Trương Phi Hùng - chủ nhân của tấm Huy chương Vàng tại kỳ thi Olympic Vật lý quốc tế năm 2024.
Đó là trải lòng của Trương Phi Hùng - chủ nhân của tấm Huy chương Vàng tại kỳ thi Olympic Vật lý quốc tế năm 2024, hiện đang là sinh viên ngành Khoa học dữ liệu và Trí tuệ nhân tạo (IT-E10) của Đại học Bách khoa Hà Nội
Hai tháng “đổi màu” huy chương
Trương Phi Hùng, cựu học sinh lớp 12 Vật lý, Trường THPT Chuyên Bắc Giang (tỉnh Bắc Giang) - chủ nhân một trong hai Huy chương Vàng Olympic Vật lý quốc tế (IPhO) của Việt Nam năm 2024. Kết quả này, với Phi Hùng là cả quá trình nỗ lực không ngừng nghỉ.
Qua lời kể của Phi Hùng, từ nhỏ em đã rất yêu thích các môn tự nhiên, đặc biệt là môn Toán. Những năm tháng ở bậc trung học cơ sở, Phi Hùng đã có 3 năm gắn bó ôn luyện tại đội tuyển Toán. Với những thành tích lớn nhỏ từ cấp huyện đến cấp tỉnh trong bộ môn Toán, Phi Hùng là niềm tự hào của gia đình và thầy cô.
Tuy nhiên, một “bước ngoặt” đã diễn ra vào giữa năm lớp 9 khi Phi Hùng quyết định chọn môn Vật lý để thử thách khả năng của mình. “Thời điểm đó, đợt khảo sát ở đội tuyển Toán đang tới gần nhưng em thấy mình không đủ khả năng để đương đầu nên em muốn từ bỏ. Sau đó, em chọn thử sức với Vật lý - môn mà em luôn thấy thú vị từ khi được tiếp xúc…” - Phi Hùng bộc bạch.
Phi Hùng nhớ lại lúc mình quyết định chuyển hướng cũng gây ra sự bất ngờ cho thầy cô và gia đình vì khi đó, kỳ thi học sinh giỏi tỉnh chỉ còn cách hai tháng. Nam sinh kể, lúc đầu gia đình rất ngần ngại vì gấp quá nên cũng lo lắng. Nhưng em đã kiên trì thuyết phục bố mẹ trong nửa tháng, vạch ra kế hoạch chi tiết và viết một tin nhắn dài bày tỏ nguyện vọng. Sau đó gia đình đã ủng hộ em chuyển sang đội tuyển Vật lý.
Hùng tự thấy mình đến với Vật lý khá muộn nên em càng phải nỗ lực hơn các bạn khác. Hùng dành nhiều thời gian tự học và tự học để đuổi kịp các bạn. Thầy giáo hướng dẫn Hùng cũng giúp đỡ, hỗ trợ em rất nhiều để theo kịp các bạn.
Không phụ lòng mong đợi của mọi người, ngay tại kỳ thi học sinh giỏi năm đó, Hùng đã chứng minh sự nỗ lực của mình khi đoạt giải Nhất môn Vật lý với điểm gần tuyệt đối. Kết quả giúp nam sinh được tuyển thẳng vào Trường THPT Chuyên Bắc Giang.
Năm học lớp 10, Phi Hùng đạt Huy chương Đồng môn Vật lý tại kỳ thi học sinh giỏi Vùng Duyên hải và Đồng bằng Bắc Bộ. Năm lớp 11, Phi Hùng giành giải Nhì học sinh giỏi quốc gia, cùng năm này, nam sinh là 1 trong 5 bạn đại diện Việt Nam tham dự Olympic Vật lý Châu Âu và em đã giành huy chương Bạc.
Tới năm nay, Phi Hùng cải thiện thành tích của mình bằng giành giải Nhất học sinh giỏi quốc gia. Tiếp tục vượt qua vòng chọn từ 40 thí sinh cao điểm nhất, Hùng góp mặt trong đội thi Olympic Vật lý châu Á (APhO) 2024, diễn ra vào đầu tháng 6. Tại đây, Hùng đã giành được tấm Huy chương Đồng.
Tiếp tục vượt qua các vòng tuyển chọn, Phi Hùng trở thành 1 trong 5 đại diện của Việt Nam tham dự Olympic Vật lý Quốc tế năm 2024. Để chuẩn bị cho cuộc thi Olympic Vật lý quốc tế (IPhO) với quy mô lớn hơn, diễn ra vào cuối tháng 7, Hùng dành thêm thời gian tự học lý thuyết, đọc và xem nhiều tài liệu hướng dẫn thực hành. Quá trình này có sự đồng hành của thầy Nguyễn Văn Đóa, giáo viên Vật lý ở trường chuyên Bắc Giang, người luôn hỗ trợ và hướng dẫn Hùng suốt ba năm qua.
Phi Hùng chia sẻ, dù đã có kinh nghiệm thi quốc tế, em vẫn khá căng thẳng. Rút kinh nghiệm từ Kỳ thi Olympic Vật lý châu Á (APhO) 2024 không làm tốt bài thí nghiệm, lại sai những câu lý thuyết dễ ăn điểm, lần này, chàng trai tự nhủ phải bình tĩnh, cẩn trọng với mục tiêu “đổi màu” huy chương.
