Ngân hàng dẫn dắt thị trường trái phiếu, áp lực đáo hạn dồn vào cuối năm

2 ngày trướcBài gốc

Theo Hiệp hội thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA), tính đến ngày công bố thông tin (30/5/2025), có 42 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) được ghi nhận trong tháng 5/2025 với tổng giá trị 46.771 tỷ đồng, tăng 2,8 lần so với tháng 5/2024 (16.695 tỷ đồng).

Lũy kế từ đầu năm, tổng giá trị phát hành TPDN được ghi nhận là 120.685 tỷ đồng, gồm 14 đợt phát hành ra công chúng trị giá 27.904 tỷ đồng (chiếm 23,1% tổng giá trị phát hành) và 76 đợt phát hành riêng lẻ trị giá 92.782 tỷ đồng (chiếm 76,9%). Phát hành TPDN trong 5 tháng đầu năm tăng 2,36 lần so với cùng kỳ.

Trong 5 tháng đầu năm, trái phiếu ngân hàng chiếm 67,1% tổng số phát hành, trái phiếu bất động sản chiếm 20,8%.

Trong cùng ngày 29/5/2025, Techcombank đã huy động thành công 2 lô trái phiếu TCB2508 và TCB2509 với tổng giá trị phát hành 5.000 tỷ đồng.

Cụ thể, từ đầu năm đến nay, các ngân hàng đã phát hành gần 81.000 tỷ đồng trái phiếu, tăng gấp 3,3 lần so với cùng kỳ. Trong khi đó, doanh nghiệp bất động sản chỉ phát hành 25.102 tỷ đồng trái phiếu (hầu hết đều đến từ Vingroup), giảm 13,6% so với cùng kỳ.

Theo nhận định của ông Nguyễn Bá Khương, Khối Phân tích, Công ty cổ phần chứng khoán VNDIRECT, nhóm ngân hàng duy trì phát hành do nhu cầu huy động vốn tăng lên để đạt mục tiêu tăng trưởng tín dụng cao trong năm 2025 nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Mặc dù phát hành trái phiếu mới suy giảm, song từ đầu năm đến nay, các doanh nghiệp bất động sản vẫn tiếp tục mua lại trái phiếu trước hạn. Lũy kế từ đầu năm đến nay, tổng giá trị trái phiếu đã được mua lại trước hạn đạt 55.204 tỷ đồng, tăng 10,6% so với năm 2024. Bất động sản là nhóm ngành dẫn đầu, chiếm khoảng 50,7% tổng giá trị mua lại trước hạn (tương ứng khoảng 27.985 tỷ đồng).

Trong phần còn lại của năm 2025, tổng giá trị trái phiếu sẽ đến hạn là 151.870 tỷ đồng. Trong đó có 53,8% giá trị trái phiếu sắp đáo hạn thuộc nhóm bất động sản với 81.769 tỷ đồng, theo sau là nhóm ngân hàng với 40.166 tỷ đồng (chiếm 26,4%).

Báo cáo thị trường TPDN vừa được FiinGroup phát hành cho thấy ngân hàng dự kiến sẽ có 2,4 ngàn tỷ đồng gốc TPDN sẽ đến hạn thanh toán vào tháng 6 và chủ yếu thuộc về Ngân hàng Phương Đông (OCB) với giá trị đáo hạn là 1,6 ngàn tỷ đồng.

Áp lực thật sự của nhóm các tổ chức tín dụng sẽ thực sự rơi vào 6 tháng cuối năm 2025, với tổng giá trị trái phiếu đáo hạn ước tính khoảng 42,9 ngàn tỷ đồng. Trong khi đó, áp lực thanh toán gốc trái phiếu tại nhóm phi ngân hàng trong tháng 6 dự báo sẽ giảm đáng kể so với tháng trước.

Hiện, Chính phủ trình Quốc hội dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp, trong đó bổ sung điều kiện hệ số nợ phải trả đối với doanh nghiệp phát hành trái phiếu riêng lẻ không được quá 5 lần vốn chủ sở hữu.

Lý giải về nội dung này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, trước đây, luật không quy định về giới hạn nợ, dẫn đến một số doanh nghiệp phát hành trái phiếu với quy mô lớn vượt khả năng trả nợ, gây rủi ro hệ thống. Với quy định mới vừa tạo điều kiện cho doanh nghiệp, vừa có cơ chế kiểm soát tốt, tránh những vụ việc như đã xảy ra thời gian vừa qua. Quy định này được đánh giá là phù hợp với điều kiện thực tiễn của Việt Nam, khi thông tin doanh nghiệp chưa thật sự minh bạch và các công cụ giám sát còn hạn chế.

Tuy nhiên, một số đại biểu Quốc hội lưu ý khả năng thực thi và tác động thị trường của điều kiện này. Nhiều doanh nghiệp (đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản, xây dựng) có hệ số nợ cao hơn 5 lần vốn chủ sở hữu, nếu bị chặn huy động trái phiếu, doanh nghiệp có thể mất kênh vốn quan trọng, ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh và khả năng trả nợ ngân hàng.

Sau đợt siết chặt vừa qua, quy mô phát hành TPDN đã sụt giảm đáng kể, thị trường rơi vào trầm lắng. Do vậy, nhiều ý kiến cho rằng cần cân nhắc lộ trình áp dụng để không gây sốc cho thị trường.

Thanh Hoa

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn//tien-te/ngan-hang-dan-dat-thi-truong-trai-phieu-ap-luc-dao-han-don-vao-cuoi-nam-1107281.html