Quang cảnh Hội nghị
Chủ trì Hội nghị có bà Nguyễn Thị Thu Hà, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch -Tổng thư ký UBTƯ MTTQ Việt Nam; bà Hà Thị Nga, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam; bà Nguyễn Thị Tuyến, Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam, Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam.
Tham dự Hội nghị còn có đại diện lãnh đạo các tổ chức chính trị - xã hội, hội quần chúng. Hội nghị được kết nối tới điểm cầu của Ủy ban MTTQ Việt Nam 34 tỉnh, thàn phố trực thuộc Trung ương.
Còn nhiều khó khăn, vướng mắc
Qua tổng hợp báo cáo của các địa phương phản ánh về tình hình thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy, việc vận hành hoạt động của MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ cấp tỉnh, cấp xã khi triển khai thực hiện, các địa phương còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc như: về công tác Đảng; về tổ chức bộ máy, công tác cán bộ và mối quan hệ công tác; về cơ chế, chính sách, kinh phí hoạt động; khó khăn về cơ sở vật chất, trang thiết bị, điều kiện làm việc…
Chủ trì Hội nghị.
Về công tác Đảng, theo Hướng dẫn số 31-HD/BTCTW ngày 23/5/2025 của Ban Tổ chức Trung ương, Đảng bộ cơ quan Ủy ban MTTQ tỉnh được thành lập và trực thuộc Đảng ủy các cơ quan Đảng tỉnh. Mô hình này trong quá trình triển khai đã bộc lộ một số bất cập. Do đặc thù của MTTQ là một tổ chức liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện, hoạt động mang tính chính trị - xã hội sâu sắc, đòi hỏi sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp, toàn diện và thường xuyên của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, đặc biệt là đối với nhiệm vụ chính trị quan trọng của MTTQ.
Bà Hà Thị Nga, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam phát biểu tại Hội nghị
Về tổ chức bộ máy, công tác cán bộ, ở cấp tỉnh, chưa thống nhất trong toàn quốc về việc giao biên chế của cơ quan Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh (biên chế làm việc tại Văn phòng và các Ban Cơ quan Ủy ban MTTQ Việt Nam); việc tổ chức bộ máy và quản lý cán bộ làm việc tại Văn phòng dùng chung còn tồn tại nhiều bất cập, chưa có hướng dẫn cụ thể từ Trung ương về cơ chế quản lý, giao nhiệm vụ, đánh giá cán bộ, bố trí nơi làm việc cũng như chế độ chi trả lương, phụ cấp, dẫn đến bị động trong tổ chức thực hiện và chỉ đạo điều hành…
Ở cấp xã, việc phân công nhiệm vụ trong Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp xã sau sáp nhập vẫn còn lúng túng, chưa xác định rõ vai trò, trách nhiệm cụ thể của từng thành viên. Một số địa phương sau sáp nhập, chưa bố trí đủ cán bộ chuyên trách; đa số cán bộ được điều động, bố trí sau sáp nhập là cán bộ chưa có nhiều kinh nghiệm về công tác tác Mặt trận. Bên cạnh đó, chưa có văn bản của UBTƯ MTTQ Việt Nam hướng dẫn cấp xã thành lập Ban Thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư cộng đồng.
Bà Nguyễn Thị Tuyến, Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam, Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam phát biểu tại Hội nghị
Về mối quan hệ công tác, đến nay chưa có văn bản định hướng của UBTƯ MTTQ Việt Nam làm rõ các khái niệm thế nào là “trực thuộc”, thế nào là “độc lập tương đối”, dẫn đến từ nhận thức đến triển khai nhiệm vụ trong hệ thống MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội còn khó khăn, việc phối hợp giữa các đoàn thể đôi khi chưa đồng bộ, còn chồng chéo nội dung; còn khó khăn trong chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ, cơ sở hạ tầng, thiết bị công nghệ phục vụ cho chuyển đổi số còn thiếu…
Ngoài ra, các địa phương cũng nêu lên nhiều khó khăn trong việc thực hiện cơ chế, chính sách, kinh phí hoạt động; về cơ sở vật chất, trang thiết bị, điều kiện làm việc. chưa đáp ứng được đầy đủ theo yêu cầu hoạt động. Hạ tầng trụ sở của nhiều địa phương còn hạn chế, chưa đáp ứng đủ nhu cầu phòng làm việc…
Cần có các giải pháp đồng bộ, hiệu quả
Với những khó khăn, hạn chế nêu trên, các địa phương có nhiều kiến nghị, đề xuất đến Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam. Về công tác Đảng, tỉnh Tuyên Quang đề nghị Trung ương chỉ đạo nghiên cứu thành lập Đảng bộ MTTQ Việt Nam cấp tỉnh trực thuộc Tỉnh ủy, do đồng chí Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh làm Bí thư; nhằm bảo đảm sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của Tỉnh ủy đối với Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, đáp ứng yêu cầu về mô hình tổ chức thống nhất từ Trung ương và phù hợp với vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh trong hệ thống chính trị theo quy định của Đảng, Hiến pháp và pháp luật;…
Trung tướng Khuất Việt Dũng, Phó Chủ tịch Trung ương Hội Cựu chiến binh Việt Nam phát biểu tại Hội nghị
Về tổ chức bộ máy và cơ chế hoạt động, các tỉnh, thành phố: Vĩnh Long, TP Hồ Chí Minh, Huế, Sơn La, Hà Nội, Quảng Ngãi kiến nghị sớm ban hành Điều lệ MTTQ Việt Nam và thông tri hướng dẫn thi hành Điều lệ cho phù hợp với thực tế hiện nay; các địa phương như Sơn La, Ninh Bình, Quảng Trị, Cao Bằng, Đà Nẵng, Hà Nội kiến nghị cần xác định rõ mối quan hệ “trực thuộc”, tính “độc lập tương đối” của các tổ chức chính trị- xã hội trong mô hình tổ chức liên thông.
