Nam Định từ tỉnh thuần nông đến hình mẫu quốc gia trong xây dựng nông thôn mới

Nam Định từ tỉnh thuần nông đến hình mẫu quốc gia trong xây dựng nông thôn mới
8 giờ trướcBài gốc
Sớm vào cuộc, quyết liệt ngay từ đầu
Nam Định là một tỉnh thuần nông thuộc vùng Đồng bằng sông Hồng không chỉ được biết đến với truyền thống văn hiến, hiếu học và văn hóa làng xã lâu đời, mà còn là địa phương đi đầu cả nước trong phong trào xây dựng nông thôn mới (NTM). Từ những kinh nghiệm nền tảng được tích lũy từ giai đoạn 2010 - 2025, Nam Định đã và đang khẳng định vị thế tiên phong với những kết quả vượt trội trong giai đoạn 2021–2025. Những con số ấn tượng cùng cách làm bài bản đã minh chứng cho tầm nhìn chiến lược và sự lãnh đạo quyết liệt, đồng lòng của toàn hệ thống chính trị xã hội trong công cuộc thay đổi diện mạo nông thôn.
Ông Trần Anh Dũng, Phó Chủ tịch thường trực UBND cho biết, ngay từ năm 2010, khi Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM bắt đầu triển khai trên toàn quốc, Nam Định đã thể hiện vai trò tiên phong khi xây dựng lộ trình rõ ràng, hệ thống chính sách đồng bộ và tổ chức bộ máy triển khai chặt chẽ từ tỉnh đến cơ sở. Từ nền móng đó, đến năm 2019, Nam Định trở thành một trong hai tỉnh đầu tiên của cả nước được công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM cấp tỉnh, sớm hơn 1,5 năm so với kế hoạch.
Tỉnh Nam Định xác định rõ, xây dựng NTM là của dân, do dân và vì dân. Với tinh thần đó, mô hình “Nhân dân làm, Nhà nước hỗ trợ” đã trở thành phương châm hành động hiệu quả, huy động tối đa sức dân, phát huy tính chủ động, sáng tạo và tự quản ở cơ sở.
Nam Định cũng là một trong những địa phương đi đầu trong việc xây dựng bộ tiêu chí riêng cho xã, huyện NTM nâng cao và kiểu mẫu sớm hơn Trung ương. Lồng ghép hiệu quả nhiều nguồn vốn đầu tư công, vốn tín dụng, vốn doanh nghiệp và người dân. Đào tạo, kiện toàn đội ngũ cán bộ NTM chuyên trách từ xã lên tỉnh, đảm bảo chất lượng điều hành chương trình.
Bước sang giai đoạn 2021–2025, Nam Định tiếp tục kế thừa và phát huy những kinh nghiệm quý báu để hướng tới những mục tiêu cao hơn: xây dựng xã nông thôn mới nâng cao, xã nông thôn mới kiểu mẫu và huyện nông thôn mới kiểu mẫu. Trong giai đoạn này, tỉnh tập trung chỉ đạo sâu sát, bám sát bộ tiêu chí mới của Trung ương, đồng thời ban hành bộ tiêu chí đặc thù riêng phù hợp với thực tế địa phương. Công tác quy hoạch được coi là bước đi tiên phong, nhằm định hướng phát triển đồng bộ hạ tầng, sản xuất và đời sống. Toàn bộ các xã trong tỉnh đã hoàn thành rà soát, lập quy hoạch xây dựng xã giai đoạn 2021- 2030 theo quy định mới, phù hợp với quy hoạch vùng và quy hoạch tỉnh.
Những kinh nghiệm quý báu này chính là nền tảng vững chắc giúp tỉnh bứt phá trong giai đoạn 2021–2025. Những con số ấn tượng minh chứng cho thành tựu vượt trội. Đó là, GRDP bình quân tăng 9,55%/năm, thuộc nhóm cao nhất cả nước. GRDP bình quân đầu người năm 2025 đạt 100 triệu đồng, gấp 1,6 lần so với năm 2020. Thu nhập thực tế bình quân đầu người gấp 2 lần so với năm 2020.
