Ngân hàng ráo riết nâng vốn điều lệ, 'đường đua' nóng lên từ đầu năm

8 giờ trướcBài gốc

Trước áp lực đáp ứng nhu cầu vốn cho nền kinh tế, cuộc đua tăng vốn điều lệ của các ngân hàng thương mại được dự báo sẽ nóng lên trong năm 2025, khi nhiều ngân hàng lên kế hoạch tăng vốn ngay từ đầu năm.

“ĐƯỜNG ĐUA” TĂNG VỐN ĐÃ SẴN SÀNG

Ngân hàng Vietcombank vừa công bố chốt danh sách cổ đông vào ngày 13/3 tới đây để phát hành cổ phiếu trả cổ tức từ nguồn lợi nhuận còn lại sau thuế, sau trích lập các quỹ lũy kế đến hết năm 2018 và lợi nhuận còn lại năm 2021.

Theo đó, Vietcombank sẽ phát hành hơn 2,76 tỷ cổ phiếu để trả cổ tức cho cổ đông, tương đương tỷ lệ phát hành 49,5%. Đây là đợt chia cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ cao nhất từ trước tới nay đối với cổ đông Vietcombank, vượt xa mức 35% từng thực hiện vào năm 2016.

Sau khi phương án phát hành cổ phiếu hoàn tất, vốn điều lệ Vietcombank sẽ tăng thêm hơn 27.666 tỷ đồng, từ 55.890 tỷ đồng lên mức 83.557 tỷ đồng - cao nhất hệ thống ngân hàng Việt Nam.

Ngoài ra, Vietcombank còn có kế hoạch phát hành riêng lẻ 6,5% vốn cho nhà đầu tư tổ chức (tương đương với 1,3 tỷ USD), dự kiến sẽ được hoàn tất trong nửa đầu năm 2025 nếu điều kiện thị trường thuận lợi.

Trong khi đó, ngân hàng BIDV thông báo đã chào bán thành công 123,8 triệu cổ phiếu riêng lẻ. Trong đó, hơn 38,6 triệu cổ phiếu được phân phối cho nhà đầu tư trong nước, gần 85,2 triệu cổ phiếu thuộc về nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức kinh tế có nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ trên 50% vốn điều lệ.

Kết thúc đợt phát hành, tổng số cổ phiếu của BIDV tăng lên hơn 7,02 tỷ đơn vị, nâng vốn điều lệ từ 68.975 tỷ đồng lên hơn 70.213 tỷ đồng.

Nhiều ngân hàng khác cũng đã công bố kế hoạch đại hội đồng cổ đông năm 2025, trong đó hầu hết đều có kế hoạch tăng vốn điều lệ.

Theo tài liệu tổ chức họp đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2025 vừa công bố, VIB dự kiến phát hành hơn 417 triệu cổ phiếu thưởng cho cổ đông, tỷ lệ tăng thêm tối đa 14% và 7,8 triệu cổ phiếu thưởng cho cán bộ nhân viên, với tỷ lệ tăng thêm tối đa 0,26%. Nếu hoàn tất hai đợt phát hành này, VIB sẽ tăng vốn điều lệ thêm 3.404 tỷ đồng, lên mức 34.040 tỷ đồng.

Song song với giải pháp giữ lại lợi nhuận/phát hành cổ phiếu để tăng vốn cấp 1, nhiều ngân hàng lựa chọn phát hành trái phiếu doanh nghiệp dài hạn nhằm tăng vốn cấp 2.

Trong tháng 1/2025, nhóm ngân hàng tiếp tục dẫn đầu về giá trị trái phiếu doanh nghiệp phát hành với hơn 5.200 tỷ đồng, chiếm 94,6% tổng giá trị phát hành mới toàn thị trường.

Đáng lưu ý, VietinBank đã phát hành thành công 2 lô trái phiếu với tổng quy mô 4.000 tỷ đồng, lãi suất trong khoảng 5,73-5,83%/năm, kỳ hạn 8–10 năm. Mục đích chào bán trái phiếu ra công chúng gồm: tăng quy mô vốn hoạt động; tăng vốn cấp 2 và đảm bảo các tỷ lệ an toàn hoạt động theo quy định của Ngân hàng Nhà nước; thực hiện cho vay nền kinh tế.

Với mục đích tương tự, Hội đồng quản trị HDBank cũng thông qua phương án phát hành trái phiếu ra công chúng với tổng giá trị tối đa 10.000 tỷ đồng trong quý 1 và 2/2025, kỳ hạn 7-8 năm và lãi suất thả nổi.

