Trần Nguyên Khải trước phòng trọ nhỏ - nơi em ở suốt năm lớp 12 để tập trung cho việc học. Ảnh: Hồ Lài
Trước đó, cũng trong năm lớp 12, Trần Nguyên Khải (học sinh lớp 12A3, Trường THPT chuyên Phan Bội Châu, Nghệ An) đã giành giải Nhất thi học sinh giỏi quốc gia môn Vật lí.
Học không ngừng nghỉ
Trong căn phòng trọ chỉ khoảng 10m2 ở phường Trường Vinh (Nghệ An) Trần Nguyên Khải vẫn đều đặn ngày đi học 2 buổi tiếng Anh, rồi tiếp tục tranh thủ thời gian tự học, tích lũy vốn từ vựng. Cậu học trò Trường THPT chuyên Phan Bội Châu vừa trở về từ Bulgaria với tấm Huy chương Bạc Olympic Vật lý châu Âu. Trước đó, đầu năm lớp 12 em cũng đã giành giải Nhất kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia môn Vật lí. Hoàn thành 12 năm học và các kỳ thi quan trọng với thành quả ấn tượng nhưng Trần Nguyên Khải không cho mình nghỉ xả hơi mà bắt đầu hành trình mới – chinh phục kỳ thi lấy chứng chỉ IELTS.
“Em tiếp tục ở trọ để học thêm khóa tiếng Anh tại một trung tâm ở gần trường. Trước đó, vì tập trung ôn thi đội tuyển quốc gia, dự thi quốc tế môn Vật lý nên em không có thời gian học tiếng Anh. Bây giờ em đang “cấp tốc” bù đắp”, cậu học trò chia sẻ.
Trần Nguyên Khải đã giành Huy chương Bạc Olympic Vật lý châu Âu năm 2025. Ảnh: NVCC
Nói về cuộc thi Olympic Vật lý châu Âu (EuPhO) năm 2025, Trần Nguyên Khải cho biết, sau các đợt thi sàng lọc, em là 1 trong 5 thành viên chính thức dự thi tại Bulgaria.
“Đây là cơ hội duy nhất và cũng là cuối cùng trong 12 năm học để em tham dự một cuộc thi học thuật tầm quốc tế. Vì vậy em đã cố gắng hết sức mình như một cách tri ân thầy cô, mái trường và ghi lại dấu ấn đặc biệt của tuổi học trò”, Khải cho biết.
Kỳ thi Olympic Vật lý châu Âu năm nay quy tụ hơn 200 học sinh đến từ 29 nước và vùng lãnh thổ trên thế giới. Theo quy định của ban tổ chức, thí sinh trải qua 2 bài thi, gồm lý thuyết và thực hành, mỗi bài kéo dài 5 tiếng. Kỳ thi không chỉ kiểm tra kiến thức Vật lí sâu rộng mà còn đòi hỏi khả năng tư duy, sáng tạo và kỹ năng xử lý thí nghiệm thực tế.
Trần Nguyên Khải cho biết, ở các cuộc thi Olympic khu vực, quốc tế nói chung, cách chấm điểm của ban tổ chức là ý tưởng, sự sáng tạo, tư duy giải quyết vấn đề. Nếu thí sinh có ý tưởng và triển khai đúng hướng giải quyết vấn đề đặt ra là đã được chấm điểm dù chưa giải ra kết quả. Nhưng nếu ngay từ ban đầu, thí sinh không tìm ra ý tưởng sẽ mất hết cơ hội. Trong khi đó, ở các kỳ thi khác, cách chấm điểm sẽ theo kết quả đúng từng bước làm bài của thí sinh. Điều thú vị ở kỳ thi này đó là có nhiều bài giải toán Vật lí mới lạ, đưa ra những tình huống, giả thiết thú vị.
Trần Nguyên Khải chia sẻ mình hài lòng với Huy chương Bạc tại cuộc thi Olympic Vật lí châu Âu. Ảnh: Hồ Lài
Khải chia sẻ, ban đầu với vào thi tâm lý khá hồi hộp nhưng sau đó bình tĩnh lại, em cẩn trọng giải quyết từng câu hỏi. Chuyến đi với những trải nghiệm đầu tiên khi được tham gia một đấu trường quốc tế còn cho Khải ấn tượng về nền giáo dục ở đất nước châu Âu. Giúp em có thêm một cái nhìn khác về khoa học ứng dụng: “Em đã nỗ lực hết sức mình và hài lòng với Huy chương Bạc. Em cho rằng cuộc thi không phải là đích đến của việc học, mà trải nghiệm này, mình có động lực học hỏi áp dụng những kiến thức trong sách vở vào thực tế, mang tính ứng dụng cao”, Trần Nguyên Khải cho hay.
