Lời chia sẻ gan ruột
Gần 3 năm làm việc ở Việt Nam, khi dẫn dắt CLB Thanh Hóa, HLV Velizar Popov ít nhiều cũng có những đánh giá nhất định về bức tranh bóng đá chuyên nghiệp tại đất nước hình chữ S. Bằng cảm nhận trước và sau khi đến Việt Nam, vị chiến lược gia người Bulgaria đánh giá rất cao tính cạnh tranh của V.League.
Một số CLB V.League hiện còn không có sân tập.
“Bạn biết đấy, ở Thái Lan, đội xếp cuối bảng gần như không thể đánh bại Buriram. Nếu có chắc chỉ một lần trong 10 năm. Ở Malaysia, gần như không ai có thể đánh bại Johor Darul Tazim. Nhưng ở đây, tại V.League, bất kỳ đội nào cũng có thể giành chiến thắng trước bất kỳ đối thủ nào, dù là trên sân nhà hay sân khách. Ngay cả những đội bóng bị đánh giá yếu nhất vẫn có thể đánh bại những đội mạnh nhất. Và chính yếu tố cạnh tranh khốc liệt này là điều tôi vô cùng yêu thích ở V.League”, HLV Popov chia sẻ với giới truyền thông về động lực đến CLB Thanh Hóa làm việc.
Nhưng song song với mảng sáng về tính khốc liệt trong ganh đua tích cực tại bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam, ông Velizar Popov cũng nhìn thấy những tồn đọng ngay từ nền móng.
“Ở những nền bóng đá phát triển, một CLB trước khi được cấp phép tham dự giải đấu cần đáp ứng rất nhiều điều kiện từ Liên đoàn. Bạn không thể có giấy phép thi đấu nếu không có sân vận động đạt tiêu chuẩn, không có sân tập, không có đội ngũ HLV chuyên nghiệp cho cả đội và học viện trẻ, không có hệ thống đào tạo bài bản. Và tất cả cầu thủ, dù là nội binh hay ngoại binh, đều phải được quản lý và đàm phán thông qua những người đại diện có chứng chỉ hợp pháp”, HLV Popov nói. “Ở bất kỳ quốc gia nào có nền bóng đá chuyên nghiệp, những điều kiện này đều phải được đáp ứng trước khi một CLB được cấp phép thi đấu. Bạn là người hiểu rõ bóng đá Việt Nam hơn tôi. Vậy bạn nghĩ có bao nhiêu CLB ở Việt Nam, nếu xét theo hệ thống quốc tế, đủ điều kiện để được cấp phép bắt đầu một mùa giải?
Ông Popov nhấn mạnh: “Điều quan trọng nhất đối với tôi là tổ chức. Trong bóng đá chuyên nghiệp thế kỷ 21, thật không thể chấp nhận được nếu một CLB không có sân tập, không có cơ sở vật chất đầy đủ, không có học viện đào tạo trẻ bài bản, hoặc không có sự ổn định về tài chính. Tôi không nói về tiền của tôi, mà là tiền lương của các cầu thủ. Họ cần được trả lương đầy đủ, cần có sự đảm bảo về tài chính. Nếu không được trả lương, họ sẽ không vui. Khi họ không vui, họ không thể cống hiến 100% khả năng của mình. Khi đó, bạn không thể thúc đẩy họ đến giới hạn cao nhất của bản thân”.