Về công tác cán bộ, TP. Đà Năng kiến nghị có hướng dẫn về bảo lưu mức lương chức vụ cũ hoặc phụ cấp chức vụ lãnh đạo cũ đến hết nhiệm kỳ bầu cử hoặc hết thời hạn bổ nhiệm đối với cán bộ, công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý thôi giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý hoặc được bầu cử, bổ nhiệmgiữ chức vụ lãnh đạo, quản lý có phụ cấp chức vụ thấp hơn do sắp xếp tổ chức bộ máy…
Hội nghị được tổ chức trực tiếp và trực tuyến với 34 tỉnh, thành phố trên cả nước
Tại hội nghị, các đại biểu đã có nhiều ý kiến đóng góp, làm rõ hơn những khó khăn, vướng mắc và kiến nghị, đề xuất các giải pháp về công tác Đảng, về tổ chức bộ máy, công tác cán bộ và mối quan hệ công tác, về cơ chế, chính sách, kinh phí hoạt động, về cơ sở vật chất, trang thiết bị, điều kiện làm việc…
Bà Trần Thị Thanh Hương, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch MTTQ Việt Nam tỉnh An Giang bày tỏ, trước những khó khăn, vướng mắc khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội, các Hội quần chúng đã được Trung ương nắm bắt và tổ chức hội nghị toàn quốc. Bà Thanh Hương kì vọng, sau hội nghị, Trung ương sẽ sớm có các giải pháp tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc đã nêu để hoạt động bộ máy của MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội, các Hội quần chúng thêm hiệu quả.
Bộ máy mới, sức sống mới, năng lượng mới
Trao đổi về những vướng mắc, khó khăn của các địa phương liên quan đến công tác Đảng, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Nguyễn Thị Thu Hà cho rằng, hoạt động của Đảng ủy MTTQ Việt Nam cấp tỉnh cần đảm bảo sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện, thường xuyên của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thành ủy.
“Liên quan đến các kiến nghị về việc thành lập tổ chức Đảng trực thuộc Ban Thường vụ Tỉnh ủy, vấn đề này Bộ Chính trị sẽ quyết định, Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam sẽ tập hợp và phản ánh tại các kỳ họp”, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Nguyễn Thị Thu Hà thông tin.
Phó Chủ tịch Nguyễn Thị Thu Hà cho biết, UBTƯ MTTQ Việt Nam sẽ đề xuất Ban Tổ chức Trung ương tham mưu Ban Bí thư chỉ đạo các tỉnh, thành ủy nghiên cứu bổ sung vào Quy chế làm việc của cấp ủy cấp tỉnh, thành ủy cho phép Đảng ủy Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh trực tiếp báo cáo, trình một số nội dung công việc đến Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thành ủy.
Ông Phan Văn Anh, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam phát biểu tại Hội nghị
Liên quan đến nội dung một số tỉnh chưa thống nhất việc giao biên chế của cơ quan Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Nguyễn Thị Thu Hà cho biết, hiện nay, đầu mối về biên chế và kinh phí ở Trung ương chỉ có một đầu mối giao là Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, không giao cho các tổ chức chính trị - xã hội. Đây chính là căn cứ để giao một đầu mối về Mặt trận cấp tỉnh.
