Năm nay, Nga đẩy mạnh nâng cấp vũ khí nhằm tăng tầm đánh, khả năng xuyên phá phòng không và sản xuất hàng loạt. Trọng tâm là bom lượn dẫn đường UMPK, tên lửa 9K720 Iskander và Kh-101, cùng các UAV như Shahed và Lancet. Reuters ước tính Nga thả 200 - 250 quả bom mỗi ngày, trong khi mục tiêu sản xuất đạt 120.000 bom lượn và hơn 600 tên lửa Kh-101.
Bom lượn dẫn đường UMPK: tầm xa hơn, chống nhiễu tốt hơn
Nga tận dụng kho bom thời Liên Xô (FAB 500, FAB 1500, FAB 3000) và lắp module UMPK gồm cánh bật và dẫn đường vệ tinh, biến bom thường thành đạn lượn dẫn đường tầm xa. Theo nguồn, FAB 500 đạt tầm 100km; FAB 1500 nặng 1,5 tấn mang đầu đạn gần 700kg được thả từ 60 - 70km; FAB 3000 mang đầu đạn đến 1,4 tấn có tầm 80km. Việc thả từ tiêm kích Su-34 hoặc Tu-22M3, với tốc độ và độ cao thích hợp, tiếp tục gia tăng phạm vi hoạt động.
Có thông tin cho biết FAB 500 sau khi cải tiến phần đuôi và bổ sung động cơ phản lực có thể đạt 150 - 200km; FAB 1500 dùng UMPK-PDD tăng tầm lên 95 - 100km. Nga đặt mục tiêu sản xuất 120.000 bom lượn trong năm nay (gồm bom mới và bom nâng cấp), tích hợp công nghệ chống nhiễu và cho phép cập nhật tọa độ trước khi tách khỏi máy bay.
Một quả FAB được lắp UMPK - Ảnh: MINISTÈRE DE LA DÉFENSE RUSSE VIA TELEGRAM
Tên lửa: quỹ đạo khó đoán và gói đối phó phòng không
9K720 Iskander
Nga điều chỉnh phần mềm để Iskander thay đổi quỹ đạo đột ngột ở pha cuối. Theo giới chức Ukraine và phương Tây, điều này làm tỉ lệ đánh chặn của Patriot giảm từ 37% (tháng 8.2025) xuống 6% (tháng 9 - 10). Bộ Quốc phòng Nga đặt hàng lô Iskander hiện đại hóa với tầm bắn hơn 2.000km.
9K720 Iskander nâng cấp khiến Patriot khó đánh chặn hơn - Ảnh: CSIS
Kh-101
Kh-101 xuất hiện biến thể mới có chống nhiễu điện tử, tích hợp đầu đạn chùm và bẫy nhiệt đánh lạc hướng cảm biến tầm nhiệt. Khoang nhiên liệu thu nhỏ để phù hợp cấu hình đầu đạn, làm giảm tầm bắn nhưng vẫn đủ tấn công các mục tiêu trên lãnh thổ Ukraine. Nga đặt hàng hơn 600 quả trong năm, các nhà máy vận hành 3 ca, đạt 50 - 53 quả mỗi tháng.
UAV: tăng tốc, chống nhiễu và hỗ trợ AI
Shahed
UAV Shahed do Iran sản xuất được Nga lắp ăng ten CRPA thu GPS đa tần chống nhiễu tốt hơn. Nga phát triển Shahed-238 dùng động cơ phản lực nhỏ, tốc độ 550 - 600km/giờ, gây khó cho pháo phòng không và các đội hỏa lực cơ động.
Dòng MS gắn phần cứng Nvidia Jetson Orin cho tác vụ AI và xử lý video, tự động nhận dạng mục tiêu để tấn công ngay cả khi mất GPS. Các phiên bản nâng cấp thường mang đầu đạn 90kg (trước đây 50kg). Nga đặt mục tiêu tự sản xuất hơn 30.000 UAV loại này trong năm.
Lancet và Z-16
UAV cảm tử Lancet và trinh sát Z-16 được cho có phạm vi hoạt động tăng hơn 40km; có thông tin ở mức khoảng 50 - 80km. Hai dòng này bổ sung hệ thống máy học để tự nhận dạng và ưu tiên mục tiêu có giá trị cao.
UAV Lancet được trang bị thêm hệ thống máy học - Ảnh: Zala Aero Group
Máy bay ném bom chiến lược
Nga đẩy nhanh sửa chữa Tu-95MSM hư hại trong chiến đấu, đồng thời tích hợp mang Kh-101 và Kh-102. Kh-102 là biến thể đầu đạn hạt nhân của Kh-101, tầm 3.300 - 5.000km, bay thấp và khó bị radar phát hiện, đóng vai trò răn đe chiến lược.
Phát triển vũ khí mới
Nga được cho đang phát triển tên lửa hành trình S8000 “Bandero”. Theo một số trang quân sự, vũ khí này có tầm khoảng 500km, tốc độ tối đa 650km/giờ, đầu đạn phân mảnh và quỹ đạo bay hẹp hơn Kh-101 để lẩn tránh phòng không.
Ngoài ra, có nỗ lực chế tạo UAV cỡ lớn có khả năng phóng nhiều UAV nhỏ tấn công mục tiêu ở cự ly hàng chục km; cũng có thông tin hệ thống phòng không bằng laser Posokh đã được thử nghiệm.
Tác động kỹ thuật - chiến thuật
Bom lượn UMPK giúp máy bay mang tải tấn công từ ngoài vùng phòng không tầm trung, trong khi chống nhiễu và cập nhật tọa độ nâng cao độ chính xác.
Quỹ đạo thay đổi của Iskander và gói đối phó trên Kh-101 làm tăng độ phức tạp cho đánh chặn, thể hiện qua số liệu tỉ lệ đánh chặn do giới chức Ukraine và phương Tây cung cấp.
UAV tốc độ cao (Shahed-238) và hỗ trợ AI giảm phụ thuộc GPS, tăng xác suất đánh trúng, trong khi sản xuất hàng loạt cho phép duy trì cường độ tập kích.
Các dữ kiện trên phản ánh xu hướng tăng tầm đánh, tăng khả năng chống chế áp điện tử và đẩy mạnh sản xuất đạn dược của Nga trong bối cảnh xung đột ở Ukraine.
CTVX