Nga tung đòn UAV và tên lửa thách thức hệ thống phòng không Ukraine

5 giờ trướcBài gốc

Trong ba tháng qua, Ukraine đã phá hủy nhiều mục tiêu quân sự và nhà máy lọc dầu sâu trong lãnh thổ Nga bằng các cuộc tấn công chính xác từ UAV. Ngược lại, Nga đã sử dụng chiến tấn công dồn dập, phóng số lượng lớn UAV và tên lửa nhằm gây quá tải cho hệ thống phòng không của Ukraine. Phương thức này ban đầu hiệu quả khá hạn chế, do Kiev đã thích ứng và điều chỉnh chiến thuật phòng thủ. Tuy nhiên, cuộc tấn công quy mô lớn của Nga ngày 2/10 cho thấy Moscow đã cải tiến chiến thuật và công nghệ, khiến nhiều UAV và tên lửa của họ có thể vượt qua lưới phòng không của Ukraine.

Phương tiện chiến đấu của Nga trên chiến trường. Ảnh: TASS

Chiến thuật tấn công mới của Nga

Vào đêm 2/10, Nga đã thực hiện một trong những cuộc tấn công phối hợp lớn nhất vào Ukraine trong nhiều tháng qua. Moscow phóng 7 tên lửa đạn đạo Iskander-M, 21 tên lửa hành trình Iskander-K, 7 tên lửa hành trình Kh-59/69, cùng khoảng 381 UAV từ nhiều khu vực như Kursk, Bryansk, Oryol, Rostov, Smolensk và Krasnodar. Không quân Ukraine báo cáo đã chặn được 303 UAV, 12 tên lửa hành trình và 5 tên lửa dẫn đường. Tuy nhiên, số còn lại đã đánh trúng 15 mục tiêu trên khắp Ukraine, trong đó có cơ sở hạ tầng năng lượng trọng yếu. Đây là một phần trong kế hoạch rộng lớn hơn của Nga nhằm làm suy yếu mạng lưới điện của Ukraine trước mùa đông.

Trước đây, Nga thường kết hợp tên lửa và UAV trong các đợt tấn công nhưng hiện giờ, Moscow chủ yếu sử dụng UAV. Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Mỹ, riêng trong tháng 9, quân đội Nga đã tích trữ tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình để thực hiện một vài đợt tấn công quy mô lớn vào những thời điểm nhất định.

Moscow đã phóng khoảng 6.900 UAV, nhưng chỉ thực hiện 4 đợt tấn công vào ban đêm và mỗi đợt chỉ sử dụng 10 tên lửa. Mô hình này cho thấy sự thay đổi rõ rệt về chiến thuật của Nga: ít đợt tập kích lớn kết hợp UAV – tên lửa, nhưng nhiều đợt tấn công nhỏ bằng UAV được tiến hành gần như hàng đêm. Bằng cách tiết kiệm tên lửa trong nhiều tuần rồi phối hợp phóng chúng cùng với hàng trăm UAV, Nga khiến phòng không Ukraine bị quá tải, tăng khả năng thành công và buộc Kiev phải tiêu tốn tên lửa đánh chặn.

Nga nâng cấp công nghệ tên lửa

Ngoài việc thay đổi chiến thuật, Nga còn nâng cấp các hệ thống tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình của mình để khiến chúng khó bị đánh chặn hơn. Tên lửa đạn đạo Iskander-M hiện đã được trang bị mồi bẫy radar, khiến cho hệ thống radar của Ukraine khó theo dõi.

Các tên lửa này cũng có khả năng thay đổi quỹ đạo trong giai đoạn cuối của hành trình, làm giảm hiệu quả đánh chặn của phía Ukraine . Tên lửa hành trình Iskander-K đã được cải tiến với các bộ ngòi nổ đáng tin cậy hơn, hệ thống định vị chống nhiễu và đầu đạn được nâng cấp. Mặc dù không có thông tin về việc Nga nâng cấp tên lửa hành trình Kh-59 nhưng phiên bản mới hơn là Kh-69 đã được Moscow sử dụng trong cuộc tấn công gần đây. Kh-69 có khả năng tàng hình, tính cơ động cao và rất linh hoạt.

