Nga triển khai S-300PS tới Kyrgyzstan: Bước đi chiến lược củng cố sức mạnh ở Trung Á

6 giờ trướcBài gốc

Hệ thống tên lửa phòng không S-300 (phải) bên cạnh tổ hợp tên lửa đạn đạo cơ động Topol-M của Nga. Ảnh: Trần Hiếu - TTXVN

Theo trang tin quân sự Bulgarianmilitary.com, thông tin Nga triển khai hệ thống phòng không S-300PS tới Kyrgyzstan vừa chính thức được xác nhận, mở ra nhiều phân tích về ý đồ chiến lược của Moskva tại khu vực Trung Á đầy biến động. Sự kiện này, diễn ra trong bối cảnh chuẩn bị cho lễ duyệt binh Ngày Chiến thắng 9/5 tại Tokmok, không chỉ nâng cấp năng lực phòng thủ của Kyrgyzstan mà còn là tín hiệu về quyết tâm duy trì ảnh hưởng của Nga trước các đối thủ toàn cầu.

Tăng cường lá chắn phòng không cho Kyrgyzstan

Kyrgyzstan, quốc gia nhỏ bé với hơn 7 triệu dân, từ lâu đã đóng vai trò tiền đồn chiến lược của Nga tại Trung Á. Tuy nhiên, hệ thống phòng không của nước này, dựa trên các nền tảng thời Liên Xô như S-75 Dvina và S-125 Neva, đã trở nên lỗi thời và dễ bị tổn thương trước các mối đe dọa hiện đại. Việc Nga cung cấp miễn phí hệ thống S-300PS và Tor-M2KM, cùng với các tổ hợp S-125-2BM từ Belarus, đã mang lại sự nâng cấp toàn diện.

S-300PS, với tầm bắn tới 75 km và khả năng theo dõi 20 mục tiêu cùng lúc, cho phép Kyrgyzstan bảo vệ không phận hiệu quả hơn, đặc biệt quanh căn cứ không quân Kant – nơi Nga duy trì lực lượng từ năm 2003. Bên cạnh đó, hệ thống Tor-M2KM bổ trợ ở tầng phòng thủ tầm ngắn, đặc biệt hiệu quả chống lại thiết bị bay không người lái và tên lửa hành trình ở phạm vi 15 km.

Nhận xét về động thái này, Trung tướng Pavel Kurachenko, Phó Tham mưu trưởng Lực lượng Không gian vũ trụ Nga, từng nhấn mạnh rằng mục tiêu của Nga là "phủ kín khu vực an ninh tập thể Trung Á bằng các hệ thống phòng không thống nhất".

Chiến lược nhiều tầng của Nga

Việc triển khai S-300PS tới Kyrgyzstan không chỉ đơn thuần nhằm nâng cao năng lực phòng thủ cho đồng minh. Nó còn nằm trong chiến lược rộng hơn của Nga nhằm xây dựng mạng lưới phòng không khu vực dưới khuôn khổ Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO).

Từ năm 2015, Kazakhstan đã nhận S-300PS, tiếp theo là Tajikistan năm 2023. Giờ đây, Kyrgyzstan, quốc gia nằm giữa hai nước trên, trở thành mắt xích tiếp theo, tạo thành một vòng cung phòng thủ hoàn chỉnh do Nga điều phối.

Sự hiện diện của Nga tại Kyrgyzstan còn mang ý nghĩa đối trọng với ảnh hưởng ngày càng gia tăng của Trung Quốc trong khu vực. Khi Bắc Kinh đẩy mạnh sáng kiến Vành đai và Con đường, Moskva củng cố vị thế quân sự bằng cách cung cấp các hệ thống vũ khí tiên tiến, như một cách khẳng định vai trò bảo đảm an ninh chính của mình ở Trung Á.

Theo phân tích của Bulgarianmilitary.com, việc triển khai các hệ thống phòng không tiên tiến đã "tăng cường đáng kể sự hiện diện và ảnh hưởng quân sự của Nga" ở khu vực mà Trung Quốc đang mở rộng tầm với kinh tế.

Thông điệp gửi tới đối thủ toàn cầu

Không chỉ nhằm đối phó với các mối đe dọa khu vực, động thái này của Nga còn là lời nhắn nhủ tới các đối thủ toàn cầu như Mỹ và NATO. Dù đang phải đối mặt với những thách thức trong cuộc chiến tại Ukraine, Nga vẫn chứng tỏ khả năng duy trì và mở rộng ảnh hưởng quân sự tại các điểm nóng chiến lược khác.

S-300PS, mặc dù không hiện đại bằng S-400 (Nga) hay Patriot PAC-3 của Mỹ, nhưng vẫn là một hệ thống phòng không đáng gờm, đủ để ngăn chặn các mối đe dọa từ trên không ở cấp độ khu vực. Việc triển khai hệ thống này tại Kyrgyzstan, gần biên giới Trung Quốc và Afghanistan, cho thấy Nga đang chủ động chuẩn bị cho nhiều kịch bản an ninh, từ sự gia tăng của thiết bị bay không người lái tới những mối đe dọa hỗn hợp.

Một nhà phân tích Trung Á của Đài phát thanh châu Âu tự do từng cảnh báo: "Mối đe dọa lớn nhất đối với khu vực này không phải từ quân đội chính quy, mà từ các nhóm vũ trang vô chính phủ". Việc trang bị cho Kyrgyzstan S-300PS và Tor-M2KM phản ánh sự chuẩn bị của Nga cho các tình huống bất ngờ như vậy.

Bên cạnh mục tiêu chiến lược, việc cung cấp các hệ thống phòng không cũng mang tính chất ngoại giao. Quan hệ Nga – Kyrgyzstan từng trải qua sóng gió gần đây, khi công dân Kyrgyzstan bị bắt giữ tại Moskva khiến dư luận nước này phản ứng. Việc chuyển giao vũ khí miễn phí được giới quan sát đánh giá là một cử chỉ nhằm hàn gắn và củng cố quan hệ song phương. Theo thỏa thuận quốc phòng chung được Quốc hội Kyrgyzstan phê chuẩn năm 2023, Nga không chỉ cung cấp vũ khí mà còn tài trợ toàn bộ chi phí triển khai.

Tóm lại, việc Nga triển khai hệ thống S-300PS tới Kyrgyzstan là một bước đi chiến lược mang nhiều tầng ý nghĩa. Về mặt quân sự, nó tăng cường khả năng phòng thủ cho Kyrgyzstan và củng cố mạng lưới phòng không khu vực. Về địa chính trị, nó thể hiện quyết tâm của Nga duy trì vai trò ở Trung Á, giữa bối cảnh cạnh tranh gay gắt với Trung Quốc và phương Tây. Trong khi những rủi ro địa chính trị vẫn tồn tại, động thái này khẳng định rằng, bất chấp áp lực quốc tế, Moskva chưa bao giờ rời mắt khỏi "sân sau" chiến lược của mình.

Vũ Thanh/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/phan-tichnhan-dinh/nga-trien-khai-s300ps-toi-kyrgyzstan-buoc-di-chien-luoc-cung-co-suc-manh-o-trung-a-20250429104343820.htm