Năng lực số của giáo viên bao gồm cả khả năng sáng tạo nội dung số

3 giờ trướcBài gốc

Công nghệ trở thành không gian làm việc và giảng dạy của giáo viên.

Yêu cầu tất yếu

Khẳng định chuyển đổi số không chỉ là một xu hướng mà là một yêu cầu tất yếu để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, Trường THCS Thành Công (phường Giảng Võ, thành phố Hà Nội) xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm, được đầu tư bài bản và thực hiện với lộ trình cụ thể.

Theo bà Nguyễn Ngọc Anh - Hiệu trưởng Trường THCS Thành Công, công tác chuyển đổi số tại trường đang được triển khai đồng bộ. Nhà trường đầu tư nâng cấp hệ thống mạng Internet tốc độ cao phủ sóng toàn trường, trang bị màn hình tương tác, máy chiếu đa vật thể và các thiết bị dạy học thông minh tại các phòng học bộ môn.

Nhà trường đang từng bước xây dựng ngân hàng đề thi trực tuyến và ứng dụng công nghệ để hỗ trợ việc ra đề và chấm thi trắc nghiệm, giúp giảm tải cho giáo viên và tăng tính khách quan. 100% giáo viên được tham gia các lớp tập huấn về kỹ năng sư phạm số, kỹ năng ứng dụng AI trong chuyên môn và đảm bảo an toàn không gian mạng.

Đến thời điểm hiện tại, 100% học sinh các khối 6, 7, 8, 9 được khởi tạo và cập nhật đầy đủ, chính xác thông tin trên hệ thống học bạ số. Dữ liệu được đồng bộ kịp thời với cơ sở dữ liệu của ngành, thay thế hoàn toàn học bạ giấy theo đúng lộ trình. Nhà trường đã hoàn tất học bạ số cho 100% học sinh năm học 2024-2025 và tiếp tục sử dụng cho những năm học tiếp theo.

Nếu như trước đây, công nghệ chỉ là công cụ hỗ trợ, thì nay đã trở thành không gian làm việc và giảng dạy của giáo viên. Một bài giảng có thể được thực hiện qua nền tảng trực tuyến, một lớp học có thể vận hành bằng công cụ quản lý số, và những phản hồi về học tập của học sinh có thể được hệ thống tự động tổng hợp trong vài giây.

Trong bối cảnh ấy, năng lực số của giáo viên không còn dừng ở kỹ năng thao tác với phần mềm hay máy tính, mà bao gồm cả khả năng sáng tạo nội dung số, phân tích dữ liệu học tập, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, và đặc biệt là năng lực sư phạm để công nghệ phục vụ quá trình dạy học hiệu quả. Nhiều giáo viên trẻ ngày nay đã chủ động trong việc làm chủ công nghệ mới.

Tuy nhiên, không ít người vẫn còn bỡ ngỡ khi phải soạn giảng trên nền tảng điện tử, tổ chức lớp học trực tuyến hay đánh giá học sinh qua công cụ số. Sự chênh lệch về điều kiện hạ tầng, trình độ công nghệ và cơ hội tiếp cận giữa các vùng miền khiến việc phát triển năng lực số cho đội ngũ nhà giáo vẫn là thách thức lớn.

Một số địa phương đã chủ động mở các lớp tập huấn kỹ năng số cho giáo viên, hướng dẫn cách xây dựng học liệu mở, thiết kế bài giảng điện tử, hoặc sử dụng trí tuệ nhân tạo trong phân tích kết quả học tập. Những mô hình này cho thấy, khi được trang bị đúng cách, người thầy hoàn toàn có thể làm chủ công nghệ và biến nó thành công cụ nâng cao chất lượng giảng dạy.

Cô trò Trường THCS Thành Công trong giờ học.

Khung năng lực số cho người học

Phát triển nguồn nhân lực số là nhiệm vụ quan trọng của ngành giáo dục để đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước. Bộ GD&ĐT đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, tạo hành lang pháp lý để áp dụng trong các cơ sở giáo dục, trong đó nổi bật là Thông tư quy định Khung năng lực số cho người học.

Bà Nguyễn Thu Thủy, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, Bộ GD&ĐT cho rằng, khung năng lực số sẽ là một nền tảng, một khung rất căn bản để định hình những điều đang cần cho thế hệ tương lai của Việt Nam. Khung năng lực số gồm 6 miền năng lực với 24 năng lực thành phần, được chia thành 4 trình độ từ cơ bản đến chuyên sâu theo 8 bậc.

Khung năng lực số cho người học là một hệ thống mô tả các kỹ năng, kiến thức cần thiết để người học có thể sử dụng công nghệ số hiệu quả trong học tập, công việc, cuộc sống. Khung năng lực này giúp xác định các mức độ thành thạo về công nghệ số và khuyến khích phát triển các kỹ năng phù hợp trong bối cảnh số hóa.

Theo bà Thủy, ý nghĩa của Khung năng lực số không chỉ dừng lại ở việc nâng cao chất lượng giáo dục mà còn mở ra cánh cửa cho sự đổi mới sáng tạo, giúp học sinh, sinh viên trở thành những công dân toàn cầu, có năng lực cạnh tranh trên thị trường lao động quốc tế. Đây cũng là cơ hội để thu hẹp khoảng cách số giữa các vùng miền, bảo đảm mọi học sinh, sinh viên đều có cơ hội tiếp cận, làm chủ công nghệ.

Bên cạnh đó, Khung năng lực số giúp định hướng cho giáo viên, giảng viên trong việc giảng dạy, bảo đảm rằng việc học tập của người học không chỉ đáp ứng nhu cầu của từng học sinh, từng gia đình, mà còn đáp ứng được yêu cầu của xã hội trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0.

GS.TS Hoàng Anh Tuấn - Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân Văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho rằng, Khung năng lực số cho người học sẽ đưa ra một bộ tiêu chuẩn hiệu quả, phù hợp, giúp nâng cao năng lực số cho người học ở tất cả các bậc học, góp phần vào việc phát triển nguồn nhân lực số toàn diện cho đất nước.

Theo ông Tuấn, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn đã và đang nỗ lực tiên phong trong việc đưa các kỹ năng số vào trong chương trình giảng dạy và học tập. Trong thời gian qua, nhà trường đã triển khai thử nghiệm thành công các phương pháp và công cụ phát triển năng lực số cho sinh viên và giảng viên.

Qua đó, thu được những kết quả tích cực trong việc cải thiện khả năng tiếp cận và sử dụng công nghệ thông tin của người học, cũng như thúc đẩy tư duy sáng tạo và tinh thần hợp tác trong môi trường số, trong bối cảnh hội nhập quốc tế và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

Xây dựng nền giáo dục quốc dân hiện đại, ngang tầm khu vực và thế giới là nhiệm vụ quan trọng trong Dự thảo chương trình hành động của Ban chấp hành Trung ương Đảng thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Trong đó, việc triển khai Chương trình phát triển nguồn nhân lực số nhằm trang bị kỹ năng số toàn diện cho người lao động, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế số và xã hội số được nhấn mạnh.

Lan Anh

Nguồn GD&TĐ : https://giaoducthoidai.vn/nang-luc-so-cua-giao-vien-bao-gom-ca-kha-nang-sang-tao-noi-dung-so-post755467.html