Nga chuẩn bị rút khỏi thỏa thuận với Mỹ về plutonium cấp độ vũ khí hạt nhân

4 giờ trướcBài gốc

Thỏa thuận Quản lý và Xử lý Plutonium (PMDA), được ký năm 2000 và có hiệu lực kể từ 2011, quy định cả Mỹ và Nga phải tiêu hủy tối thiểu 34 tấn plutonium - khối lượng mà các quan chức Mỹ ước tính có thể dùng để chế tạo tới 17.000 đầu đạn hạt nhân.

Trụ sở Duma Quốc gia (Hạ viện Nga), tại Moscow, ngày 17/10/2024. Ảnh: Reuters

Trong văn bản kèm theo dự luật rút khỏi PMDA, phía Nga nêu rõ: “Mỹ đã thực hiện một loạt bước đi chống Nga mới, làm thay đổi cơ bản cán cân chiến lược tồn tại tại thời điểm ký Thỏa thuận, đồng thời tạo ra những mối đe dọa bổ sung đối với ổn định chiến lược.”

Sau khi tháo dỡ hàng nghìn đầu đạn hạt nhân sau Chiến tranh Lạnh, cả Moscow và Washington đều còn lại kho dự trữ plutonium cấp độ vũ khí khổng lồ. Việc lưu trữ số plutonium này vừa tốn kém vừa tiềm ẩn nguy cơ phổ biến vũ khí hạt nhân.

Mục tiêu của PMDA là xử lý số plutonium cấp độ vũ khí bằng cách chuyển đổi sang dạng an toàn hơn – chẳng hạn như biến thành nhiên liệu ôxít hỗn hợp (MOX) hoặc chiếu xạ plutonium trong các lò phản ứng neutron nhanh để sản xuất điện.

Năm 2016, Nga đã đình chỉ thực thi thỏa thuận, viện dẫn các biện pháp trừng phạt của Mỹ, việc NATO mở rộng cũng như thay đổi trong cách Mỹ xử lý plutonium. Moscow cho rằng Washington không tuân thủ đúng cam kết khi đơn phương quyết định pha loãng plutonium để tiêu hủy mà không có sự đồng thuận của Nga.

Nga và Mỹ hiện vẫn là hai cường quốc hạt nhân lớn nhất thế giới, kiểm soát tổng cộng khoảng 8.000 đầu đạn hạt nhân, dù con số này đã giảm đáng kể so với mức đỉnh khoảng 73.000 đầu đạn vào năm 1986, theo Liên đoàn các Nhà khoa học Mỹ.

Hoàng Phạm/VOV.VN Theo Reuters

Nguồn VOV : https://vov.vn/the-gioi/nga-chuan-bi-rut-khoi-thoa-thuan-voi-my-ve-plutonium-cap-do-vu-khi-hat-nhan-post1236612.vov