Tuy nhiên phải làm rõ tính độc lập tương đối và tính trực thuộc của các tổ chức chính trị - xã hội. Trung ương hiện nay đang xây dựng một số văn bản về quy chế mẫu, mối quan hệ công tác, một số nội dung về tài chính, tài sản. Ngoài ra nhiều nội dung khác cũng đang trong quá trình xây dựng và cơ bản phấn đấu sẽ hoàn thành trước ngày 20/8/2025.
Theo Phó Chủ tịch Tổng Thư ký Nguyễn Thị Thu Hà, Quyết định 304-QĐ/TW của Bộ Chính trị đã nêu rõ cơ quan UBTƯ MTTQ Việt Nam sẽ định hướng hoạt động và quản lý về biên chế, quản lý về kinh phí, quản lý chung về tài sản của các tổ chức chính trị - xã hội. Tuy nhiên, các tổ chức chính trị - xã hội vẫn có tính độc lập tương đối, có tư cách pháp nhân riêng, có tài khoản và con dấu riêng, có điều lệ riêng và tiến hành tổ chức Đại hội theo nhiệm kỳ.
“Tính độc lập và tính trực thuộc không hề mâu thuẫn nhau và quan hệ biện chứng với nhau. Trong quá trình tổ chức thực hiện, chúng ta phải phân định rõ ràng vai trò, vị trí, chức năng, nhiệm vụ”, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Nguyễn Thị Thu Hà nói.
Tại hội nghị, các đại biểu đã có nhiều ý kiến đóng góp, làm rõ hơn những khó khăn, vướng mắc
Chia sẻ với khó khăn mà các địa phương phản ánh liên quan đến tài chính, tài sản và điều kiện làm việc, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Nguyễn Thị Thu Hà đề nghị Mặt trận các địa phương cần tổng hợp và có ý kiến chính thức với Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thành ủy, với cấp ủy chính quyền địa phương để tạo điều kiện thuận lợi cho Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội hoạt động.
Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Nguyễn Thị Thu Hà cũng cho biết, UBTƯ MTTQ Việt Nam cũng sẽ chung tay để hỗ trợ các địa phương. Trên cơ sở báo cáo của các tỉnh thành phố, nếu thấy các địa bàn thực sự còn rất khó khăn, Trung ương sẽ có hình thức phù hợp để hỗ trợ, nhất là đối với các xã khó khăn, vùng sâu vùng xa. Ngay tại thời điểm hiện nay sẽ là hỗ trợ về chuyển đổi số.
Đối với các kiến nghị sớm ban hành điều lệ và thông tri hướng dẫn, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Nguyễn Thị Thu Hà cho biết, theo Chỉ thị số 48-CT/TW của Ban Bí thư, Đại hội đại biểu toàn quốc MTTQ Việt Nam nhiệm kỳ 2026 - 2031 hoàn thành trong tháng 5/2026; đại hội đại biểu toàn quốc của các tổ chức chính trị - xã hội hoàn thành trong tháng 6/2026. Tại Đại hội sẽ thông qua Điều lệ. Bởi vậy Ban Tổ chức, Kiểm tra - Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cần hướng dẫn việc sửa đổi Điều lệ sao cho phù hợp với tình hình thực tế.
Về những vướng mắc liên quan tới cơ chế tài chính, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Nguyễn Thị Thu Hà cho biết, theo Quy định số 301-QĐ/TW ngày 09/6/2025 của Ban Bí thư về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy Cơ quan Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh, cấp xã nêu rõ nguyên tắc: Bảo đảm sự lãnh đạo của cấp ủy đảng; tổ chức thực hiện hiệu quả chức năng, nhiệm vụ của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội hoạt động theo Điều lệ của mỗi tổ chức và quy định của Đảng, Nhà nước có liên quan, có con dấu, tài khoản riêng, bảo đảm nguyên tắc các tổ chức chính trị - xã hội hoạt động trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đồng thời phát huy tính hiệu quả, chủ động, sáng tạo của mỗi tổ chức (độc lập tương đối).
Phó Chủ tịch – Tổng Thư ký Nguyễn Thị Thu Hà khẳng định, với tinh thần tư duy mới, cách làm mới, sản phẩm mới, UBTƯ MTTQ Việt Nam sẽ tiếp tục tạo điều kiện, đồng hành với Ủy ban MTTQ các tỉnh, thành phố, các tổ chức chính trị - xã hội để tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong các tác điều hành, vận hành.
Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Nguyễn Thị Thu Hà tin tưởng sau hội nghị, những khó khăn, vướng mắc sẽ được tháo gỡ, góp phần đưa công tác Mặt trận sang trang mới, bộ máy mới, sức sống mới, năng lượng mới, kết quả mới.
Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Hà Thị Nga động viên Khối đại đoàn kết toàn dân tộc tham gia diễu hành A80
Vũ Mạnh - Văn Hoa