công nghiệp tăng 17,69%, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tăng 14,7%, kim ngạch xuất khẩu tăng 26,3%, kim ngạch nhập khẩu tăng 28,1%, và thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn tăng mạnh 86% so với cùng kỳ năm trước.

Mục tiêu đến năm 2025 của thành phố là xây dựng một Nam Định hiện đại, đồng bộ, có bản sắc riêng, bền vững, với không gian đô thị mở rộng theo quy hoạch, cùng với việc xây dựng chính phủ điện tử và đô thị thông minh. Theo quy hoạch tỉnh Nam Định, đến năm 2030, thành phố sẽ mở rộng địa giới (sáp nhập toàn bộ huyện Mỹ Lộc) để trở thành đô thị loại I, đồng thời hình thành thêm 10 đô thị mới.

Mục tiêu này sẽ càng được tạo đà thuận lợi khi trong hai tháng đầu năm 2025, tỉnh Nam Định đã thực hiện công tác cải cách bộ máy hành chính, theo tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW. Việc tổ chức lại bộ máy chính quyền từ tỉnh đến cấp huyện đã được hoàn thành, đi vào hoạt động ổn định từ 1/3, góp phần thúc đẩy triển khai các nhiệm vụ trọng tâm của tỉnh. Chủ tịch UBND tỉnh Nam Định, ông Phạm Đình Nghị khẳng định: dù các sở, ngành và phòng ban mới được kiện toàn sau khi sắp xếp bộ máy nhưng không để công việc đình trệ. Các cơ quan phải bám sát chỉ đạo từ Trung ương và tỉnh, hành động quyết liệt và hiệu quả để hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu kinh tế - xã hội năm 2025, tạo đà cho giai đoạn bứt phá 2026-2030.

Nhằm tạo tiền đề cho giai đoạn 2026-2030, Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Đình Nghị nhấn mạnh, các cấp, ngành phải chủ động đấu giá đất, phát triển hạ tầng đô thị, đẩy nhanh tiến độ các dự án trọng điểm như KCN Hải Long, KCN Trung Thành, cầu Ninh Cường, cầu Đống Cao. Công tác bảo vệ môi trường, xử lý rác thải và kiểm soát khai thác tài nguyên cũng cần được thực hiện chặt chẽ.

Đẩy nhanh tiến độ các công trình trọng điểm, hoàn thành tuyến đường bộ từ cầu vượt Song Hào đến đường bộ ven biển, khởi công dự án nâng cấp hệ thống thủy lợi vào năm 2025. Các dự án BOT và đầu tư công phải được triển khai đúng quy định, đảm bảo chất lượng. Đồng thời, tập trung thu hút đầu tư, hỗ trợ doanh nghiệp, hoàn thành phê duyệt chủ trương các KCN Nam Hồng, Minh Châu, Xuân Kiên. Việc quản lý tài sản công sau sắp xếp cũng được chú trọng, đảm bảo tiết kiệm và hiệu quả.

Triển khai mạnh mẽ Nghị quyết 57 về đột phá khoa học - công nghệ, chuyển đổi số, các sở ngành được giao nhiệm vụ đẩy nhanh tiến độ thực hiện. Tiếp tục cải cách hành chính, nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp. Đảm bảo tốt an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, giải quyết kịp thời các khiếu nại, tố cáo.

Hương Giang

Nguồn TBNH : https://thoibaonganhang.vn/nam-dinh-truyen-thong-hao-hung-co-hoi-rong-mo-161399.html