Nga hướng tới xây dựng trung tâm năng lượng tại Malaysia

9 giờ trướcBài gốc

Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim và Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: Kristina Kormilitsyna, Russia Today

Theo thông tin từ Đại sứ quán Nga tại Kuala Lumpur, các doanh nghiệp hai nước đang tích cực làm việc với nhau để thúc đẩy việc nhập khẩu LNG từ Nga. Bộ trưởng Năng lượng Nga, ông Sergei Tsivilev, cho biết Nga không chỉ đề xuất xuất khẩu LNG sang Malaysia, mà còn sẵn sàng hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng khí đốt, nhằm biến Malaysia thành một trung tâm năng lượng trong khu vực. Đây cũng là một bước đi chiến lược giúp mở rộng thị trường tiêu thụ LNG của Nga – loại nhiên liệu đang ngày càng được ưa chuộng trên toàn cầu.

Đại sứ quán Nga xác nhận với báo Izvestia: “Hiện các cuộc đàm phán giữa doanh nghiệp hai nước về cung cấp LNG đang diễn ra. Tuy nhiên, chi tiết cụ thể không được công khai vì lý do thương mại”.

Thực tế, Nga đã bắt đầu lên kế hoạch xuất khẩu LNG sang Malaysia từ hơn một năm trước. Vào tháng 5 năm ngoái, Thứ trưởng Bộ Phát triển Kinh tế Nga – ông Dmitry Vakhrukov – cũng từng đề cập tới khả năng cung cấp thêm các loại nhiên liệu sạch như amoniac và hydro phát thải thấp cho Malaysia.

Đáng chú ý, Malaysia hiện là một trong những quốc gia xuất khẩu LNG hàng đầu thế giới. Năm 2024, Malaysia đứng thứ 5 toàn cầu với sản lượng xuất khẩu đạt 27,8 triệu tấn – chỉ đứng sau Nga, quốc gia xuất khẩu 33,3 triệu tấn. Dẫn đầu danh sách là Mỹ (88,9 triệu tấn), tiếp theo là Australia (79,6 triệu tấn) và Qatar (79,2 triệu tấn).

Sự tương đồng trong vai trò xuất khẩu LNG cùng với tiềm năng phát triển hạ tầng năng lượng cho thấy Nga và Malaysia hoàn toàn có cơ hội mở rộng hợp tác trong lĩnh vực này. Việc xây dựng một trung tâm khí đốt tại Malaysia, với sự hỗ trợ từ Nga, có thể là một bước ngoặt quan trọng trong chiến lược năng lượng của cả hai nước.

Nga muốn đầu tư hạ tầng khí tại Malaysia, biến Đông Nam Á thành trung tâm tiêu thụ LNG mới

Nga không chỉ muốn bán LNG cho Malaysia, mà còn đặt mục tiêu đầu tư sâu vào toàn bộ hệ thống hạ tầng khí đốt tại quốc gia Đông Nam Á này. Kế hoạch bao gồm việc xây dựng các cảng tiếp nhận LNG, hệ thống đường ống dẫn khí, kho lưu trữ, và đặc biệt là một trung tâm phân phối khí để tái xuất sang các nước trong khu vực.

Bộ trưởng Năng lượng Nga Sergey Tsivilev chia sẻ với báo Izvestia rằng Nga muốn tham gia toàn diện vào chuỗi hạ tầng – từ khâu tiếp nhận, lưu trữ đến phân phối LNG tại Malaysia. Ông khẳng định đề xuất đã nhận được sự ủng hộ từ Chính phủ hai nước.

Động thái này diễn ra trong bối cảnh Nga đang tìm kiếm thị trường tiêu thụ LNG mới sau khi xuất khẩu sang châu Âu giảm mạnh, do các lệnh trừng phạt và sự cố tuyến ống Nord Stream. Việc xây dựng trung tâm khí đốt ở Malaysia sẽ giúp Nga đưa LNG tới đây, từ đó phân phối lại dưới dạng “hàng hóa vô danh” – không mang nhãn hiệu quốc gia khai thác, giúp vượt qua các rào cản chính trị.

Theo Bloomberg ngày 20/5, Nga vẫn tăng tốc khai thác LNG bất chấp trừng phạt. Nhà máy Arctic LNG-2 mới đưa vào vận hành dây chuyền khai thác thứ hai, nâng tổng công suất thiết kế lên 13,2 triệu tấn/năm – vượt nhà máy Sakhalin (10,5 triệu tấn/năm).

Đông Nam Á – thị trường LNG tiềm năng và chiến lược

Chiến lược hướng về Đông Nam Á của Nga không phải ngẫu nhiên. Trong bối cảnh châu Âu không còn là điểm đến chính, Nga muốn chiếm lĩnh thị trường đang tăng trưởng nhanh này. Philippines và Thái Lan đã thể hiện mối quan tâm tới nguồn LNG từ Nga.

