Nhiều năm qua, hành vi vượt đèn đỏ, đi ngược chiều hay lao xe lên vỉa hè phổ biến đến mức được xem là điều bình thường. Cá biệt nhiều trường hợp vi phạm bấp chấp sự có mặt của Cảnh sát giao thông hoặc khu vực đó có camera phạt nguội.
Điều đáng nói, mặc dù, luật đã đi vào đời sống song hằng ngày vẫn có nhiều trường hợp vi phạm về nồng độ cồn, tốc độ, vượt đèn đỏ, chở quá tải, đi ngược chiều… bị xử phạt. Điều đó chứng tỏ ý thức của một bộ phận người tham gia giao thông vẫn còn kém. Và việc tai nạn xảy ra như là một tất yếu.
Trước thực tế đó, mới đây Chính phủ đã ban hành Nghị định số 168/2024/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự an toàn giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1.1.2025.
Theo đó, nhiều hành vi vi phạm giao thông sẽ bị tăng mức xử phạt, có trường hợp cao hơn hàng chục lần so với trước đây tại Nghị định số 100/2019/NĐ-CP. Sau 2 tuần được triển khai, Nghị định số 168/2024/NĐ-CP đã đi vào cuộc sống.
Nâng cao nhận thức chấp hành pháp luật về trật tự an toàn giao thông để ngăn ngừa những hệ lụy đáng tiếc xảy ra.
Chị Nguyễn Thị Oanh (Cầu giấy, Hà Nội) chia sẻ: "Nếu mình tuân thủ pháp luật, lái xe chuẩn chỉnh thì một đồng cũng không mất, lương thấp hay cao không phải là vấn đề. Nhiều người cứ viện cớ thu nhập thấp, viện cớ công việc phải di chuyển nhiều nên có nguy cơ mất phần lớn thu nhập để than vãn về mức phạt mới. Rõ ràng đó chỉ là bao biện cho thói quen tùy tiện, coi thường luật giao thông, vẫn muốn tiếp tục chạy xe bạt mạng mà không nghĩ đến những hậu quả đau lòng có thể xảy ra cho mình và xã hội".
Anh Hoàng Tiến Hải (Hoài Đức, Hà Nội) cho biết, kể từ khi luật có hiệu lực mọi người đã chấp hành nghiêm chỉnh hơn, chỉ còn một số ít người tham gia giao thông có hành vi vi phạm.
“Mức phạt cao được xem là biện pháp răn đe hiệu quả, góp phần giảm đáng kể các hành vi vi phạm. Tôi cũng từng chủ quan khi chạy xe trên đường vắng, nhưng nghĩ đến việc bị phạt khiến tôi không dám lặp lại. Tuy nhiên, như nhiều người dân đã phản ánh, cơ quan chức năng nên gắn biển phụ cho phép xe máy rẽ phải khi đèn đỏ tại các giao lộ phù hợp để giảm ùn tắc, tối ưu hóa thời gian di chuyển” anh Hải chia sẻ.
Theo ghi nhận thực tế, nhiều trường hợp vi phạm bị xử phạt trong những ngày thực hiện Nghị định 168 vừa qua đã khiến người dân nâng cao ý thức một cách rõ rệt và luôn thường trực tâm lý đã lái xe ra đường là phải chấp hành tuyệt đối các quy định của pháp luật về trật tự an toàn giao thông.
Tại TP. Hồ Chí Minh, nhiều xe ôm công nghệ, shipper, người tham gia giao thông không chấp hành hiệu lệnh đèn tín hiệu, điều khiển xe đi ngược chiều, lái xe trên vỉa hè... đã bị lập biên bản, xử phạt theo nghị định mới, với mức xử phạt hành chính tăng nặng theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1.1.2025.
Ngày 2.1, Đội CSGT Tân Sơn Nhất (Phòng CSGT Công an TP. Hồ Chí Minh) lập chốt kiểm tra, xử lý vi phạm giao thông tại giao lộ Út Tịch - Cộng Hòa (quận Tân Bình). Theo ghi nhận, nhiều xe ôm công nghệ, shipper… không chấp hành hiệu lệnh đèn tín hiệu, điều khiển xe đi ngược chiều, lái xe trên vỉa hè... đã bị lập biên bản.
Lực lượng CSGT giải thích lỗi vi phạm và mức phạt theo nghị định mới cho người vi phạm (Ảnh: Lê Thanh)
Đây là những lỗi vi phạm được tăng nặng mức xử phạt hành chính theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1.1.2025.
Ngay khi lập chốt, lực lượng CSGT đã phát hiện anh H.M.T. (SN 1995) điều khiển xe máy đi trên vỉa hè nên tiến hành dừng xe để kiểm tra, lập biên bản xử phạt hành chính.
Theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1.1.2025, với lỗi vi phạm này, anh T. sẽ bị lập biên bản xử phạt hành chính 4-6 triệu đồng (trước đây phạt từ 400.000-600.000 đồng) và trừ 2 điểm trên giấy phép lái xe.
“Với mức phạt này tương đương nửa mức thu nhập hàng tháng của tôi. Sau lần này, tôi sẽ không dám vi phạm nữa", anh T. chia sẻ.
Một trường hợp khác là anh H.V.H. (SN 1990), anh H. bị lực lượng CSGT lập biên bản vì lỗi điều khiển xe mô tô chạy ngược chiều trên đường Cộng Hòa. Với lỗi vi phạm này, anh H. bị xử phạt hành chính 4-6 triệu đồng (trước đây là 1-2 triệu đồng) và trừ 2 điểm trên giấy phép lái xe.
Một trường hợp khác là shipper giao hàng điều khiển xe máy có hành vi vi phạm "Vận chuyển hàng hóa trên xe che khuất biển số xe". Với lỗi này, shipper bị phạt tiền từ 300.000 - 400.000 đồng (không bị trừ điểm giấy phép lái xe).
Theo lãnh đạo Công an TP. Hồ Chí Minh, trong ngày 1.1.2025 - ngày đầu áp dụng Nghị định 168, lực lượng CSGT thành phố đã xử phạt gần 1.600 trường hợp vi phạm; tạm giữ 682 phương tiện, tước 304 giấy phép lái xe, phạt hơn 6 tỷ đồng. Tất cả các lỗi vi phạm đều được CSGT ghi hình ảnh kèm clip để đối chứng với người vi phạm.
Những trường hợp vi phạm đều được CSGT xử lý nghiêm và không có vùng ngoại lệ. Nhiều người vi phạm bất ngờ với mức xử phạt tăng nhiều lần và cho biết "chắc chắn không tái phạm".
Nguyễn Ngân - Lê Thanh