Chủ động phòng ngừa
Trong những ngày cuối tháng 5, đầu tháng 6, chúng tôi đã có chuyến công tác dọc tuyến biên giới Tây Nguyên qua các cửa khẩu quốc tế như Lệ Thanh (Gia Lai), Bờ Y (KonTum), và thấy hoạt động giao thương diễn ra khá nhộn nhịp. Cùng với việc tạo thuận lợi cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu, hải quan và các lực lượng chức năng tại cửa khẩu còn đẩy mạnh kiểm tra, kiểm soát, đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới.
Hàng hóa giao thương qua cửa khẩu quốc tế Bờ Y.
Theo chân Đội Hải quan cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh đi tuần tra, kiểm soát hai bên cánh gà của khu vực cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh giữa cái nắng gắt cháy da, và thời tiết khắc nghiệt của vùng biên giới Tây Nguyên, những cán bộ Hải quan vẫn túc trực tại các điểm tiềm ẩn nguy cơ về buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới như khu vực hai bên cánh gà cửa khẩu; Làng Bi - xã IaDom, Làng Nú - xã IaNan, huyện Đức Cơ.
“Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh tiếp giáp biên giới Campuchia (cửa khẩu Oyadav - tỉnh Ratanakiri, Vương quốc Campuchia). Dù ở đây không phải điểm nóng nổi cộm về buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, song các lực lượng đều triển khai các kế hoạch tuần tra, kiểm soát khu vực cửa khẩu, biên giới. Không chỉ trực ngày, mà cả đêm đều có cán bộ ứng trực tại các điểm, đường mòn, lối mở”, Đội phó Hải quan cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh Trần Thanh Vân cho hay.
Theo ông Trần Thanh Vân, công tác chống buôn lậu tại Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh được thực hiện qua việc kiểm soát chặt chẽ người và phương tiện qua lại. Từ đầu năm đến nay, đơn vị không phát hiện vụ việc vi phạm nào; lực lượng chống lậu chủ yếu công tác tuần tra kiểm soát hai bên cánh gà. Mới đây, Đội thu giữ được 1 thùng thuốc lá điếu (500 bao), nhưng là hàng vô chủ.
“Địa bàn rộng, rừng núi hiểm trở, nhiều đường mòn, lối mở, đi lại khó khăn, cư dân biên giới vận chuyển hàng lậu khi gặp lực lượng chức năng đã bỏ chạy vào rừng nên rất khó trong việc bắt giữ”, ông Trần Thanh Vân nói và cho rằng, ở tuyến biên giới này, các vụ việc buôn lậu mang tính nhỏ lẻ, tự phát, không có ổ nhóm, đường dây lớn; mặt hàng có nguy cơ, tiềm ẩn về buôn lậu, vận chuyển trái phép qua biên giới được xác định các mặt hàng là ngoại tệ, pháo nổ, thuốc lá, gỗ, động vật hoang dã, ma túy, tiền chất ma túy... “Dù không phải là điểm nóng, nhưng đây cũng là tuyến đường giáp biên giới Campuchia tiềm ẩn nhiều nguy cơ về buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, đặc biệt là ma túy cho nên đơn vị không chủ quan và xác định đây là nhiệm vụ quan trọng, có kế hoạch đi kiểm tra, phòng chống, ngăn chặn theo tuần, tháng. Cùng với đó, hải quan còn kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ hàng hóa xuất nhập khẩu, phương tiện vận tải, hành lý của hành khách xuất nhập cảnh qua cửa khẩu nhằm đấu tranh, ngăn chặn, phát hiện, bắt giữ tang vật vi phạm và xử lý nghiêm đúng pháp luật các đối tượng vi phạm”, ông Trần Thanh Vân nói.
Tại ngã ba Đông Dương, khu vực Cửa khẩu Bờ Y (xã Pờ Y, huyện Ngọc Hồi - Kon Tum) tiếp giáp với 2 nước Lào và Campuchia, giao thương hàng hóa ở khu vực này sôi động hơn bên cửa khẩu Lệ Thanh. Hàng hóa xuất nhập khẩu chủ yếu là nông sản, trái cây, thiết bị vật tư phục vụ sản xuất, đầu tư nông nghiệp của doanh nghiệp. Hiện, Bờ Y đã bước vào mùa mưa, hàng hóa qua lại cũng ít hơn, mỗi ngày chỉ có vài chuyến xe trái cây qua lại làm thủ tục hải quan.
