Nasdaq thắt chặt quy định, giấc mơ niêm yết tại Mỹ của doanh nghiệp Trung Quốc ngày càng xa vời

18 giờ trướcBài gốc

Sau làn sóng các thương vụ IPO nhỏ ồ ạt trong thời gian qua, sàn chứng khoán Nasdaq (Mỹ) đang lên kế hoạch áp dụng loạt quy định niêm yết mới, khiến các doanh nghiệp Trung Quốc quy mô nhỏ khó có thể lên sàn tại New York.

Theo đề xuất được Nasdaq công bố mới đây, các công ty hoạt động chủ yếu tại Trung Quốc sẽ phải huy động tối thiểu 25 triệu USD trong các đợt IPO thì mới đủ điều kiện niêm yết.

NGUYÊN NHÂN KHIẾN NASDAQ SIẾT CHẶT QUY ĐỊNH

Động thái này diễn ra trong bối cảnh căng thẳng Mỹ - Trung tiếp tục leo thang, đồng thời Nasdaq cũng phải đối mặt với những vấn đề nhức nhối của thị trường tài chính.

Ông Winston Ma, giảng viên thỉnh giảng tại Trường Luật NYU nhận định: “Sẽ khó hơn nhiều để các doanh nghiệp Trung Quốc nhỏ IPO trên Nasdaq theo quy định mới. Động thái này được đưa ra nhằm phản ứng với một số trường hợp IPO mang tính “bơm thổi” giá do quy mô cổ phiếu lưu hành quá nhỏ”.

Từ sau vụ niêm yết gây tranh cãi của hãng gọi xe Didi tại New York năm 2021, rất ít doanh nghiệp Trung Quốc lớn IPO tại Mỹ. Tuy nhiên, riêng năm 2024, đã có 35 doanh nghiệp Trung Quốc nhỏ niêm yết tại New York, nhiều gấp đôi so với 17 công ty microcap (siêu nhỏ) của Mỹ, theo số liệu của Renaissance Capital. Microcap thường được định nghĩa là các doanh nghiệp có vốn hóa từ 50 - 300 triệu USD, đồng nghĩa số tiền huy động từ IPO chỉ ở mức vài triệu USD.

Về phía Trung Quốc, mặc dù khuyến khích phát triển thị trường vốn trong nước, nhưng chính phủ nước này cũng kiểm soát chặt chẽ dòng vốn ra nước ngoài, đặc biệt với các công ty muốn IPO ở nước ngoài. Ba năm gần đây, Bắc Kinh yêu cầu doanh nghiệp phải xin phép cơ quan quản lý chứng khoán trước khi niêm yết tại thị trường quốc tế, nhất là với những công ty có lượng người dùng trong nước lớn.

Nhà sáng lập của công ty công nghệ Trung Quốc iQiyi Yu Gong rung chuông khai mạc tại Nasdaq MarketSite

Tại Mỹ, động thái của Nasdaq được xem là bước tiến mới trong xu hướng giám sát chặt chẽ các IPO quy mô nhỏ của doanh nghiệp Trung Quốc. Trước đó, năm 2021, Sở giao dịch chứng khoán Hồng Kông và cơ quan quản lý chứng khoán địa phương từng cảnh báo rằng phí hoa hồng cho các nhà bảo lãnh IPO vốn hóa dưới 600 triệu USD tại Mỹ đã tăng gấp ba lần trong bốn năm, đạt mức trung bình 12%.

Tháng 11/2022, Cơ quan Quản lý Ngành Tài chính Mỹ (FINRA) cũng cảnh báo nhà đầu tư về tình trạng tăng giá bất thường ngay trong hoặc sau ngày IPO của một số doanh nghiệp nhỏ, đa số có hoạt động ở nước ngoài, đặc biệt là Trung Quốc. FINRA lo ngại khi một số nhà đầu tư nước ngoài mở tài khoản tại các công ty môi giới Mỹ, sau đó đặt lệnh thao túng nhằm đẩy giá cổ phiếu lên cao.

Trong một podcast phát hành ngày 12/11/2024, ông Peter Gonzalez thuộc đơn vị điều tra đặc biệt của FINRA tiết lộ rằng các chiêu trò “bơm giá, xả hàng” đã biến tướng, thay vì diễn ra trong vài ngày sau IPO, nay có thể kéo dài hàng tuần hoặc hàng tháng.

Đề xuất này sẽ cần Ủy ban Chứng khoán và Sàn giao dịch Mỹ (SEC) phê duyệt chính thức. Các công ty đang trong quá trình IPO sẽ có 30 ngày để hoàn tất theo quy định cũ, sau đó tất cả hồ sơ mới đều phải tuân thủ quy định mới. Trong khi đó, Sở Giao dịch Chứng khoán New York (NYSE) – vốn chỉ tiếp nhận các thương vụ IPO lớn – khẳng định: “Chúng tôi luôn duy trì tiêu chuẩn vàng trong điều kiện niêm yết và hoan nghênh khi các sàn khác nâng cao yêu cầu”.

