Nga khởi động chiến dịch mùa hè rực lửa
Giới phân tích cho rằng, cuộc tấn công mùa hè của Điện Kremlin dường như đang diễn ra. Trong tháng 5 này, quân đội Nga đã bắt đầu nỗ lực phối hợp mới nhất để đạt được bước đột phá, ngay cả khi các đại diện của họ tham gia các cuộc đàm phán hòa bình trực tiếp đầu tiên với Ukraine kể từ năm 2022.
Lính Ukraine khai hỏa về phía vị trí của Nga. (Ảnh: Reuters).
Đặc biệt, lực lượng Nga đang tiến vào lãnh thổ còn lại do Ukraine kiểm soát ở khu vực Donbass trong bối cảnh cuộc chiến đã bước sang năm thứ 4. Theo các chuyên gia quân sự, Nga dường như tận dụng thời gian để xây dựng lực lượng, dự trữ thiết bị, cải thiện thông tin liên lạc trên chiến trường, điều chỉnh chiến thuật và khả năng kỹ thuật của máy bay không người lái tấn công.
Mặc dù có một số thành công cục bộ trên chiến trường, tốc độ tiến quân của Nga vẫn chậm. Một số nhà phân tích cho rằng, Moscow khó có thể giành được chiến thắng quyết định vào mùa hè này để định hình lại cuộc chiến. Các cuộc tấn công dữ dội của Nga vào Ukraine đã khiến Tổng thống Mỹ Donald Trump thất vọng.
Tổng thống Donald Trump hôm 27/5 đã đặt ra thời hạn hai tuần yêu cầu Nga đạt được tiến triển trong các cuộc đàm phán ngừng bắn về Ukraine, đồng thời đưa ra cảnh báo về hậu quả đối với Moscow nếu ông không hài lòng.
Khác với thái độ thân thiện dành cho Nga trong thời gian qua, hiện giờ, ông Trump ngày càng thất vọng vì lập trường cứng rắn của Điện Kremlin trong các cuộc đàm phán. Tổng thống Putin nhiều lần tuyên bố rằng, xung đột sẽ chỉ kết thúc khi Nga loại bỏ được "nguyên nhân gốc rễ" của cuộc xung đột - một cách nói tắt cho những yêu cầu rộng rãi mà Ukraine và các đối tác cho là khó có thể chấp nhận được. Ông Putin cũng yêu cầu quân đội thiết lập “vùng đệm” trên lãnh thổ Ukraine để bảo vệ người dân Nga.
Song song với việc tiến quân trên bộ, Nga cũng tiến hành các cuộc tấn công kết hợp bằng máy bay không người lái và tên lửa để áp đảo hệ thống phòng không của Ukraine, làm kiệt quệ tinh thần chiến đấu của quân đội Ukraine và phá hủy cơ sở công nghiệp quốc phòng của nước này.
Bộ Quốc phòng Nga lập luận rằng, các cuộc tấn công vào thành phố của Ukraine là để trả đũa cho những cuộc tấn công bằng máy bay không người lái mà Kiev thực hiện nhằm vào các thị trấn và thành phố của Nga.
Không rõ liệu những cuộc tấn công của Nga có tạo ra đòn bẩy trong các động thái ngoại giao phức tạp hơn trên bàn đàm phán hòa bình hay không và cũng không rõ liệu ông Trump có thực hiện lời đe dọa gây thêm áp lực đối với Nga để đạt được lệnh ngừng bắn hay không.
Tối đa hóa sức mạnh đàm phán
Một số nhà phân tích phương Tây cho rằng ông Putin có thể đang tận dụng thời tiết khô ráo thuận lợi nhất cho các hoạt động tấn công để tối đa hóa sức mạnh đàm phán của Nga. Họ lập luận rằng, sẽ hợp lý nếu Nga - quốc gia đã chiếm ưu thế trên chiến trường trong hầu hết hai năm qua, sử dụng áp lực quân sự làm đòn bẩy trong bất kỳ cuộc đàm phán nào.
Samuel Charap, một nhà khoa học chính trị cấp cao của RAND Corporation có trụ sở tại Washington nhận định: "Nga đã quen với động thái vừa chiến đấu vừa đàm phán cùng một lúc". Ông lưu ý, các cuộc tấn công cho thấy Nga không muốn chấp nhận lời kêu gọi ngừng bắn của châu Âu và Ukraine trước khi đàm phán một thỏa thuận hòa bình đáp ứng các yêu cầu của Moscow.