Huy động nguồn lực lớn chưa từng có
Điều đáng chú ý là người dân trở thành trung tâm của mọi công trình từ hiến đất, góp ngày công, đến giám sát và duy trì chất lượng các công trình nông thôn. Tổng vốn huy động cho xây dựng NTM giai đoạn 2021–2025 đạt 41.286 tỷ đồng,
Hạ tầng hiện đại, đồng bộ, kết nối vùng hiệu quả. Đến nay, 100% xã có đường ô tô nhựa hóa hoặc bê tông hóa đến trụ sở UBND xã; 97,5% xã đạt tiêu chí thủy lợi; hệ thống điện nông thôn được nâng cấp hiện đại, áp dụng công nghệ tự động hóa, giảm tổn thất điện năng và nâng cao độ tin cậy cấp điện.
Chuyển đổi số không chỉ được triển khai ở cấp tỉnh, huyện mà đã “chạm” đến từng xóm làng, từng người dân - khẳng định mục tiêu hướng tới “nông thôn thông minh” đầy tham vọng nhưng khả thi. Nam Định được đánh giá là tỉnh tiên phong khi triển khai hệ thống chính quyền điện tử đến tận cấp xã. 100% xã có bộ phận một cửa điện tử, cán bộ xã có hộp thư công vụ; tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến toàn trình đạt trên 60%. Đặc biệt, hồ sơ thủ tục hành chính cấp xã được giải quyết trực tuyến dẫn đầu cả nước. Hạ tầng viễn thông phát triển nhanh chóng với hầu hết dân cư có sóng 4G, 13% dân số đã được phủ sóng 5G, 70% hộ gia đình có Internet cáp quang.
Tổ chức sản xuất hiện đại, nâng cao giá trị nông sản và thu nhập với 390 HTX nông nghiệp, trong đó 330 HTX hoạt động hiệu quả, 19 HTX ứng dụng công nghệ cao. 53 HTX có sản phẩm OCOP đạt từ 3–4 sao, tạo thương hiệu và chuỗi giá trị bền vững cho sản phẩm nông thôn.
Bệnh viện đa khoa tỉnh Nam Định
Hướng đến mục tiêu phát triển bền vững, Nam Định đang từng bước chuyển từ xây dựng NTM cơ bản sang xây dựng NTM nâng cao và kiểu mẫu. Tỉnh đã ban hành bộ tiêu chí riêng cho xã NTM nâng cao, xã NTM kiểu mẫu và huyện NTM kiểu mẫu, phù hợp với điều kiện thực tiễn địa phương. Đặc biệt, huyện Hải Hậu được chọn làm mô hình thí điểm huyện NTM kiểu mẫu – là đơn vị tiên phong trong xây dựng nông thôn kiểu mẫu toàn diện. Đến nay, toàn tỉnh có 20 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu nổi bật về giáo dục, 8 xã nổi bật về văn hóa, 4 xã nổi bật về y tế.
Cảnh quan và môi trường nông thôn cũng được cải thiện rõ rệt. Các phong trào “Nhà sạch, vườn xanh”, “Đường làng không rác”, “Phân loại rác tại nguồn” được triển khai sâu rộng. Các mô hình xử lý nước thải sinh hoạt cấp thôn/xóm được triển khai thí điểm, mang lại hiệu quả tích cực.
Ông Trần Anh Dũng, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh cho biết, sự thành công của Nam Định không chỉ được đo bằng số xã đạt chuẩn hay tỷ lệ bê tông hóa mà còn nằm ở chiến lược dài hạn, cách làm bài bản và sự kế thừa kinh nghiệm quý báu. Việc xác định đúng hướng đi, coi xây dựng NTM là nhiệm vụ xuyên suốt và lấy người dân làm trung tâm đã giúp Nam Định trở thành hình mẫu phát triển nông thôn toàn diện và bền vững.
Từ những bài học đã tích lũy, Nam Định sẵn sàng bước vào giai đoạn mới với mục tiêu cao hơn: nông thôn không chỉ “mới”, mà còn “nâng cao”, “kiểu mẫu” và “thông minh”, nơi con người thực sự hạnh phúc.
Vân Hồng/VOV.VN
Nguồn VOV : https://vov.vn/kinh-te/nam-dinh-tu-tinh-thuan-nong-den-hinh-mau-quoc-gia-trong-xay-dung-nong-thon-moi-post1207745.vov