Ngăn chặn 'quả bom cháy' ở chung cư mini

9 giờ trướcBài gốc

Khắc phục lỗ hổng về cơ chế

Trước những bất cập về công tác quản lý, vận hành trong thời gian qua, mới đây UBND TP Hà Nội đã ban hành quy định về tiêu chuẩn kỹ thuật đối với chung cư mini. Theo đó, UBND TP yêu cầu, các công trình chung cư mini phải thực hiện rà soát, bố cục lại toàn bộ khu vực để xe bảo đảm diện tích tối thiểu 6m2 chỗ để xe máy, xe đạp cho mỗi căn hộ; bảo đảm cự ly an toàn giữa các xe, an toàn giao thông cho người đi lại, điều kiện về lối thoát nạn qua khu vực để xe... Trong đó có phân chia: ô để xe máy, xe đạp điện, xe đạp; khu vực sạc điện cho xe sử dụng điện (nếu có) phải được bố trí riêng bảo đảm khoảng cách an toàn với phương tiện xung quanh...

Lực lượng chức năng kiểm tra phòng cháy, chữa cháy tại một chung cư mini trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm. Ảnh: Phạm Kiên

“Đây là việc làm cấp thiết và phù hợp với điều kiện thực tế, vì chúng ta buộc phải công nhận chung cư mini là một sản phẩm của kinh tế thị trường, nếu chúng ta cứ bắt buộc người dân phải mua nhà diện tích lớn (diện tích đủ để cấp giấy chứng nhận - PV), đúng tiêu chuẩn có nghĩa là chúng ta đang thúc đẩy một thị trường bất động sản méo mó, đưa ra một sản phẩm không phù hợp với nền kinh tế, với thu nhập của đại bộ phận người dân. Quan trọng nhất là lúc này chúng ta đã can đảm nhìn vào sự thật, để sửa chữa những thiếu sót trong chính sách” - chuyên gia về đô thị, KTS Trần Huy Ánh đánh giá.

Theo ghi nhận của phóng viên Kinh tế & Đô thị, những năm gần đây loại hình nhà ở riêng lẻ nhiều tầng, nhiều căn hộ (hay còn được gọi là chung cư mini) xuất hiện rất nhiều ở địa bàn các quận nội thành của Thủ đô Hà Nội, nó không chỉ đáp ứng nhu cầu về chỗ ở cho sinh viên, người lao động, cả các chuyên gia, giải quyết được một phần nhu cầu về sở hữu nhà cho những người thu nhập thấp, trung bình; mà còn đáp ứng được tiêu chí quan trọng đó là giá thành thấp hơn các sản phẩm nhà ở khác và nằm ở khu vực trung tâm.

Nhưng bất cập ở chỗ, hầu hết các khu nhà chung cư mini đều được xây dựng trên những ô đất xen kẹt nằm sâu trong khu dân cư, giao thông đi lại khó khăn, không bảo đảm về chất lượng, an toàn phòng cháy, chữa cháy và các tiện ích dịch vụ khác, khiến người dân đang sinh sống trong những khu nhà này luôn có cảm giác bất an và sự cố có thể xảy ra bất cứ lúc nào, tiềm ẩn nguy cơ rủi ro đến tính mạng, tài sản.

Cần mạnh tay trong công tác quản lý

Ở Việt Nam, chung cư mini đã xuất hiện từ cách đây khoảng trên 15 năm. Sau rất nhiều lần “cân lên đặt xuống”, loại hình nhà ở này đã được cho phép tồn tại, nhưng chưa bao giờ được luật pháp chấp nhận là một sản phẩm hàng hóa, cho đến tận thời điểm hiện tại khi Luật Nhà ở 2023 có hiệu lực thi hành.

Trước đó, người dân vẫn mua đi, bán lại bình thường bằng những văn bản viết tay, bất chấp việc không được pháp luật bảo hộ quyền sở hữu; không tiện ích dịch vụ, thiếu cả chất lượng trong thi công xây dựng và an toàn về phòng cháy, chữa cháy...

Và có thời điểm, chung cư mini trở thành món hàng "hot", bởi nó phù hợp với nguồn lực tài chính của đại bộ phận người dân lao động, người thu nhập thấp đang sinh sống ở các đô thị lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh... Vì thế, biết là rủi ro, nhưng người dân vẫn chấp nhận sản phẩm “không bình thường” này vì không còn sự lựa chọn nào tốt hơn.