Bên cạnh đó, Nasdaq cũng nhấn mạnh rằng việc các doanh nghiệp Trung Quốc niêm yết tại sàn gây tiềm ẩn nhiều rủi ro với nhà đầu tư Mỹ, bởi cơ quan chức năng Mỹ khó có thể tiến hành biện pháp pháp lý với các tổ chức hay cá nhân tham gia hoạt động giao dịch thao túng. Nasdaq cũng chỉ ra rằng các công ty Trung Quốc IPO dưới 25 triệu USD có tỷ lệ vi phạm quy định cao hơn đáng kể.

Ông Gary Dvorchak, Giám đốc điều hành Blueshirt Group – đơn vị tư vấn IPO cho nhiều công ty Trung Quốc cho rằng thay đổi này là tín hiệu tích cực: “Quy định mới sẽ củng cố niềm tin rằng các công ty niêm yết vì lý do chính đáng, hạn chế các hành vi thao túng giá cổ phiếu và thực chất cũng bảo vệ chính các doanh nghiệp”.

CĂNG THẲNG MỸ - TRUNG

Chia sẻ với CNBC, ông Stephen Olson, chuyên gia tại Viện ISEAS-Yusof Ishak lưu ý rằng quy định mới của Nasdaq là một ví dụ khác cho thấy môi trường kinh doanh, thương mại và đầu tư giữa hai nước ngày càng phức tạp và khó khăn.

Đáng chú ý, thay đổi này được công bố chỉ vài giờ sau khi Bắc Kinh tuyên bố áp thuế trừng phạt mới với một số nhà sản xuất sợi quang của Mỹ.

“Trung Quốc đang phát đi thông điệp rằng chúng tôi sẵn sàng đáp trả sòng phẳng. Thỏa thuận đình chiến thương mại chỉ là giải pháp tạm thời và có thể sụp đổ bất cứ lúc nào”, ông Olson nói thêm.

Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết, sau sáu tháng điều tra, cơ quan này kết luận một số nhà xuất khẩu Mỹ đã tìm cách né thuế chống bán phá giá bằng cách bán phiên bản biến đổi của sản phẩm sợi quang. Theo đó, tập đoàn Corning (Mỹ) sẽ phải chịu mức thuế 37,9% đối với sản phẩm xuất sang Trung Quốc, OFS Fitel chịu 33,3% và Draka Communications Americas lên tới 78,2%.

Báo cáo tài chính năm 2024 cho thấy, Trung Quốc là thị trường lớn nhất ngoài Mỹ của Corning, đóng góp 32% doanh thu

Đại diện Corning khẳng định với CNBC: “Chúng tôi chưa bao giờ và sẽ không bao giờ bán phá giá sản phẩm tại Trung Quốc hay tìm cách lách luật. Quyết định này không ảnh hưởng đáng kể tới hoạt động kinh doanh vì chỉ một lượng rất nhỏ sản phẩm bị áp thuế”. Công ty cũng nhấn mạnh vẫn cam kết gắn bó với thị trường viễn thông quang học Trung Quốc và đội ngũ nhân sự tại nhiều cơ sở sản xuất ở đây.

Theo số liệu hải quan chính thức, trong bảy tháng đầu năm nay, Trung Quốc thâm hụt thương mại sợi quang với Mỹ khoảng 57 triệu USD. Ông Tianchen Xu, chuyên gia tại Economist Intelligence Unit, nhận định sự mất cân đối này có thể là “cái cớ kỹ thuật” để Bắc Kinh hành động, bởi các sản phẩm Trung Quốc nhập từ Mỹ thường có giá trị cao hơn nhiều.

“Cuộc đối đầu Mỹ - Trung sẽ còn tiếp diễn dưới nhiều hình thức”, ông Xu dự báo, đồng thời cảnh báo điều này có thể phá vỡ kế hoạch gặp gỡ song phương cấp cao sắp tới.

Quyết định của Bắc Kinh diễn ra ngay sau khi Washington thu hồi giấy phép cho TSMC (Đài Loan) xuất khẩu thiết bị và công nghệ sản xuất chip chủ chốt sang nhà máy tại Trung Quốc, trong nỗ lực kìm hãm bước tiến công nghệ bán dẫn của Bắc Kinh.

Theo ông Alfredo Montufar-Helu, Giám đốc điều hành GreenPoint, việc Trung Quốc áp thuế với sợi quang là tín hiệu không hài lòng trước các biện pháp hạn chế của Mỹ về chip và chuỗi cung ứng cáp quang biển. Tuy nhiên, mức thuế này cũng được cho là “có chọn lọc và kiềm chế, tránh phá vỡ nhiều tháng đàm phán thương mại, đồng thời nhắc nhở rằng Trung Quốc còn nhiều đòn bẩy khác ngoài đất hiếm”.

Kim Nguyễn

Nguồn Thương Gia : https://thuonggiaonline.vn/nasdaq-that-chat-quy-dinh-giac-mo-niem-yet-tai-my-cua-doanh-nghiep-trung-quoc-ngay-cang-xa-voi-post562979.html