Nga có đang dẫn đầu cuộc đua tàu ngầm đa nhiệm?

18 giờ trướcBài gốc

Với khả năng mang theo ngư lôi hạt nhân Poseidon và các tàu ngầm mini lặn sâu, Belgorod không đơn thuần là một phương tiện quân sự, mà là một nền tảng chiến đấu đa nhiệm dưới mặt nước.

K-329 Belgorod khởi nguồn từ năm 1992 như một phần của lớp tàu ngầm tấn công mang tên lửa hành trình Oscar-II. Ban đầu, tàu được thiết kế để mang tên lửa chống hạm P-700 Granit, nhằm đối phó các nhóm tác chiến tàu sân bay. Tuy nhiên, sự tan rã của Liên Xô khiến việc xây dựng bị đình trệ vào năm 1997 khi con tàu mới hoàn thành khoảng 75%.

Tàu ngầm hạt nhân K-329 Belgorod - Ảnh: Alamy

Trong hơn một thập kỷ, thân tàu bị bỏ không. Đến năm 2012, Belgorod được tái cấu trúc theo thiết kế mới, chuyển đổi thành tàu ngầm đặc nhiệm thuộc Dự án 09852. Thiết kế này phù hợp với các nhiệm vụ hiện đại như khảo sát biển sâu, giám sát cơ sở hạ tầng dưới nước, và vận hành các hệ thống tác chiến không người lái.

Thiết kế đặc biệt cho tác chiến hiện đại

Theo National Interest, với chiều dài hơn cả tàu ngầm lớp Typhoon vốn từng được xem là lớn nhất thế giới, Belgorod có lượng giãn nước khoảng 14.700 tấn khi nổi và lên tới 24.000 tấn khi lặn. Tàu được trang bị hai lò phản ứng hạt nhân OK-650M.02 với công suất 190 megawatt, cho phép đạt tốc độ tối đa hơn 32 hải lý/giờ và thời gian hoạt động liên tục dưới nước lên tới bốn tháng. Độ sâu lặn tối đa của tàu vào khoảng 520m, giúp tăng cường khả năng ẩn mình và tác chiến trong môi trường phức tạp.

Thiết kế thân tàu được tối ưu để phục vụ hai nhiệm vụ chính: răn đe chiến lược và chiến tranh dưới đáy biển. Một trong những điểm nhấn công nghệ lớn nhất chính là khả năng triển khai hệ thống vũ khí Poseidon, ngư lôi chạy bằng năng lượng hạt nhân với đầu đạn hạt nhân, có thể di chuyển hàng nghìn km dưới nước và tấn công mục tiêu ven biển. Mỗi chiếc tàu ngầm Belgorod có thể mang tới sáu ngư lôi loại này.

Poseidon là một đột phá về công nghệ vũ khí dưới nước: hệ thống tự hành, tốc độ cao, tầm hoạt động cực xa và có thể lẩn tránh các hệ thống phòng thủ hiện tại. Vũ khí này có khả năng tạo sóng thần phóng xạ khi kích nổ gần bờ biển, làm gián đoạn nghiêm trọng hạ tầng và môi trường sống ven biển đối phương.

Bên cạnh năng lực răn đe chiến lược, Belgorod còn đóng vai trò là "tàu ngầm mẹ" cho các phương tiện lặn sâu không người lái và tàu ngầm hạt nhân mini. Tàu được thiết kế để mang theo và triển khai các tàu ngầm như Losharik (AS-31) và Paltus (AS-15, AS-35), vốn có khả năng lặn tới độ sâu khoảng 6.000m.

Các tàu ngầm mini này có nhiệm vụ quan trọng như khảo sát, thao tác với cáp quang, đường ống, cảm biến đáy biển hoặc thực hiện các nhiệm vụ thu thập thông tin bí mật. Trong thời đại mà hạ tầng số và năng lượng ngày càng được mở rộng ra đại dương, năng lực can thiệp và bảo vệ hệ thống dưới đáy biển trở nên chiến lược. Các phương tiện này có thể phá hoại hoặc bảo vệ mạng lưới truyền tải dữ liệu quốc tế như cáp biển, vốn giữ vai trò thiết yếu trong truyền thông và internet toàn cầu.

Tàu Belgorod cũng được trang bị bánh lái dưới có thể gập xuống, cho phép tàu nằm ổn định ở đáy biển, tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động triển khai và thu hồi phương tiện không người lái hoặc tàu mini.

Ngoài ra, Belgorod có thể triển khai các hệ thống sonar thụ động như Harmony, một mạng lưới cảm biến ngầm có khả năng giám sát các hoạt động dưới nước trong vùng Bắc Cực. Điều này mang lại lợi thế chiến thuật trong phát hiện tàu ngầm đối phương từ khoảng cách xa.

Biểu tượng công nghệ dưới biển của Nga

Sau nhiều năm thử nghiệm, Belgorod được đưa vào hoạt động từ tháng 7.2022 và được Bộ Quốc phòng Nga mô tả là “tàu ngầm thế hệ thứ năm đầu tiên trên thế giới”. Tàu được ví như một nền tảng thử nghiệm công nghệ quân sự dưới biển tiên tiến tích hợp đa dạng vũ khí, phương tiện tự hành và hệ thống giám sát.

Từ góc độ kỹ thuật, Belgorod là một minh chứng cho xu hướng tích hợp công nghệ đa chức năng trên nền tảng duy nhất, một thiết kế "nhiệm vụ kép" hiếm có trong giới tàu ngầm quân sự hiện đại. Thay vì chỉ là một nền tảng phóng tên lửa hoặc vũ khí, nó còn là căn cứ nổi di động cho cả hệ sinh thái tác chiến dưới nước.

Việc Nga hoàn thiện và đưa vào sử dụng tàu Belgorod cho thấy sự đầu tư bài bản vào thủy chiến - một mặt trận công nghệ cao ít được chú ý.

Tàu K-329 Belgorod không chỉ đơn thuần là phương tiện quân sự, mà là biểu tượng của sự chuyển dịch công nghệ trong môi trường biển sâu. Trong bối cảnh mạng lưới cáp quang, hệ thống cảm biến và năng lượng ngày càng dày đặc dưới đại dương, việc kiểm soát không gian này trở thành yếu tố chiến lược.

Tương lai của chiến trường không chỉ trên mặt đất hay trên không, mà sẽ mở rộng mạnh mẽ xuống lòng biển. Những nền tảng đa năng như Belgorod kết hợp tác chiến chiến lược, vận hành không người lái và tác chiến điện tử, sẽ ngày càng đóng vai trò trung tâm trong năng lực răn đe và phòng thủ biển sâu của các quốc gia có tiềm lực công nghệ.

Hoàng Vũ

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/nga-co-dang-dan-dau-cuoc-dua-tau-ngam-da-nhiem-233709.html