Ông Nguyễn Quyết Thắng, Đội trưởng Hải quan cửa khẩu quốc tế Bờ Y, Chi cục Hải quan khu vực XIV cho biết, dù cửa khẩu không sôi động như các cửa khẩu ở địa phương khác, nhưng lực lượng Hải quan vẫn chủ động áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát hải quan; chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát nhằm đấu tranh có hiệu quả với các hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. “Năm tháng qua, Hải quan cửa khẩu quốc tế Bờ Y đã triển khai nhiều biện pháp nghiệp vụ nhưng chưa phát hiện các vụ việc liên quan đến buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. Chúng tôi đã xử phạt vi phạm hành chính 16 vụ với số tiền hơn 121 triệu đồng đối với các hành vi không tái xuất, tái nhập phương tiện vận tải đúng thời hạn quy định”, ông Thắng cho hay.
Tăng cường tuần tra, kiểm soát biên giới
Theo ông Nguyễn Quyết Thắng, cửa khẩu quốc tế Bờ Y có vị trí đắc địa biên giới tiếp giáp với 2 nước Lào và Campuchia, có địa hình đồi núi phức tạp, các mặt hàng có nguy cơ cao buôn lậu, vận chuyển trái phép qua biên giới gồm pháo các loại, ma túy, kim loại quý. Tại cửa khẩu, khi các lực lượng chức năng cường kiểm soát, kiểm tra chặt phương tiện vận tải xuất nhập cảnh, hành lý qua cửa khẩu bằng máy soi hành lý thì các đối tượng có thể chuyển hướng không đi qua cửa khẩu mà đi qua các đường mòn, lối mở. Các đối tượng cư dân biên giới lợi dụng địa hình đồi núi, hiểm trở, có nhiều thủ đoạn tinh vi, manh động, thường xuyên bí mật bố trí người theo dõi mọi hoạt động của lực lượng chức năng đóng chân tại cửa khẩu, trong đó có lực lượng hải quan, để chủ động trốn tránh sự kiểm tra, kiểm soát, do đó gây nhiều khó khăn trong công tác chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới.
Đội Kiểm soát Hải quan và các Hải quan cửa khẩu đã tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và kiểm soát chặt chẽ hàng hóa xuất nhập khẩu, phương tiện vận tải và hành lý của hành khách xuất nhập cảnh; tổ chức triển khai thực hiện đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát hải quan, đồng thời phối hợp tốt với các lực lượng chức năng trên địa bàn trao đổi thông tin, nắm chắc địa bàn, tình hình hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa, ma túy qua biên giới để phòng, chống kịp thời. Tuy nhiên, các đối tượng vẫn tìm cách lợi dụng địa hình hiểm trở, đường mòn nhỏ lẻ, đặc biệt vào ban đêm hoặc khi thời tiết xấu để vận chuyển hàng hóa lén lút nhằm trốn tránh lực lượng chức năng. Một số vụ việc mang tính nhỏ lẻ, manh mún vẫn còn xảy ra nhưng không tạo thành điểm nóng.
Đấu tranh phòng, chống tội phạm, giữ vững an ninh tại khu vực ngã ba biên giới, Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Bờ Y đã triển khai các lực lượng thực hiện công tác quản lý, bảo vệ biên giới cũng như bảo vệ biên phòng; triển khai các tổ, chốt trên biên giới. Cán bộ, chiến sĩ thường xuyên tuần tra, quản lý, bảo vệ biên giới, cửa khẩu, đảm bảo an toàn, an ninh, chống vượt biên, xâm nhập trái phép, buôn bán ma túy và nhập lậu hàng hóa trên khu vực cửa khẩu. Bên cạnh đó, Đồn thường xuyên vận động quần chúng nhân dân cùng tham gia đấu tranh, tố giác tội phạm, góp phần phát hiện sớm các đối tượng có dấu hiệu vi phạm pháp luật để kịp thời xử lý.
Về công tác chống buôn lậu và ma túy, ông Hồ Văn Dũng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực XIV (phụ trách địa bàn 5 tỉnh Tây Nguyên) cho biết, tình trạng buôn bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy qua biên giới tại địa bàn đơn vị quản lý còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ, đặc biệt là cửa khẩu quốc tế Bờ Y trong thời gian qua đã diễn biến khó lường.
Để ngăn chặn, lực lượng Hải quan tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát tại các điểm trọng yếu, cửa khẩu. Sử dụng thiết bị kiểm tra, giám sát, máy soi chiếu hàng hóa để nâng cao hiệu quả kiểm tra. Phối hợp liên ngành thường xuyên giữa các lực lượng chức năng: Hải quan – Biên phòng – Công an – Quản lý thị trường. Tổ chức tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân không tiếp tay cho buôn lậu, cung cấp thông tin tố giác tội phạm. Thực hiện các đợt cao điểm đấu tranh chuyên đề theo chỉ đạo của Cục Hải quan và UBND các tỉnh, BCĐ 389 quốc gia và địa phương.
Lưu Hiệp