Dự báo cho thấy, nhu cầu LNG ở Đông Nam Á sẽ tăng từ 22,9 triệu tấn vào năm 2024 lên 53,5 triệu tấn vào năm 2030 – tăng gấp 2,4 lần. Theo công ty tư vấn Reksoft, ASEAN sẽ là khu vực có tốc độ tăng trưởng nhập khẩu LNG nhanh nhất toàn cầu trong thập kỷ tới, dẫn đầu bởi Philippines, Thái Lan và Việt Nam.

Trong bối cảnh đó, việc Nga đầu tư vào hạ tầng khí đốt Malaysia không chỉ mang ý nghĩa thương mại, mà còn là bước đi chiến lược nhằm thiết lập chỗ đứng lâu dài tại khu vực năng động bậc nhất thế giới.

Nga còn có thể đề xuất gì thêm với Malaysia?

Cuộc gặp gần đây giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim đã mở ra cơ hội mới cho hợp tác năng lượng giữa hai nước. Sau buổi hội đàm tại Điện Kremlin, ông Putin nhấn mạnh rằng năng lượng là lĩnh vực hợp tác then chốt giữa Moscow và Kuala Lumpur.

Một điểm đáng chú ý là Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Malaysia – Petronas – hiện đang nắm cổ phần trong Rosneft, một trong những tập đoàn dầu khí của Nga, và vẫn duy trì hợp tác với cả Rosneft lẫn Gazprom. Từ nền tảng sẵn có này, hai bên đang mở rộng sang các lĩnh vực năng lượng khác.

Nga tỏ ra sẵn sàng tăng xuất khẩu than đá sang Malaysia – và phía Malaysia đã có phản hồi tích cực. Tính đến cuối năm 2023, lượng than Nga xuất sang Malaysia đạt 3,2 triệu tấn. Hai nước cũng đang thảo luận về việc tăng xuất khẩu dầu, không chỉ cho Malaysia mà còn hướng tới các nước láng giềng trong khu vực. Dư địa tăng trưởng vẫn còn lớn. Ví dụ, trong tháng 4/2025, sản lượng dầu thô của Malaysia chỉ đạt khoảng 343.000 thùng/ngày – thấp hơn gần 60.000 thùng/ngày so với hạn ngạch OPEC+ mà nước này cam kết.

Năng lượng hạt nhân: Hướng đi chiến lược và tiềm năng

Một lĩnh vực khác được cả hai bên đặc biệt quan tâm là năng lượng hạt nhân dân sự. Tổng thống Putin gọi đây là một hướng hợp tác “đầy triển vọng”, và phía Malaysia cũng cho thấy sự hứng thú rõ rệt – thậm chí còn hơn cả việc nhập khẩu dầu hay than.

Chuyên gia năng lượng Igor Yushkov phân tích: “Malaysia không quá phụ thuộc vào dầu nhập từ Nga, vì họ cũng có nguồn khai thác riêng, lại còn đóng vai trò trung chuyển dầu của Iran sang Trung Quốc. Nga cũng không có ý định hạ giá để cạnh tranh ở thị trường này. Tuy nhiên, câu chuyện sẽ rất khác khi nói đến nhà máy điện hạt nhân nổi. Đây là một lĩnh vực đầy tiềm năng, bởi hiện có rất ít quốc gia trên thế giới đủ năng lực thiết kế và vận hành loại nhà máy này – đặc biệt là những nhà máy đã đi vào hoạt động thực tế”.

Hiện tại, Rosatom – Tập đoàn Năng lượng Hạt nhân Nga – là đơn vị duy nhất trên thế giới đã xây dựng và vận hành thành công nhà máy điện hạt nhân nổi, đang hoạt động tại thị trấn Pevek (vùng Chukotka, Nga). Theo ông Alexey Likhachev – Tổng Giám đốc Rosatom – Malaysia rất quan tâm đến mô hình này, do đặc điểm địa lý có đường bờ biển dài và nhiều đảo nhỏ.

“Chúng tôi đã đề xuất nhiều lựa chọn – từ nhà máy lớn đến nhỏ, đặt trên đất liền hoặc nổi trên biển. Hiện Malaysia nghiêng về mô hình nhà máy điện hạt nhân nổi, công suất khoảng 100 MW, với chu kỳ nhiên liệu kéo dài 7–8 năm. Về cơ bản, đây như một ‘cục pin nổi khổng lồ’”, ông Likhachev chia sẻ với báo Izvestia.

Với Nga, việc xuất khẩu công nghệ nhà máy điện hạt nhân nổi không chỉ mang lại lợi ích kinh tế, mà còn nâng cao vị thế công nghệ quốc gia. Chuyên gia Yushkov nhận định: Nếu dự án với Malaysia thành công, Rosatom sẽ có thêm bằng chứng thuyết phục để chào bán công nghệ này cho nhiều nước khác, đặc biệt trong bối cảnh thế giới đang đẩy mạnh chuyển đổi năng lượng và giảm phát thải carbon.

Nh.Thạch

AFP

Nguồn PetroTimes : https://petrotimes.vn/nga-huong-toi-xay-dung-trung-tam-nang-luong-tai-malaysia-727846.html