Các vũ khí siêu vượt âm của Nga, trong đó có tên lửa Kinzhal và Zircon cũng được nâng cấp. Kinzhal - tên lửa phóng từ trên không, phát triển từ hệ thống Iskander - ban đầu có độ chính xác thấp, nhưng các phiên bản mới được cho là có độ chính xác cao hơn, cơ động tốt hơn ở tốc độ siêu vượt âm, khiến việc đánh chặn trở nên khó khăn hơn nhiều. Một số phiên bản nâng cấp của Iskander là Iskander-M và Iskander-K nhiều khả năng cũng có những tính năng này.

Tên lửa phóng từ tàu chiến Zircon giúp bổ sung cho khả năng tấn công tầm xa của Nga. Vũ khí siêu vượt âm này được đưa vào sử dụng năm 2024. Tuy vậy, việc triển khai trong thực chiến vẫn còn khá hạn chế.

Các loại tên lửa tiên tiến của Nga hiện đang gây áp lực lớn lên hệ thống phòng không của Ukraine, trong đó có hệ thống Patriot do Mỹ sản xuất, vốn được coi là phương tiện phòng thủ chính của Kiev trước tên lửa đạn đạo và tên lửa siêu vượt âm. Báo cáo của Viện Kiel của Đức cho biết, Patriot có tỷ lệ đánh chặn thành công khoảng 25% đối với tên lửa Kinzhal. Nhưng để đạt được tỷ lệ này, hệ thống phải sử dụng toàn bộ số tên lửa đánh chặn trong khẩu đội.

Phản ứng của Ukraine trước chiến thuật mới của Nga

Mạng lưới phòng không đa tầng của Ukraine được cho là khá linh hoạt, cho phép nước này phản ứng nhanh với những thay đổi trong chiến thuật và công nghệ của Nga. Các kỹ sư Ukraine hiện đang nâng cấp những hệ thống hiện có để theo dõi tốt hơn quỹ đạo bay của tên lửa đối phương, trong khi các đơn vị hỏa lực cơ động được trang bị hệ thống ngắm mục tiêu nhanh hơn và tích hợp radar cải tiến. Song song với đó, Ukraine cũng đang mở rộng phi đội máy bay không người lái đánh chặn, có khả năng tìm kiếm và ngăn chặn các mối đe dọa từ xa.

Điểm yếu của Nga nằm ở năng lực sản xuất. Việc chế tạo số lượng lớn tên lửa hiện đại là thách thức, buộc Moscow phải tích trữ và tung ra từng đợt tập kích lớn nhưng không thường xuyên. Những đòn đánh như vậy tiêu tốn nhiều nguồn lực và khó bù đắp trong bối cảnh Nga chịu trừng phạt.

Hiện Ukraine cũng đã có khả năng tấn công tầm xa, đủ để vươn tới các nhà máy, sân bay và trung tâm hậu cần mà Nga sử dụng để sản xuất các loại vũ khí. Điều này có thể làm suy giảm khả năng Nga tiến hành tập kích quy mô lớn, đồng thời giảm sức ép cho hệ thống phòng không của Ukraine.

Dù vậy, trước mắt Nga vẫn nắm lợi thế quan trọng. Chiến thuật kết hợp tên lửa và UAV của họ đang phát huy hiệu quả, vừa kéo căng lưới phòng không, vừa gây thiệt hại cho cơ sở hạ tầng trọng yếu của Ukraine. Khi mùa đông đến gần, những cuộc tấn công kiểu này có thể tác động lớn đến khả năng duy trì sức chiến đấu của Ukraine. Trong những tháng tới, nếu Kiev không thể tăng cường thêm năng lực phòng thủ, họ sẽ khó có thể hạn chế được ưu thế tấn công đang gia tăng của Nga.

Hồng Anh/VOV.VN Theo Forbes

Nguồn VOV : https://vov.vn/quan-su-quoc-phong/nga-tung-don-uav-va-ten-lua-thach-thuc-he-thong-phong-khong-ukraine-post1236285.vov