TOP 10 NGÂN HÀNG CÓ VỐN ĐIỀU LỆ LỚN NHẤT NĂM 2024

Tính đến ngày 31/12/2024, tổng vốn điều lệ của 28 ngân hàng thương mại trong nước đã vượt 823.500 tỷ đồng (tương đương 33 tỷ USD), ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng 15% so với cuối năm 2023.

Bất chấp những thách thức chung của thị trường, năm 2024 chứng kiến 20/28 ngân hàng thương mại mạnh tay nâng vốn điều lệ. Đáng chú ý, số lượng ngân hàng sở hữu vốn điều lệ trên 1 tỷ USD đã tăng từ 12 lên 15, trong đó nhóm ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân tạo dấu ấn bứt phá mạnh mẽ.

Hai cái tên ghi dấu ấn tăng trưởng vốn điều lệ ấn tượng nhất năm qua là ngân hàng NCB và Techcombank. NCB đã nâng vốn điều lệ từ 5.600 tỷ đồng lên 11.780 tỷ đồng, trong khi Techcombank vươn lên mạnh mẽ từ 35.225 tỷ đồng lên 70.658 tỷ đồng. Với cú bứt tốc này, NCB chính thức góp mặt trong Top 20 ngân hàng có vốn điều lệ lớn nhất hệ thống, còn Techcombank vươn thẳng lên vị trí thứ 2.

Dù không thực hiện tăng vốn trong suốt năm 2024, VPBank vẫn giữ vững ngôi vương về quy mô vốn điều lệ toàn ngành, đạt 79.339 tỷ đồng.

Tính đến cuối năm 2024, VPBank và Techcombank tiếp tục dẫn trước nhóm "tứ trụ" ngân hàng quốc doanh gồm Vietcombank, BIDV, VietinBank và Agribank về quy mô vốn điều lệ. Trong đó, BIDV dù là ngân hàng có tổng tài sản và dư nợ cho vay lớn nhất thị trường nhưng xét về vốn điều lệ, nhà băng này chỉ đứng thứ 3 với 68.975 tỷ đồng, tăng 21% so với năm trước.

Các vị trí tiếp theo lần lượt thuộc về Vietcombank với quy mô vốn điều lệ đạt 55.891 tỷ đồng và VietinBank đạt 53.670 tỷ đồng, đều không thay đổi trong năm 2024. Trong khi quy mô vốn của MB hiện đạt 53.063 tỷ đồng, tăng 2%; Agribank đạt 51.616 tỷ đồng, tăng 25%; ACB đạt 44.666 tỷ đồng, tăng 15%; SHB đạt 38.073 tỷ đồng, tăng 1% và HDBank đạt quy mô 35.101 tỷ đồng, tăng 21%...

Năm 2024 cũng là năm chứng kiến sự thay đổi đáng kể trong bảng xếp hạng vốn điều lệ của các ngân hàng. Trong đó, Agribank chính thức góp mặt trong Top 10, với vốn điều lệ tăng lên 51.600 tỷ đồng, thay thế vị trí của LPBank. Do không tăng vốn điều lệ năm vừa qua, LPBank đã rớt xuống vị trí thứ 15.

Ngoài NCB và Techcombank, nhóm ngân hàng có mức tăng vốn điều lệ cao nhất năm vừa qua còn có VietBank tăng 49%, đạt 7.139 tỷ đồng; PGBank tăng 40% đạt 4.200 tỷ đồng; MSB và NamABank cùng tăng vốn 30% lên lần lượt 26.000 tỷ đồng và 13.726 tỷ đồng.

Trong khi đó, hệ thống hiện chỉ còn dưới 10 ngân hàng có vốn điều lệ dưới 10.000 tỷ đồng, gồm Saigonbank (3.388 tỷ đồng), KienlongBank (3.653 tỷ đồng), PGBank (4.200 tỷ đồng), VietABank (5.400 tỷ đồng), BVBank (5.518 tỷ đồng), VietBank (7.139 tỷ đồng) và BacABank (8.959 tỷ đồng).

VỐN MỎNG KÌM HÃM NGÂN HÀNG BƠM TÍN DỤNG

Dù vốn điều lệ liên tục được bổ sung, nhưng lãnh đạo các nhà băng cho rằng để đạt được mục tiêu tăng trưởng tín dụng 16% và tăng trưởng kinh tế 8% của năm 2025, tiến tới tăng trưởng 2 con số, tín dụng có thể phải tăng 18-20% (để tăng trưởng 1% GDP cần 2% tăng trưởng tín dụng) trong những năm tới. Muốn tăng trưởng tín dụng tốc độ cao như vậy, các ngân hàng sẽ phải tiếp tục tăng mạnh vốn điều lệ.

