Ngân hàng chỉ ra 'nút thắt' khiến khó xử lý nợ xấu

6 giờ trướcBài gốc

Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) vừa có văn bản kiến nghị gửi tới Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT), Bộ Tư pháp và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về những khó khăn, vướng mắc mà các tổ chức tín dụng (TCTD) hội viên đang gặp phải khi nhận tài sản bảo đảm (TSBĐ) là bất động sản để xử lý nợ xấu.

Cụ thể, một trong những biện pháp quan trọng để xử lý nợ xấu là nhận chính TSBĐ là bất động sản để thay thế nghĩa vụ trả nợ của khách hàng. Việc này diễn ra chủ yếu qua hai hình thức: ngân hàng và khách hàng thỏa thuận đối trừ nợ, hoặc TCTD nhận lại TSBĐ từ Cơ quan thi hành án sau nhiều lần tổ chức đấu giá không thành công.

Theo quy định tại Luật Các TCTD, ngân hàng không được kinh doanh bất động sản nhưng được quyền nắm giữ tài sản này trong thời hạn tối đa là 5 năm để xử lý thu hồi nợ. Tuy nhiên, một thực tế đang diễn ra đó là các Văn phòng đăng ký đất đai và Sở NN&MT tại nhiều địa phương đã từ chối đăng ký biến động, chuyển quyền sở hữu TSBĐ cho TCTD.

Các tổ chức tín dụng không được đăng ký chuyển quyền sở hữu, dẫn đến không thể phát mại tài sản để thu hồi nợ, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động xử lý nợ xấu.

Các cơ quan này yêu cầu TCTD phải có văn bản chấp thuận chủ trương nhận chuyển nhượng từ UBND cấp tỉnh và phải thực hiện thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Yêu cầu này, theo các TCTD, không phù hợp với bản chất của việc nắm giữ tài sản để xử lý nợ xấu, vốn không phải là hoạt động kinh doanh hay mua tài sản để sử dụng trực tiếp.

Không thể đăng ký quyền sở hữu khiến TCTD không thể bán hoặc chuyển nhượng bất động sản vì không đứng tên trên giấy chứng nhận. Các hợp đồng mua bán cũng bị từ chối công chứng.

Ngoài ra, tài sản nhận từ thi hành án cũng khó xử lý do đã nhiều lần đấu giá không thành công. Về hạch toán, theo quy định của Ngân hàng Nhà nước, tài sản chỉ được ghi nhận nội bảng khi có đủ giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hợp pháp. Vì không thể đăng ký, TCTD không thể hạch toán được tài sản này, khiến mục đích của việc nhận tài sản không đạt được.

Không chỉ vậy, nghĩa vụ nợ của khách hàng chưa được xóa trên sổ sách, tiềm ẩn nguy cơ tranh chấp, khiếu kiện trong tương lai, đặc biệt khi giá bất động sản tăng, chủ cũ có thể đòi lại tài sản.

Trước những khó khăn trên, VNBA kiến nghị Bộ NN&MT ban hành văn bản hướng dẫn các Sở NN&MT trên cả nước, cho phép TCTD được đăng ký chuyển quyền/đăng ký biến động tài sản là bất động sản trong cả hai trường hợp: nhận TSBĐ qua thỏa thuận và nhận từ Cơ quan thi hành án, để TCTD có toàn quyền phát mại tài sản và sang tên được cho người mua.

Sau khi được đăng ký chuyển quyền/đăng ký biến động, TCTD có trách nhiệm chủ động theo dõi, thực hiện bán, chuyển nhượng hoặc mua lại bất động sản trong thời hạn 05 năm kể từ ngày quyết định xử lý tài sản, nếu TCTD vi phạm sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.

Với Ngân hàng Nhà nước, Hiệp hội đề nghị nghiên cứu ban hành văn bản hướng dẫn về việc ghi nhận tài sản gán nợ, tài sản nhận thay thế cho việc thực hiện nghĩa vụ để hướng dẫn các TCTD hạch toán tài sản là bất động sản khi TCTD nhận thay thế nghĩa vụ trả nợ của khách hàng và nắm giữ TSBĐ trong 05 năm phải bán, chuyển nhượng hoặc mua lại bất động sản để thu hồi nợ phù hợp với khoản 3 Điều 139 Luật Các TCTD.

Hướng dẫn việc trích dự phòng rủi ro trong trường hợp TCTD nhận TSBĐ thay thế nghĩa vụ và nắm giữ trong vòng 5 năm.

Cùng với đó, phối hợp với Bộ NN&MT, Bộ Tư pháp giải quyết kiến nghị của Hiệp hội Ngân hàng liên quan vướng mắc về đăng ký biến động tài sản, để TCTD có quyền xử lý tài sản và sang tên được cho người mua.

“Những kiến nghị này được kỳ vọng sẽ sớm được tháo gỡ "nút thắt" pháp lý, khơi thông dòng chảy xử lý nợ xấu, và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các TCTD”, VNBA nhấn mạnh.

Thanh Hoa

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn//ngan-hang/ngan-hang-chi-ra-nut-that-khien-kho-xu-ly-no-xau-1108734.html