Còn nhớ, vụ cháy thương tâm xảy ra vào trung tuần tháng 9/2023 tại tòa chung cư mini thuộc phường Khương Đình, quận Thanh Xuân làm 56 người thiệt mạng, 37 người bị thương, toàn bộ tài sản bị tiêu hủy; hay vào cuối tháng 5/2024 một tòa chung cư mini trên đường Trung Kính, phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy cũng xảy ra cháy làm 14 người thiệt mạng, 3 người bị thương... đều bắt nguồn từ sự cố trong quá trình sạc điện cho xe máy điện. Đây chính là hệ quả của việc chấp nhận cái “không bình thường” của người dân và cả việc Nhà nước thiếu một cơ chế quản lý đối với loại hình nhà ở này suốt một thời gian dài.

Với việc TP Hà Nội đi tiên phong trong việc thiết lập các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật đối với chung cư mini, đặc biệt là nội dung bảo đảm về tiện ích, cũng như an toàn phòng cháy, chữa cháy... sẽ là căn cứ pháp lý quan trọng (cùng với Luật Nhà ở 2023) để các cơ quan chuyên môn áp dụng trong quá trình quản lý. Đồng thời, cũng là để khắc phục những tồn tại, hạn chế trước đây, khi những quy định chưa thực sự rõ ràng.

Điều đó cũng cho thấy, cơ chế chính sách của Nhà nước nói chung và Thủ đô Hà Nội nói riêng, đã dành sự quan tâm đặc biệt đối với loại hình sản phẩm này, phù hợp với tất yếu của kinh tế thị trường và với thực tế thu nhập của đại bộ phận người dân thu nhập thấp, trung bình tại các đô thị.

“Ở những TP “đắt đỏ” như Tokyo, Seoul, Singapore... người dân rất ưa chuộng căn hộ chung cư mini, thậm chí diện tích chỉ có từ 8 - 10m2, nhưng do chính phủ của họ đã xây dựng được hành lang pháp lý rõ ràng để tổ chức quản lý một cách chặt chẽ nên chưa có sự cố đáng tiếc nào xảy ra như đối với nhà chung cư mini như ở Việt Nam.

Hiện nay, chung cư mini đã được luật hóa trong Luật Nhà ở 2023; và với việc TP Hà Nội tiên phong trong việc xác lập những quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật, sẽ góp phần quan trọng trong việc bảo đảm quyền, lợi ích chính đáng của người dân sinh sống tại các khu nhà chung cư mini trong thời gian tới” - chuyên gia về quy hoạch đô thị, KTS Trần Tuấn Anh nhìn nhận.

Tuy nhiên, một trong những vấn đề vẫn đang được người dân đặc biệt quan tâm, đó là làm sao để quản lý, vận hành những chung cư mini đang hoạt động mà chưa đáp ứng được điều kiện về tiêu chuẩn kỹ thuật. Liên quan đến câu chuyện này, KTS Trần Huy Ánh cho rằng, phía cơ quan quản lý Nhà nước cần nhanh chóng, tích cực vào cuộc hướng dẫn chủ đầu tư bổ sung các điều kiện vận hành, trong đó tính cả đến việc yêu cầu phải có một địa điểm để xe riêng ngoài khu vực sinh sống, chấp nhận thêm một khoản chi phí nữa để kiểm soát một cách an toàn, chủ động hơn; thậm chí cần phải mạnh tay loại bỏ, không cho phép tiếp tục vận hành những khu nhà không đủ điều kiện về chất lượng, an toàn phòng cháy, chữa cháy...

“Qua những sự cố thương tâm đã xảy ra, chúng ta thấy rằng hiểm họa từ khu vực để xe trong các tòa chung cư mini là rất lớn và cần phải ngay lập tức thực hiện nghiêm khắc, coi đó là một nguyên nhân cháy nổ tiềm tàng. Về lâu dài, cơ quan quản lý cần kiểm soát chặt chất lượng của các loại xe điện, bởi hiện nay có nhiều loại pin rẻ tiền, không bảo đảm chất lượng trôi nổi trên thị trường, những sản phẩm này lại đánh đúng tâm lý của người thu nhập thấp, chúng ta cần phải có cách ứng xử đúng đối với vấn đề này, nếu cứ sống bên cạnh những “quả bom cháy” như thế thì không bao giờ có được cuộc sống an toàn” - KTS Trần Huy Ánh nêu quan điểm.

Tại văn bản gửi các sở, ngành, quận huyện, ngoài việc yêu cầu chủ đầu tư, chủ sở hữu chung cư mini phải bố trí đủ chỗ để xe cho cư dân theo đúng các điều kiện tiêu chuẩn kỹ thuật, trong đó diện tích tối thiểu là 6m2/căn hộ dành cho xe máy, xe đạp, xe đạp điện. Chủ tịch UBND TP Hà Nội còn yêu cầu trường hợp không bảo đảm diện tích để xe theo số lượng căn hộ, cư dân tòa nhà thì phải có phương án gửi xe bên ngoài tòa nhà theo đúng quy chuẩn xây dựng.

Doãn Thành

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/ngan-chan-qua-bom-chay-o-chung-cu-mini.html