Tại Hội nghị Thường trực Chính phủ với các doanh nghiệp nhà nước sáng 27/2, Chủ tịch Hội đồng quản trị BIDV Phan Đức Tú cho biết, nguyên tắc lớn nhất để ngân hàng phục vụ kinh tế đất nước là năng lực tài chính.

"Với yêu cầu cung ứng vốn cho nền kinh tế lên đến 15,6% và có thể cao hơn trong thời gian tới, vốn tự có của các ngân hàng thương mại chúng tôi phải tăng lên tương ứng. Các ngân hàng lớn khu vực ASEAN đã áp dụng tiêu chuẩn Basel III còn hiện nay chúng ta chưa áp dụng. Đây là áp lực rất lớn với các ngân hàng thương mại chúng tôi khi vừa phải tăng trưởng để phục vụ tăng trưởng nhanh của nền kinh tế, nhưng vừa phải đáp ứng được các tiêu chuẩn, yêu cầu theo thông lệ quốc tế. Chúng tôi đề nghị Quốc hội, Chính phủ có chủ trương cho các ngân hàng thương mại chúng tôi giữ lại lợi nhuận để lại để tăng vốn điều lệ như trước đây Nghị quyết 43 của Quốc hội về chương trình phục hồi và phát triển kinh tế giai đoạn 2021-2023", ông Tú đề nghị.

Trước đó, phát biểu tại buổi làm việc giữa Thủ tướng với các ngân hàng thương mại sáng 11/2, ông Phạm Toàn Vượng, Tổng giám đốc Agribank cũng cho biết, để dư nợ tăng thêm trên 200.000 tỷ đồng hàng năm, Agribank cần bổ sung thêm 15.000 - 17.000 tỷ đồng vốn tự có.

Do đó, Agribank đề nghị Quốc hội, Chính phủ xem xét có cơ chế riêng cho các ngân hàng thương mại có vốn Nhà nước, trong đó xem xét cấp bổ sung vốn điều lệ từ lợi nhuận thực nộp hàng năm của Agribank, tối thiểu 10.000 tỷ đồng/năm, bắt đầu từ năm 2025.

Hiện nay, nhóm ngân hàng thương mại nhà nước hiện nay (Big 4 và MB) có tổng tài sản hơn 10,5 triệu tỷ đồng, chiếm 46,5% tổng giá trị tài sản và chiếm 49,5% tổng dư nợ toàn hệ thống.

Nếu năm nay, với chỉ đạo của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước, tăng 15 - 16%, các ngân hàng này sẽ đưa hàng triệu tỷ đồng ra để phục vụ cho nền kinh tế. Riêng dư nợ tăng thêm khoảng 1,15 - 1,23 triệu tỷ đồng. Riêng BIDV sẽ gia tăng được 328.000 tỷ đồng, đạt dư nợ cuối năm là 2,4 triệu tỷ đồng.

Theo ông Ivan Tan, Giám đốc Xếp hạng Định chế tài chính của S&P Global Ratings, thách thức lớn nhất với các ngân hàng thương mại Việt Nam là bộ đệm vốn mỏng, dẫn tới hạn chế tăng trưởng tín dụng.

Hiện tại, hệ số an toàn vốn (CAR) của các ngân hàng Campuchia là 22,6%, Thái Lan là 20,5%, các ngân hàng Trung Quốc là 15,6%. Trong khi đó, ở Việt Nam, CAR của các ngân hàng là 12,4%. Khi các ngân hàng Việt muốn tăng trưởng tín dụng cao, họ cần rất nhiều vốn để đảm bảo tỷ lệ trên.

Có một giải pháp cho điều này là sự tham gia của các ngân hàng nước ngoài vào sở hữu cổ phần ngân hàng Việt. Tuy nhiên, các nhà đầu tư nước ngoài đang bị hạn chế bởi ngưỡng sở hữu tối đa. Ở những ngân hàng tốt hiện nay, tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài hầu hết đã đạt mức tối đa, rất khó để làm thêm được gì nữa.

Nhiều cổ đông nước ngoài cũng không hài lòng vì các ngân hàng Việt ít trả cổ tức tiền mặt những năm gần đây, khác biệt khá nhiều so với các nước khác. Việc trả cổ tức bằng cổ phiếu vẫn đang được duy trì, tuy nhiên theo vị chuyên gia thì bản chất không làm tăng vốn.

Nguyễn Lan

Nguồn Thương Gia : https://thuonggiaonline.vn/ngan-hang-rao-riet-nang-von-dieu-le-duong-dua-nong-len-tu-dau-nam-post558198.html