Vấn đề từ sân tập
Dù không trực tiếp chỉ ra nhưng không khó để người hâm mộ bóng đá nhận ra thực trạng bóng đá chuyên nghiệp dựa trên chia sẻ gan ruột của HLV Velizar Popov. Gần đây nhất, 2 CLB là Bình Định và Hồng Lĩnh Hà Tĩnh đối diện với việc “treo sân nhà”, vì chất lượng mặt cỏ sân chính quá xấu. Một trong những lý do khiến sân Hà Tĩnh bị cày xới đến từ việc đội bóng của HLV Nguyễn Thành Công phải thường xuyên tập tại đây. Không phải CLB Hồng Lĩnh Hà Tĩnh không được bố trí sân tập. Nhưng phải thừa nhận, chất lượng nơi rèn quân của đội bóng núi Hồng quá tệ. HLV Nguyễn Thành Công than phiền cách đây không lâu: "Rõ ràng việc không được thi đấu cũng như tập luyện thường xuyên trên sân nhà là bất lợi lớn với Hồng Lĩnh Hà Tĩnh. Khi tôi làm việc ở đây, khổ nhất là điều kiện sân bãi hạn chế. Chúng tôi không muốn phàn nàn về những khó khăn nữa, chỉ xác định với cầu thủ là cần phải làm gì để vượt qua điều đó, động viên toàn đội nhiều hơn và tìm ra những cách chơi phù hợp nhất, thực dụng nhất. Về chuyện sân bãi, tôi từng nói lâu rồi, chúng tôi xứng đáng có sân tập riêng dành cho đội, cần điều kiện đủ để có thể làm tốt hơn, cống hiến nhiều hơn nữa.
Hà Tĩnh không phải CLB duy nhất phải dùng sân chính để làm nơi rèn quân thường xuyên. Cho đến hiện tại, Hải Phòng vẫn gần như duy trì việc tập luyện, thi đấu trên… sân chính Lạch Tray. Điều tương tự phần nào cũng đang diễn ra tại CLB Thanh Hóa. Đội bóng này vẫn phải ăn đong, khi vừa linh hoạt đi thuê sân tập ngoài lẫn dùng sân chính làm nơi để rèn giũa.
Câu chuyện sân tập không phải điều duy nhất tồn đọng trong cơ chế bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam. Vấn đề tài chính luôn “đe dọa” đến sự tồn tại của các CLB chuyên nghiệp. Trước mùa giải 2024/25 khởi tranh, hạng Nhất Quốc gia đứng trước bờ vực không thể diễn ra đúng lịch trình khi nhiều CLB xin rút lui vì thiếu kinh phí hoạt động.
Nhìn lại 11 năm qua, 8 đội bóng cũng đã xin giải thể. Đa phần lý do đều đến từ câu chuyện nợ lương, thưởng cầu thủ và thành viên trong đội bóng. Mới nhất cách đây 4 năm, Than Quảng Ninh đã bị xóa sổ, sau khi nhiều cầu thủ gửi đơn kêu cứu vì bị nợ lương, thưởng, phí lót tay xuyên suốt 2 năm. Trong những mùa giải đã qua, ngay cả khi không chứng kiến thêm các đội bóng “vỡ” ở Việt Nam, chuyện cầu thủ phải chờ mòn mỏi để nhận đồng lương cũng đã diễn ra tại nhiều CLB. Thanh Hóa, Khánh Hòa là những trường hợp từng xảy ra vấn đề như thế…
Những người đại diện còn nghiệp dư
Theo HLV Popov, hầu hết những người làm đại diện ở Việt Nam thực ra không phải là đại diện. “Họ chỉ là những người nghiệp dư. Họ chẳng là ai cả. Để trở thành một người đại diện thực sự, bạn phải học tập, phải thi lấy chứng chỉ, phải hiểu biết không chỉ về bóng đá mà còn về đàm phán, kinh doanh và mọi thứ liên quan”, HLV Popov nói.
“Tôi thậm chí không muốn gọi họ là người đại diện. Vì họ thực chất không phải và chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân. Họ chỉ nghĩ cách kiếm được nhiều tiền hơn mà không hề quan tâm đến cầu thủ. Và khi cầu thủ cảm thấy mình không nhận được sự hỗ trợ, họ buộc phải chấp nhận những điều khoản kém lợi ích hơn, vì có còn hơn không. Khi có những người đại diện quốc tế muốn vào Việt Nam để giúp đỡ cầu thủ thì họ lại bị phá hoại, bị chống đối, đơn giản vì có những lợi ích ngầm không muốn mất đi khoản thu nhập của mình”.
An Khánh