Kiên trì quyết định thành công
Trần Nguyên Khải sinh ra từ quê lúa xã Vĩnh Thành, Nghệ An. Năm lớp 9, em chỉ đạt giải Khuyến khích môn Vật lí ở Kỳ thi học sinh giỏi tỉnh. Chưa hài lòng với kết quả này, em nỗ lực hơn khi thi vào Trường THPT chuyên Phan Bội Châu, và nằm trong tốp 10 của lớp chuyên Vật lí. Đây được xem là bước tiến của Khải, giúp em có thêm tự tin và nuôi quyết tâm vào đội dự tuyển thi học sinh giỏi quốc gia.
Khải cho biết, để lọt vào đội tuyển quốc gia em và các bạn đã có lịch học rất căng để sớm hoàn thành chương trình phổ thông trong năm lớp 10. Và từ hè lớp 10, chúng em đã bắt đầu học chương trình nâng cao để đầu lớp 11 chọn đội tuyển chính thức.
Vì chương trình rất nặng nên thầy giáo Lê Xuân Bảo chủ nhiệm luôn nghiêm khắc, yêu cầu học sinh phải kỷ luật, chăm chỉ, hoàn thành bài tập theo đúng kế hoạch. Cá nhân em ban đầu chưa quen với kỷ luật học tập và guồng ôn tập của các thầy bồi dưỡng cũng có lúc mệt mỏi, không tuân thủ kịp. Nhưng bên cạnh sự nghiêm khắc, thầy cũng luôn động viên, khích lệ, và chính bản thân thầy cũng rất kiên trì cùng học, cùng tìm đề, tài liệu cho học trò.
“Thầy Bảo là người đồng hành, rèn cho em tính kiên trì trong học tập, không bỏ cuộc trước khó khăn. Cùng với sự dạy dỗ nghiêm túc và tận tụy của các thầy cô trong đội tuyển đã truyền lửa đam mê môn Vật lý đến với em, để theo đuổi mục tiêu cao hơn trong học tập”.
Khải hiện đang ở trọ đi học thêm tiếng Anh trước khi ra nhập học Đại học Bách Khoa Hà Nội. Ảnh: Hồ Lài
Năm lớp 12, từ ở ký túc xá, Khải quyết định một mình ra thuê trọ ở ngoài, để có không gian riêng tư tập trung hơn trong học tập. Dù việc chuyển ra ở trọ cũng khiến em phải tự lập sinh hoạt cũng như kỷ luật bản thân cao hơn. Với sự nghiêm túc, chỉn chu và chăm chỉ, Trần Nguyên Khải đã khẳng định năng thân với giải Nhất học sinh giỏi quốc gia môn Vật lí.
Em chia sẻ: “Từ vòng 2 chọn đội tuyển quốc gia dự thi Olympic khu vực, quốc tế, năng lực của các bạn khá đồng đều về năng lực. Em và các bạn trong đội tuyển của trường cũng như của các tỉnh thành khác đã được thầy cô bồi dưỡng trong thời gian dài nên lượng kiến thức vững vàng, dày dặn. Nếu có sự khác biệt chính là sự cố gắng, kiên trì và quyết riêng của từng người, và thêm một chút may mắn”.
Sự kiên trì, cố gắng đã giúp Trần Nguyên Khải tiếp bước đến cuộc thi Olympic Vật lý châu Âu và giành Huy chương Bạc. “Chuyến đi Bulgaria cũng là lần đầu tiên em ra nước ngoài. Bên cạnh trải nghiệm thú vị từ cuộc thi, em cũng có cơ hội giao lưu với các bạn ở quốc gia khác. Tuy nhiên em chưa tự tin với vốn tiếng Anh của mình. Trước đây, em chưa từng có ý định du học, nhưng trở về từ cuộc thi, em nghĩ đó có thể là một mục tiêu mới, để mình tiếp cận được nền giáo dục mới, đa dạng. Vì vậy, trở về sau cuộc thi em có động lực và quyết tâm hơn để học tiếng Anh một cách nghiêm túc”, Khải cho biết.
Hiện tại, với phương thức xét tuyển tài năng, Khải đã trúng tuyển vào ngành Dữ liệu máy tính và Trí tuệ nhân tạo của Đại học Bách khoa Hà Nội. Việc học Tiếng Anh trước hết để em thuận lợi khi bắt đầu vào môi trường đại học. Sau đó, em sẽ tìm kiếm cơ hội để được tiếp cận nhiều hơn với các công nghệ tiên tiến ở lĩnh vực mà em đang theo học.
Thầy giáo Lê Xuân Bảo – giáo viên bồi dưỡng Vật lí, Trường THPT chuyên Phan Bội Châu (Nghệ An) chia sẻ: “Trần Nguyên Khải là một học sinh đặc biệt chăm chỉ và chịu khó. Vì thế, những kết quả mà em đạt được là hoàn toàn xứng đáng và là minh chứng cho nghị lực, khát vọng vươn lên. Là chủ nhiệm lớp chuyên Vật lý và tham gia bồi dưỡng đội tuyển thi học sinh giỏi quốc gia, tôi mong rằng, những kiến thức, kỹ năng cũng như đam mê của mình sẽ truyền lửa để học vượt qua khó khăn để thực hiện được ước mơ, hoài bão”.
Hồ Lài