Điện Kremlin cho biết Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ thảo luận hợp tác sản xuất máy bay chiến đấu thế hệ năm Su-57 với Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi trong chuyến công du tới Delhi tuần này. Theo người phát ngôn Dmitry Peskov, chủ đề Su-57 chắc chắn nằm trong chương trình nghị sự; bên cạnh đó là các nội dung về Cảng Chabahar và tuyến thương mại Chennai - Vladivostok.
Các nguồn tin từ Ấn Độ cho biết, ngoài Su-57, một thỏa thuận bán thêm các tiểu đoàn S-400 có thể được ký trong dịp này; đồng thời, các cuộc đàm phán về hệ thống S-500 tầm xa hơn cũng được cho là sẽ được tiến hành. Peskov nói Nga đang mở rộng sản xuất chung với Ấn Độ trên nhiều lĩnh vực, nhấn mạnh mức độ hợp tác “rất, rất cao”.
- Ảnh 1.
Tập trung vào chuyển giao công nghệ và sản xuất nhượng quyền
Cuối tháng 11, Đại sứ Nga tại Ấn Độ Denis Alipov cho biết hai bên tiếp tục đạt tiến bộ trong đàm phán sản xuất Su-57 theo giấy phép, với nền tảng Su-57E có thể được tận dụng cho chương trình máy bay thế hệ năm của riêng Ấn Độ. Ông nhấn mạnh mức độ chuyển giao công nghệ và nội địa hóa chưa từng có nhằm hỗ trợ “Make in India” và “Self-Reliant India”.
Hồi tháng 5, Nga đề xuất cung cấp quyền truy cập đầy đủ vào mã nguồn Su-57 như một phần của thỏa thuận nhượng quyền quy mô lớn. Theo nguồn, mức độ tự chủ này cho phép Ấn Độ vận hành và tùy chỉnh máy bay, bao gồm tích hợp điện tử hàng không và vũ khí nội địa. Nguồn cũng nêu rằng chưa có máy bay thế hệ năm nào được xuất khẩu với độ tự chủ tương tự, kể cả trong các thương vụ F-35.
Hướng tiếp cận: sản xuất theo giấy phép, nội địa hóa sâu.
Phạm vi chuyển giao: công nghệ và mã nguồn để chủ động tích hợp hệ thống của Ấn Độ.
Nền tảng liên quan: Su-57E phục vụ mục tiêu phát triển của Ấn Độ.
Khai thác tác chiến và bài học triển khai
Trong tháng 11, nguồn nêu rằng Nga đã thực hiện chuyến giao hàng Su-57 ra nước ngoài đầu tiên với hai chiếc được đưa vào vận hành trong Không quân Algeria, mở đường cho một phi đội hoàn chỉnh vào năm 2026. Tại Ukraine, Su-57 được cho là đã tham gia các nhiệm vụ trấn áp phòng không, hoạt động trong không phận được bảo vệ nghiêm ngặt và có giao chiến với máy bay đối phương.
Với định hướng nội địa hóa, các năng lực này – đặc biệt là trấn áp phòng không – là dữ liệu tham chiếu quan trọng cho Ấn Độ khi cân nhắc cấu hình hệ thống cảm biến, liên kết dữ liệu và gói vũ khí tương thích trong tương lai.
Tiến độ đàm phán và cấu hình lực lượng đề xuất
Tháng 7, Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Rajesh Kumar Singh xác nhận các cuộc đàm phán mua sắm Su-57 đang diễn ra và “nhạy cảm”, sẽ thông tin khi đạt đến giai đoạn cụ thể. Truyền thông Ấn Độ đưa tin phương án nhượng quyền có thể bắt đầu bằng việc mua hai phi đội Su-57 chế tạo tại Nga (mỗi phi đội 20 chiếc), sau đó là 5 phi đội sản xuất tại Ấn Độ.
Phương án khởi đầu bằng khí tài hoàn thiện từ Nga, rồi chuyển sang sản xuất trong nước, phù hợp lộ trình xây dựng năng lực công nghiệp, đồng thời bảo đảm tính sẵn sàng chiến đấu ban đầu trước khi mở rộng quy mô.
S-400/S-500: gia cố mạng lưới phòng không tầm xa
Các nguồn Ấn Độ cho rằng có thể ký thêm S-400 và thảo luận S-500 trong dịp này. Với định hướng đó, Ấn Độ có thể tiếp tục tăng cường lớp phòng không tầm xa bằng S-400 và cân nhắc tầng chiến lược hơn với S-500. Trong mô hình tác chiến tích hợp, Su-57 đảm nhiệm vai trò trấn áp/né tránh lưới phòng không đối phương, trong khi S-400/S-500 củng cố phòng thủ khu vực và răn đe tầm xa.
- Ảnh 2.
Tác động khu vực và lộ trình công nghệ
Theo nguồn, thương vụ Rafale (36 chiếc) là hoạt động mua sắm đáng chú ý nhất của Ấn Độ trong thập kỷ qua, nhưng nguồn cho rằng sự kém hiệu quả được ghi nhận của dòng này – với thông tin nói từ một đến bốn chiếc bị bắn hạ trong các cuộc đụng độ với Pakistan vào tháng 5 – là một yếu tố thúc đẩy quan tâm tới Su-57 và mở rộng S-400.
Trong bối cảnh Trung Quốc “sẵn sàng biên chế” máy bay thế hệ sáu từ đầu những năm 2030, nguồn đánh giá một hạm đội Su-57 kết hợp mạng S-400 có thể là năng lực đối trọng đáng kể với Ấn Độ trong tương lai gần. Đồng thời, dự kiến tích hợp một số công nghệ thế hệ sáu cho Su-57 từ giữa những năm 2030 được kỳ vọng giúp duy trì hiệu quả tác chiến của dòng máy bay này.
Kết luận
Cửa sổ đàm phán hiện tập trung vào ba trục: Su-57 với mức chuyển giao sâu và nhượng quyền; củng cố lớp phòng không bằng S-400; và thảo luận S-500. Cách tiếp cận này gắn với mục tiêu nội địa hóa công nghiệp quốc phòng của Ấn Độ, đồng thời định hình một cấu trúc lực lượng kết hợp máy bay thế hệ mới và phòng không tầm xa.
CTVX