NATO và Ukraine hợp lực đối phó với những vũ khí nguy hiểm nhất của Nga

7 giờ trướcBài gốc

Một số dự án hiện đang được thử nghiệm với mục đích bảo vệ Ukraine và trang bị cho NATO các công cụ mới trong trường hợp xảy ra xung đột trong tương lai, các quan chức quân sự trực tiếp tham gia dự án chia sẻ với Business Insider.

Các mảnh bom lượn thu được tại một khu vực của Ukraine. Ảnh: Getty

Tuy vậy, họ đang phải chạy đua với thời gian bởi cuộc chiến ở Ukraine đang diễn ra nhanh chóng với việc cả hai bên đều gấp rút phát triển vũ khí và chiến thuật mới. Khi một biện pháp đối phó được tung ra, nó có nguy cơ trở nên lỗi thời.

Chuẩn tướng Ba Lan Wojciech Ozga, chỉ huy Trung tâm Đào tạo và Phân tích Chung NATO-Ukraine, cho biết: "Tốc độ diễn biến trên chiến trường rất cao vì thế cần sự thích nghi nhanh chóng”.

Trung tâm Phân tích, Đào tạo và Giáo dục Chung (JATEC) được khai trương vào tháng 2/2025 với mục tiêu sử dụng những bài học thực tế từ cuộc xung đột Ukraine để hỗ trợ hoạch định quốc phòng của NATO. Đặt trụ sở tại Bydgoszcz, Ba Lan, trung tâm này là một nỗ lực hợp tác giữa Kiev và phương Tây - nhằm tìm ra các giải pháp chi phí thấp cho các mối đe dọa chiến trường lớn nhất của Nga. Việc thành lập trung tâm này nhằm mục đích nhanh chóng áp dụng ý tưởng vào thực tế, tìm kiếm những phương pháp để thử nghiệm và triển khai tại Ukraine, đồng thời mở rộng kho vũ khí phòng thủ của NATO nhằm ứng phó với các cuộc xung đột cường độ cao.

Ông Ozga cho biết mối quan hệ này mang lại lợi ích chung: NATO không có nhiều kinh nghiệm chiến trường như Ukraine, trong khi Kiev lại thiếu năng lực phân tích. “Chúng tôi đang hỗ trợ lẫn nhau", ông nói.

Đối phó bom lượn của Nga

Bộ Quốc phòng Ukraine đã yêu cầu hỗ trợ để giải quyết hai trong số những mối đe dọa lớn nhất từ Nga, đó là bom lượn và UAV cáp quang. Nhiệm vụ đầu tiên của JATEC là tìm ra giải pháp chống lại bom lượn, loại vũ khí cực kỳ nguy hiểm có thể được phóng từ tầm xa, vượt ngoài tầm với của hệ thống phòng không.

Máy bay Nga đã tấn công Ukraine bằng bom lượn trong suốt phần lớn cuộc chiến. Loại vũ khí này là bom tự chế được trang bị bộ dụng cụ đặc biệt giúp biến chúng thành bom dẫn đường chính xác. Chúng rất khó bị đánh chặn vì có độ phản xạ radar nhỏ, thời gian bay ngắn và bay theo quỹ đạo không phải đạn đạo.

Nga đã sử dụng bom lượn với nhiều kích cỡ khác nhau để nhắm vào các thành phố và vị trí quân sự của Ukraine, đôi khi Moscow phóng hàng trăm quả bom này trong một tuần, có những quả nặng gần 3 tấn. Trong khi đó, cơ hội tốt nhất của Kiev để ngăn chặn cuộc tấn công bằng bom lượn của Nga là bắn hạ máy bay đối phương trước khi cất cánh, tấn công máy bay chiến đấu đang đỗ tại căn cứ, hoặc phá hủy kho đạn dược.

Vào tháng 3/2025, Bộ Tư lệnh Chuyển đổi của NATO và JATEC đã tổ chức một cuộc thi "Thử thách Đổi mới”. Trong cuộc thi, các công ty trong ngành công nghiệp quốc phòng Ukraine và phương Tây đã đề xuất 40 ý tưởng quốc phòng.

Ba giải pháp chiến thắng đã được công bố, gồm: chế tạo radar dự đoán quỹ đạo của bom, chế tạo máy bay không người lái đánh chặn tự động với đầu đạn nổ, dựng bức tường máy bay không người lái phòng thủ cuối cùng để chống lại các loại bom đạn đang bay tới.

Đại tá Ukraine Valerii Vyshnivskyi, đại diện cấp cao của Kiev tại JATEC đồng thời là giám đốc triển khai chương trình, cho biết các giải pháp này có thể triển khai riêng lẻ hoặc kết hợp và đều được thử nghiệm trong chiến đấu tại Ukraine nhằm đối phó bom lượn và máy bay không người lái tấn công một chiều kiểu Shahed.

