Hội thi Hòa giải viên giỏi là một trong những hoạt động nâng cao chất lượng đội ngũ hòa giải viên cơ sở. Ảnh: NGỌC QUỲNH
Những năm qua, thực hiện Luật Hòa giải ở cơ sở, công tác hòa giải ở cơ sở trên địa bàn tỉnh đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Các cơ quan, đơn vị, địa phương quan tâm, chỉ đạo, hướng dẫn từ công tác xây dựng, củng cố đội ngũ hòa giải viên đến việc tổ chức tập huấn bồi dưỡng kiến thức pháp luật, nghiệp vụ, cung cấp tài liệu cho đội ngũ này, hỗ trợ kinh phí cho các tổ hòa giải hoạt động…
Góp phần hàn gắn, giữ gìn tình làng nghĩa xóm
Toàn tỉnh hiện có trên 4.000 hòa giải viên hoạt động tại các thôn, buôn, khu phố. Họ là những trưởng thôn, già làng, cán bộ hội, đoàn thể, người có uy tín trong cộng đồng... Trung bình hằng năm có khoảng 75% trên tổng số vụ việc mâu thuẫn gia đình, tranh chấp đất đai, mâu thuẫn trong sinh hoạt cộng đồng được hòa giải thành. Việc giải quyết mâu thuẫn ngay từ cơ sở giúp giảm bớt số lượng vụ việc phải đưa ra tòa, tiết kiệm thời gian và chi phí cho Nhà nước cũng như người dân; đồng thời giữ gìn tình làng nghĩa xóm trong cộng đồng dân cư, ổn định tình hình ANTT ở địa phương, làm giảm các loại tội phạm phát sinh trong xã hội.
Chia sẻ về công tác này, chị Siêu Thị Mẹo, Trưởng ban Công tác mặt trận, Chi hội trưởng Phụ nữ thôn Tân Thuận (xã Sơn Hội, huyện Sơn Hòa), thành viên tổ hòa giải ở địa phương bày tỏ: Mỗi khi trong thôn xảy ra vụ việc mâu thuẫn, các thành viên trong tổ hòa giải đều lắng nghe, rồi phân tích, khuyên nhủ để các bên nhìn nhận vấn đề đúng sai. Khi vụ việc hòa giải thành, chúng tôi rất vui, vì không chỉ giải quyết xung đột mà còn góp phần gắn kết tình cảm của bà con, mang lại sự bình yên cho cộng đồng dân cư.
Chị N.T.L ở xã Sơn Hội thổ lộ: “Nhờ có các anh chị trong tổ hòa giải phân tích, khuyên nhủ mà vợ chồng tôi giờ đây đã không còn mâu thuẫn như trước. Cả hai cũng nhận thấy những điểm chưa tốt của bản thân để khắc phục, sửa chữa, tập trung lo làm ăn, nuôi dạy con cái”.
Nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên
Thực tế cho thấy, đội ngũ hòa giải viên là lực lượng quan trọng và quyết định đến chất lượng công tác hòa giải ở cơ sở, nâng cao tỉ lệ hòa giải thành ở địa phương. Tuy nhiên, đội ngũ này vẫn còn một số hạn chế như thiếu kiến thức pháp luật, thiếu kỹ năng giao tiếp và xử lý tình huống...
Để nâng cao hiệu quả công tác hòa giải ở cơ sở, thời gian qua, Sở Tư pháp đã tổ chức các hoạt động như: Bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ hòa giải; tổ chức hội thi về hòa giải; cấp phát tài liệu sổ tay pháp luật để hòa giải viên tham khảo khi xử lý các vụ việc. Sở Tư pháp cũng đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch 126/KH-UBND về việc triển khai thực hiện Đề án nâng cao năng lực cho đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở giai đoạn 2024-2030 trên địa bàn Phú Yên; đồng thời chỉ đạo UBND các huyện, thị xã, thành phố thực hiện đề án này. Đề án hướng đến phát huy vai trò nòng cốt của ủy ban MTTQ các cấp và đa dạng các giải pháp tăng cường sự phối hợp giữa các sở, ban ngành, đoàn thể liên quan trong công tác này. Hai xã Sơn Phước (huyện Sơn Hòa) và Xuân Quang 2 (huyện Đồng Xuân) được chọn tham gia các hoạt động điểm của Bộ Tư pháp hướng dẫn, thu hút 450 đại biểu tham gia…
Đề án nâng cao năng lực cho đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở giai đoạn 2024-2030 hướng đến mục tiêu xây dựng, củng cố, nâng cao năng lực cho đội ngũ hòa giải viên cũng như nâng cao hiệu quả công tác hòa giải ở cơ sở. Theo đó, 100% đội ngũ tập huấn viên cấp tỉnh, cấp huyện được tập huấn, bồi dưỡng, cung cấp tài liệu để hướng dẫn, bồi dưỡng, nâng cao kỹ năng cho hòa giải viên ở cơ sở; 100% tổ hòa giải ở cơ sở được củng cố, kiện toàn đủ số lượng, thành phần cơ cấu theo quy định của Luật Hòa giải ở cơ sở; ít nhất 10% tổ hòa giải ở cơ sở được luật sư, luật gia, hội thẩm nhân dân, lực lượng công an, biên phòng, cán bộ, công chức, viên chức công tác trong lĩnh vực pháp luật, người đã từng là thẩm phán, hội thẩm nhân dân, kiểm sát viên, điều tra viên hỗ trợ về chuyên môn pháp luật…
Phó Giám đốc Sở Tư pháp Phan Thị Hoa
"Mục tiêu tổng quát của đề án hướng đến là xây dựng, củng cố, nâng cao năng lực cho đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở tạo động lực thúc đẩy sự đổi mới, sáng tạo và ngày càng hiệu quả trong công tác hòa giải ở cơ sở", bà Phan Thị Hoa, Phó Giám đốc Sở Tư pháp cho biết. Theo đó, phấn đấu 100% đội ngũ tập huấn viên cấp tỉnh, cấp huyện được tập huấn, bồi dưỡng, cung cấp tài liệu để hướng dẫn, bồi dưỡng, nâng cao kỹ năng cho hòa giải viên ở cơ sở; 100% tổ hòa giải ở cơ sở được củng cố, kiện toàn đủ số lượng, thành phần cơ cấu theo quy định của Luật Hòa giải ở cơ sở; ít nhất 10% tổ hòa giải ở cơ sở được luật sư, luật gia, hội thẩm nhân dân, lực lượng công an, biên phòng, cán bộ, công chức, viên chức công tác trong lĩnh vực pháp luật, người đã từng là thẩm phán, hội thẩm nhân dân, kiểm sát viên, điều tra viên hỗ trợ về chuyên môn pháp luật…
"Để tạo điều kiện cho các tổ hòa giải hoạt động hiệu quả, Phú Yên triển khai thực hiện Thông tư 56/2023/TT-BTC của Bộ Tài chính; Nghị quyết 03/2024/NQ-HĐND của HĐND tỉnh quy định mức chi bảo đảm cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, chuẩn tiếp cận pháp luật và hòa giải ở cơ sở trên địa bàn tỉnh, UBND các huyện, thị xã thành phố bố trí kinh phí hỗ trợ thù lao cho hòa giải viên và hoạt động của tổ hòa giải đảm bảo mức chi theo quy định", bà Phan Thị Hoa cho biết thêm.
KHÁNH NGỌC