Theo nhà phân tích Samuel Charap, sẽ khó có một bước đột phá lớn về mặt ngoại giao trong tương lai gần, xét đến lập trường đối lập giữa các bên. Nhưng ông cho rằng, sự gia tăng các cuộc giao tranh không có nghĩa là không có chỗ cho đàm phán. “Các bên tham chiến thường cố gắng giành được nhiều lợi thế nhất có thể trước khi tạm ngừng tiếng súng”, ông Samuel Charap lưu ý.
Nhưng chính phủ Ukraine và Liên minh châu Âu, cho rằng việc Nga đẩy mạnh nỗ lực tấn công cho thấy Tổng thống Putin không quan tâm đến các cuộc đàm phán hòa bình, vốn đã tạm thời khởi động lại tại Istanbul trong tháng 5 dưới áp lực từ Nhà Trắng. Họ nói rằng cuộc tấn công của Nga không phải là để giành đòn bẩy đàm phán mà là để giành chiến thắng trong cuộc chiến.
Hôm 28/5, Bộ trưởng Ngoại giao Nga, Sergey Lavrov, đã đề xuất một vòng đàm phán mới tại Istanbul vào ngày 2/6. Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine, Rustem Umerov trả lời rằng Kiev sẵn sàng tham gia vòng đàm phán mới nhưng muốn thấy các đề xuất ngừng bắn cụ thể từ Điện Kremlin trước.
Quân bài khác của Tổng thống Putin
Nhà phân tích quân sự Dmitri Kuznets cho rằng, cuộc tấn công mới đây của Nga dường như là sự khởi đầu cho một chiến dịch được Nga lên kế hoạch nhằm chiếm phần còn lại của Donetsk trong năm nay.
Lực lượng Nga cũng đang đạt được những bước tiến nhỏ hơn ở khu vực Sumy, phía Bắc thành phố lớn Kharkov. Họ đang tận dụng đà tiến triển sau khi đẩy lùi hầu hết các lực lượng Ukraine ra khỏi khu vực Kursk của Nga.
"Một quyết định đã được đưa ra để tạo ra vùng đệm an ninh cần thiết dọc theo biên giới", ông Putin nói với các bộ trưởng của mình trong một cuộc họp được truyền hình vào tuần trước. "Lực lượng vũ trang của chúng tôi hiện đang thực hiện nhiệm vụ này".
Nga cũng đang mở rộng sản xuất và cải thiện hiệu quả của máy bay không người lái. Tuần trước, lực lượng nước này đã phóng hàng trăm máy bay không người lái và tên lửa vào các thành phố của Ukraine trong ba đêm liên tiếp, đây là đợt tấn công lớn nhất trong cuộc chiến, với số lượng UAV kỷ lục.
Vũ khí Nga đang xuyên thủng hệ thống phòng không và gây thiệt hại cho cả các tòa nhà công nghiệp và căn cứ quân sự Ukraine. Các nhà phân tích cho rằng, sở dĩ Nga đạt được những thành công như vậy là do sự đổi mới trong chiến thuật, quy mô lớn của các cuộc tấn công, trong khi Ukraine ngày càng cạn kiệt đạn dược phòng không.
Theo nhà phân tích Kuznets, mục đích của Nga tiến hành các cuộc tấn công vào những thành phố của Ukraine là nhằm chuyển hướng nguồn lực của đối phương khỏi tiền tuyến và trả đũa các cuộc tấn công của Ukraine vào các thành phố Nga. Ngoài ra, Moscow cũng muốn chứng minh cho Kiev và các đối tác phương Tây thấy rằng họ sẵn sàng chiến đấu cho đến khi giành chiến thắng.
Nói cách khác, cuộc tấn công có thể là một quân bài khác trong ván bài mà Tổng thống Putin đã chơi với Ukraine, Mỹ và Châu Âu, trong bối cảnh tình hình ngày càng trở nên khó lường kể từ khi ông Trump trở lại nắm quyền, nhà phân tích Kuznets lưu ý.
Hồng Anh/VOV.VN (biên dịch) Theo New York Times