Nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành hàng cá tra

7 giờ trướcBài gốc

Sản phẩm cá tra đã được xuất khẩu đi 140 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới

Từ tiềm năng sẵn có…

Gần 30 năm qua, ngành hàng cá tra đã phát triển mạnh mẽ tại ĐBSCL, đặc biệt tại các tỉnh An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long, TP. Cần Thơ - nơi chiếm hơn 90% diện tích nuôi cá tra cả nước. Với 5.700ha mặt nước, sản lượng đạt hơn 1,4 triệu tấn mỗi năm, cá tra đã trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của ĐBSCL.

Năm 1997, lần đầu tiên An Giang xuất lô hàng 425 tấn cá tra sang Úc, Singapore và Trung Quốc - Hồng Kông. 3 năm sau, cá tra chinh phục thị trường Mỹ và đến năm 2024, kim ngạch xuất khẩu vào thị trường này đạt gần 350 triệu USD. Tuy nhiên, bên cạnh thành tựu, ngành hàng này cũng đang đối mặt với không ít khó khăn.

Theo Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Nam Việt Doãn Tới, cá tra Việt Nam đang chịu áp lực cạnh tranh gay gắt từ Ấn Độ, Bangladesh, Trung Quốc, Indonesia… Những nước này đã nuôi được cá tra và ngày càng cải thiện năng suất, chất lượng. Trong khi đó, Việt Nam vẫn còn nhiều hạn chế, như: Sản xuất manh mún, thiếu liên kết chuỗi, giống chưa đồng đều, chi phí đầu vào cao, công nghệ chế biến lạc hậu và rào cản thương mại ngày càng tăng.

“Chúng ta không còn “một mình một chợ” như trước. Nếu không nâng cấp công nghệ nuôi, kiểm soát chất lượng từ đầu vào đến đầu ra, cá tra Việt Nam sẽ mất dần lợi thế” - ông Doãn Tới cảnh báo. Theo ông Doãn Tới, để nâng cao năng lực cạnh tranh, ngành hàng cá tra cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp từ nông hộ, doanh nghiệp (DN) đến chính quyền và hiệp hội ngành hàng.

Phó Chủ tịch Hiệp hội cá tra An Giang Lê Trung Dũng cho rằng, điểm yếu lớn hiện nay là thiếu gắn kết giữa người nuôi và DN. Việc sản xuất tự phát khiến cung - cầu mất cân đối, dẫn đến tình trạng “được mùa mất giá”. Giải pháp là xây dựng các chuỗi liên kết, trong đó DN đóng vai trò dẫn dắt, còn nông dân tham gia thông qua hợp đồng bao tiêu, hỗ trợ kỹ thuật, kiểm soát chất lượng. “Liên kết chuỗi không chỉ giúp ổn định sản xuất, mà còn giảm chi phí trung gian, nâng cao giá trị gia tăng” - ông Dũng khẳng định.

… Đến giải pháp chiến lược

Bên cạnh đó, ngành cá tra cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao trong nuôi và chế biến. Cụ thể là: Sử dụng giống cá chất lượng cao, nuôi theo quy trình an toàn sinh học; đầu tư công nghệ chế biến sâu, đa dạng hóa sản phẩm; xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc, đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường; tăng cường xây dựng thương hiệu cá tra quốc gia, thay vì để bị gọi chung là “cá da trơn” ở nhiều thị trường.

Điểm đáng lưu ý khác là, cần nhanh chóng tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA) để mở rộng thị trường xuất khẩu. Về vấn đề này, Chủ tịch Hiệp hội cá tra Việt Nam Dương Nghĩa Quốc cho biết: “Các FTA mang đến cơ hội cắt giảm thuế quan, nhưng để tận dụng được, DN cần đáp ứng các yêu cầu về môi trường, lao động và tiêu chuẩn chất lượng quốc tế”.

Bên cạnh nỗ lực của DN và người nuôi, vai trò của Nhà nước là rất quan trọng. Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Hồ Văn Mừng cho biết: “Chính quyền các địa phương cần vận động DN xây dựng vùng nuôi tập trung theo quy hoạch, đầu tư hạ tầng thủy lợi, giao thông phục vụ sản xuất. Cùng với đó, cần tiếp tục triển khai chính sách tín dụng ưu đãi giúp nông dân - DN mạnh dạn đổi mới công nghệ, mở rộng thị trường”.

Ngoài ra, cần tăng cường xúc tiến thương mại, tham gia các hội chợ quốc tế, hỗ trợ DN trong phòng vệ thương mại - khi bị kiện chống bán phá giá; đồng thời, đẩy mạnh đàm phán song phương để tháo gỡ các rào cản kỹ thuật hiện nay.

Thế giới ngày càng đề cao thực phẩm sạch, xanh và có trách nhiệm. Do đó, ngành hàng cá tra cần đặt trọng tâm vào nâng cao chất lượng sản phẩm, bảo vệ môi trường nuôi, cải thiện phúc lợi lao động trong chuỗi giá trị.

Việc phát triển ngành cá tra không thể chạy theo số lượng, mà cần hướng đến sự chuyên nghiệp, hiện đại và thích ứng với biến đổi khí hậu. Khi đó, cá tra Việt Nam mới không chỉ giữ được thị phần quốc tế, mà còn khẳng định vị thế là biểu tượng của nông sản Việt Nam với chất lượng cao, thân thiện môi trường và bền vững.

MINH HIỂN

Nguồn An Giang : https://baoangiang.com.vn/nang-cao-nang-luc-canh-tranh-cua-nganh-hang-ca-tra-a424013.html