Nắng nóng và biến đổi khí hậu khiến ngộ độc thực phẩm ở trẻ tăng cao

4 giờ trướcBài gốc

Trong những năm gần đây, tình trạng biến đổi khí hậu khiến các đợt nắng nóng kéo dài và khắc nghiệt hơn. Không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe trực tiếp như say nắng, mất nước, nắng nóng còn làm gia tăng đáng kể nguy cơ ngộ độc thực phẩm – đặc biệt ở trẻ nhỏ. Đây là một thách thức lớn cho phụ huynh, nhà trường và hệ thống y tế trong việc bảo vệ sức khỏe của thế hệ trẻ.

Thực phẩm dễ ôi thiu trong những ngày nắng nóng, tiềm ẩn nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm ở trẻ em. Hình minh họa.

Vì sao trẻ em dễ ngộ độc thực phẩm khi thời tiết nóng?

Theo các bác sĩ chuyên khoa Nhi và Tiêu hóa, hệ miễn dịch của trẻ em chưa hoàn thiện như người lớn, khả năng chống lại vi khuẩn và độc tố kém hơn. Khi nhiệt độ môi trường tăng cao:

Thực phẩm dễ ôi thiu, biến chất nhanh hơn: Thịt, cá, trứng, sữa và các món ăn chế biến sẵn có thể bị nhiễm vi khuẩn chỉ sau vài giờ để ngoài trời.
Vi khuẩn phát triển mạnh: Salmonella, E. coli, Campylobacter hay tụ cầu vàng sinh sôi nhanh trong môi trường nóng ẩm, khiến nguy cơ ngộ độc tăng vọt.
Nước uống và đá viên bị nhiễm bẩn: Trong mùa hè, trẻ thường uống nhiều nước giải khát, kem, đá. Nếu nguồn nước không đảm bảo vệ sinh, vi khuẩn và ký sinh trùng dễ xâm nhập.
Hệ tiêu hóa nhạy cảm của trẻ: Chỉ cần lượng vi khuẩn hoặc độc tố nhỏ cũng có thể gây nôn, tiêu chảy, mất nước nghiêm trọng ở trẻ nhỏ.

Dấu hiệu ngộ độc thực phẩm ở trẻ khi trời nắng nóng

Triệu chứng có thể xuất hiện nhanh chóng sau vài giờ ăn phải thực phẩm nhiễm bẩn, bao gồm:

Nôn mửa liên tục, đau bụng dữ dội.
Tiêu chảy nhiều lần, phân lỏng hoặc có nhầy, máu.
Sốt cao, mệt lả, khát nước.
Trẻ nhỏ có thể nhanh chóng rơi vào tình trạng mất nước, khô môi, mắt trũng, tiểu ít.

Các bác sĩ cảnh báo: nếu trẻ có dấu hiệu sốt cao, tiêu chảy không cầm, nôn ói liên tục hoặc mất nước nặng, cần đưa ngay đến cơ sở y tế. Việc chậm trễ có thể dẫn đến rối loạn điện giải, co giật, thậm chí đe dọa tính mạng.

Tác động lâu dài nếu trẻ thường xuyên bị ngộ độc thực phẩm

Không chỉ dừng lại ở tình trạng cấp tính, ngộ độc thực phẩm tái diễn nhiều lần có thể để lại hậu quả nặng nề:

Rối loạn hấp thu, chậm tăng cân, suy dinh dưỡng.
Hệ vi sinh đường ruột mất cân bằng, dễ mắc bệnh tiêu hóa mạn tính.
Ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và sự phát triển trí tuệ.

Các chuyên gia dinh dưỡng cho rằng, trẻ bị ngộ độc thực phẩm trong giai đoạn vàng phát triển (0 – 5 tuổi) có nguy cơ suy giảm phát triển thể chất và nhận thức trong tương lai.

Biến đổi khí hậu làm nguy cơ ngộ độc thực phẩm lan rộng hơn

Ngoài việc khiến nhiệt độ tăng cao, biến đổi khí hậu còn dẫn đến:

Nguồn nước ô nhiễm: Mưa lớn, lũ lụt cuốn theo chất thải, vi sinh vật vào nguồn nước sinh hoạt, làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.
Thực phẩm bảo quản kém an toàn: Khi mất điện kéo dài do nắng nóng, thực phẩm đông lạnh dễ hỏng, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
Tăng cường sự lan truyền ký sinh trùng và vi khuẩn: Điều kiện khí hậu ẩm, nóng tạo môi trường thuận lợi cho nhiều loại vi sinh gây bệnh.

Do vậy, nguy cơ ngộ độc thực phẩm không chỉ xảy ra cục bộ mà còn có thể trở thành vấn đề cộng đồng trong các giai đoạn biến đổi khí hậu bất thường.

Khuyến cáo của thầy thuốc

Để giảm thiểu nguy cơ, phụ huynh cần lưu ý:

Chọn thực phẩm tươi sạch: Không sử dụng thực phẩm ôi thiu, quá hạn hoặc có mùi lạ.
Bảo quản đúng cách: Thức ăn nấu chín nên ăn ngay, không để ở nhiệt độ phòng quá 2 giờ. Nếu cần bảo quản, nên giữ lạnh dưới 5°C.
Uống nước đun sôi, đóng chai uy tín: Không dùng nước đá, nước giải khát không rõ nguồn gốc.
Rửa tay thường xuyên: Tập cho trẻ thói quen rửa tay trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi chơi ngoài trời.
Không lạm dụng đồ ăn đường phố: Hạn chế cho trẻ ăn vặt ở các quán ven đường, nhất là trong những ngày nắng nóng.

Chú ý dấu hiệu bất thường: Nếu trẻ có dấu hiệu ngộ độc, cần bù nước bằng dung dịch oresol và đưa đến bệnh viện sớm.

Bác sĩ nhi khoa thăm khám cho trẻ bị tiêu chảy cấp do ngộ độc thực phẩm trong mùa hè. Hình ảnh minh họa

Phòng chống ngộ độc thực phẩm trong nhà trường và cộng đồng

Ngoài gia đình, nhà trường cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phòng chống ngộ độc thực phẩm cho trẻ:

Kiểm soát chặt chẽ bếp ăn bán trú, chỉ sử dụng thực phẩm có chứng nhận an toàn.
Đảm bảo nguồn nước sạch trong trường học.
Tổ chức các buổi truyền thông, hướng dẫn học sinh về vệ sinh cá nhân và an toàn thực phẩm.
Cộng đồng cần phối hợp giám sát các cơ sở chế biến, cung cấp thực phẩm để tránh xảy ra những vụ ngộ độc tập thể.

Nắng nóng và biến đổi khí hậu đang làm gia tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm ở trẻ em, một trong những nhóm dễ tổn thương nhất. Các bác sĩ khuyến cáo, chỉ cần sự lơ là nhỏ trong chế biến, bảo quản thực phẩm, hậu quả có thể nghiêm trọng với sức khỏe trẻ nhỏ.

Việc kết hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong đảm bảo an toàn thực phẩm sẽ là "lá chắn" quan trọng để bảo vệ trẻ em trước thách thức từ biến đổi khí hậu.

Bs. Hoàng Thị Tú

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/nang-nong-va-bien-doi-khi-hau-khien-ngo-doc-thuc-pham-o-tre-tang-cao-169250914173107209.htm