Ông Vyshnivskyi cho biết, các biện pháp phòng thủ đã khá thành công khi ngăn chặn được UAV Shahed, nhưng vẫn cần phải cải thiện khi đối phó bom lượn – vốn là mối đe dọa lớn hơn. Bước tiếp theo sẽ là đưa các giải pháp này vào giai đoạn thử nghiệm cuối cùng.

Thiếu tá Pierre Delom, điều phối viên dự án tại Bộ Tư lệnh Chuyển đổi NATO cho biết, khối này đang nỗ lực xác định chi phí của các biện pháp trên. Ông nói, mục tiêu là mở rộng quy mô sản xuất và triển khai chúng tới Ukraine vào cuối năm nay và thông qua đó, cung cấp cho liên minh các lựa chọn phòng thủ trong tương lai.

"Chúng ta có thể đối mặt với một cuộc xung đột lớn trong tương lai gần. Nếu điều này xảy ra, NATO có thể sẽ phải sử dụng các hệ thống phòng thủ đắt đỏ hơn nhiều để phòng vệ và bị đẩy vào tình thế khó khăn. Vì vậy, chúng ta cần tìm kiếm hàng loạt các giải pháp chi phí thấp. Đó chính là chìa khóa”, ông Delom nói.

Máy bay không người lái cáp quang

Yêu cầu thứ hai của Bộ Quốc phòng Ukraine là máy bay không người lái cáp quang.

Máy bay không người lái cáp quang đã nổi lên như một mối đe dọa hàng đầu trên chiến trường trong năm qua. Đây là những máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất (FPV) thông thường - loại máy bay bốn cánh quạt nhỏ, giá rẻ và có bán trên thị trường. Tuy nhiên, chúng được trang bị các cuộn cáp dài và mỏng, thay vì sử dụng kết nối tần số vô tuyến để liên lạc với người điều khiển.

Cáp quang duy trì kết nối ổn định giữa máy bay không người lái và binh sỹ vận hành, khiến chúng gần như miễn nhiễm với các chiến thuật tác chiến điện tử và đặc biệt nguy hiểm, vì về cơ bản chúng là vũ khí tấn công chính xác có khả năng cơ động cao.

Hiện tại, không có biện pháp phòng thủ đáng tin cậy nào chống lại máy bay không người lái cáp quang. Những máy bay không người lái này có giá chỉ vài trăm USD nhưng lại có thể mang theo lượng thuốc nổ lớn để gây hư hại hoặc phá hủy một chiếc xe tăng trị giá hàng triệu USD. Để đối phó với UAV cáp quang, binh sỹ Ukraine thường sử dụng súng ngắn.

Vào tháng 6/2025, Bộ Tư lệnh chuyển đổi NATO và JATEC đã tổ chức một cuộc thi “Thử thách Đổi mới” khác. Lần này, các công ty quốc phòng Ukraine và phương Tây đã nộp 162 giải pháp. Họ đã lựa chọn được 3 giải pháp ưu việt nhất từ các bài dự thi.

Theo NATO, các giải pháp cần có khả năng triển khai cả ngày lẫn đêm, mọi điều kiện thời tiết, có phạm vi phát hiện 500 mét và kế tiết kiệm chi phí. Ông Delom cho biết, trong số các giải pháp chiến thắng của cuộc thi, có việc thiết kế một radar và hai tháp pháo tự động. Ông Vyshnivskyi cho biết bước tiếp theo là tiến hành thử nghiệm trên lãnh thổ NATO.

Hiện tại, JATEC chỉ đang nghiên cứu các giải pháp cho máy bay không người lái sợi quang và bom lượn, nhưng ông Vyshnivskyi cho rằng còn có mối đe dọa lớn thứ ba trên chiến trường, đó là các nhóm tấn công bộ binh nhỏ. Theo ông Vyshnivskyi, các nhóm tấn công này có tính cơ động cao và rất lợi hại, hành động rất kín đáo và và có thể xâm nhập vào các vị trí của Ukraine.

Bộ Quốc phòng Ukraine vẫn chưa yêu cầu JATEC hỗ trợ để giải quyết vấn đề này; tuy nhiên, đây có thể là một phần của “Thử thách Đổi mới” trong tương lai. Trong bối cảnh NATO tiếp tục rút ra bài học từ cuộc xung đột, một trong những rào cản lớn nhất vẫn là phải tìm biện pháp giải quyết các vấn đề một cách nhanh nhất và phù hợp nhất mà không bị lỗi thời.

Hồng Anh/VOV.VN (biên dịch) Theo Business Insider

Nguồn VOV : https://vov.vn/the-gioi/quan-sat/nato-va-ukraine-hop-luc-doi-pho-voi-nhung-vu-khi-nguy-hiem-nhat-cua-nga-post1225595.vov