Theo quy chế của Hội đồng IPhO 2024, kỳ thi gồm một bài thi lý thuyết và một bài thi thực nghiệm. Mỗi bài thi kéo dài 5 giờ. Đề thi năm nay được đánh giá hay và khó. Nội dung lý thuyết và thực hành đều gắn liền thực tiễn cuộc sống, chạm đến những ứng dụng của khoa học kỹ thuật hiện đại. Với bài thực hành, liên quan thí nghiệm đo nhiệt độ và quang học, nam sinh làm khá tốt, hoàn thành hầu hết câu hỏi.
"Có thể nói, từ trước đến nay, đây là lần làm thí nghiệm tốt nhất của em. Ngay sau khi hoàn thành bài, em nghĩ có thể giành Huy chương Vàng", Phi Hùng tâm sự.
Tuy nhiên, giải thưởng xếp từ cao xuống thấp, các đội khác cũng rất mạnh, Hùng cũng không thể biết các thí sinh khác làm bài ra sao nên khá lo lắng. Nhớ lại khoảnh khắc lúc nhận tin bản thân đã đoạt được tấm Huy chương Vàng, Phi Hùng bộc bạch: “Giây phút em biết nằm trong top 8% thí sinh cao điểm nhất, lại được đứng cùng người bạn đồng hành từ ngày đầu vào cấp 3 (Thân Thế Công - PV), cảm xúc của em vỡ òa. Em hét lớn vì những vất vả, khó khăn đến ngày hái trái ngọt...”.
Khát khao cống hiến
Chia sẻ về bí quyết làm chủ môn Vật lý, Phi Hùng cho biết: Bản thân em luôn đặt tinh thần tự học, cẩn thận lên trên hết. Em học tốt toán cũng là một lợi thế vì toán được xem là nền tảng của tất cả các môn khoa học tự nhiên. Trước kỳ thi, em sẽ tập trung ôn lý thuyết và dành chừng hai tháng để xuống phòng thí nghiệm thực hành. Bởi theo Phi Hùng, thực hành nhiều sẽ nhớ lâu, rèn luyện tư duy, tránh học thuộc.
Lãnh đạo UBND tỉnh Bắc Giang trao thưởng cho học sinh ưu tú (Trương Phi Hùng - thứ 2 từ trái sang).
Do vậy, hình ảnh Phi Hùng mày mò với dụng cụ vật lý vào mỗi tối sau giờ cơm không hiếm gặp. Phi Hùng bộc bạch, em học rất nhiều các chủ đề, giải bài tập, đọc thêm kiến thức mới trên mạng và sách tham khảo của thầy cô giới thiệu. Đây là thói quen duy trì từ năm lớp 9, trước khi vào học trường chuyên. “Được tham dự các kỳ thi quốc tế cũng giúp bản thân em rèn luyện kỹ năng của bản thân. Học hỏi rất nhiều từ các thí sinh trong các đội tuyển đến từ các đoàn trên khắp thế giới”, Phi Hùng cho biết thêm.
Phi Hùng hiện đang theo học tại ngành Khoa học dữ liệu và Trí tuệ nhân tạo (IT-E10) của Đại học Bách khoa Hà Nội. Phi Hùng cho rằng lĩnh vực công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo đang là xu hướng hiện nay và bản thân Hùng cũng rất hứng thú với lĩnh vực này, gia đình cũng ủng hộ em theo học tại đây.
Phi Hùng cũng cho biết, môi trường giáo dục tại Đại học Bách khoa rất tuyệt vời. Tại đây các thầy cô đều rất tâm huyết giúp các bạn học sinh. Nam sinh đến từ Bắc Giang cũng cho biết, môi trường giáo dục đại học giúp bản thân mình rèn luyện được tính tự lập cao. “Sau những giờ trên giảng đường em cố gắng giải trí bằng cách chơi thể thao, giải trí lành mạnh. Thỉnh thoảng nhớ nhà em lại về Bắc Giang”, Phi Hùng chia sẻ.
Tương lai xa hơn, Phi Hùng mong muốn có cơ hội du học tại Singapore hoặc Hồng Kông vì ở đây có những trường đại học nổi tiếng về lĩnh vực công nghệ thông tin mà em muốn theo học như Đại học Quốc gia Singapore (NUS), Đại học Khoa học và Công nghệ HongKong (HKUST), và Đại học Công nghệ Nanyang (NTU). “Em đang tìm kiếm một cơ hội du học để em theo đuổi ngành công nghệ, cũng là cơ hội để để nâng cao trình độ bản thân. Tuy nhiên, mong muốn cháy bỏng của em là có để lập nghiệp trên chính quê hương để cống hiến cho đất nước”, Phi Hùng khẳng định.
Đánh giá về cựu học trò của mình, thầy Trần Duy Phương – Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Bắc Giang bày tỏ, lần đầu tiên sau gần 30 năm tái lập tỉnh Bắc Giang (1/1/1997), tách ra từ tỉnh Hà Bắc, tại các kỳ thi Olympic quốc tế năm 2024, cả 3 học sinh Bắc Giang dự thi đều đoạt Huy chương Vàng. Trong đó có thành tích của em Trương Phi Hùng.
“Trương Phi Hùng cùng các bạn đã đem về vinh quang cho quê hương, đất nước và niềm tự hào cho vị thế đoàn Việt Nam trên đấu trường quốc tế…và ngôi Trường THPT Chuyên Bắc Giang…”- thầy Phương chia sẻ.
Đăng Chung