Ngành kim cương Bỉ đối mặt khủng hoảng. Ảnh minh họa: TTXVN
Ngành kim cương, một trong những biểu tượng kinh tế của Bỉ, đang trải qua thời kỳ suy giảm nghiêm trọng. Những vấn đề về cạnh tranh quốc tế, chuyển dịch sản xuất và tác động của địa chính trị đã đặt ngành này vào tình thế đầy khó khăn.
Theo BNB, từ đầu năm 2023 đến nay, ngành kim cương tại Bỉ chưa ghi nhận một tháng nào có mức tăng trưởng dương so với cùng kỳ năm trước. Tỷ lệ tăng trưởng sụt giảm từ -25% đến -45% tùy từng tháng.
Vào năm 2014, tổng kim ngạch nhập khẩu và xuất khẩu kim cương đạt khoảng 15 tỷ euro. Đến năm 2023, con số này giảm gần một nửa, xuống chỉ còn 8,5 tỷ euro. Trong khi đó, tỷ trọng kim cương trong tổng thương mại của Bỉ cũng giảm mạnh, từ hơn 4% xuống dưới 2% trong gần một thập kỷ qua.
Các con số dự báo cho năm 2024 không mang lại bất kỳ dấu hiệu phục hồi nào. Ngành kim cương Bỉ, từng là một trụ cột trong thương mại quốc tế của nước này, đang đối mặt nguy cơ mất đi vị thế do nhiều nguyên nhân đan xen.
Trước hết, hoạt động chế tác kim cương, từng là thế mạnh truyền thống của Antwerp, đã chuyển sang Ấn Độ – nơi chi phí lao động thấp hơn đáng kể. Sự chuyển dịch này khiến Bỉ mất đi lợi thế cạnh tranh trong lĩnh vực chế tác, và hiện nay quốc gia này chủ yếu tập trung vào kinh doanh các sản phẩm kim cương đã qua xử lý.
Bên cạnh đó, cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine đã tác động mạnh đến nguồn cung. Trước đây, phần lớn kim cương từ Nga được giao dịch qua Bỉ, nhưng các lệnh cấm vận của phương Tây đã khiến lượng hàng này chuyển sang Dubai, làm giảm đáng kể khối lượng giao dịch tại Antwerp.
Ngoài ra, sự nổi lên của các đối thủ mới như Botswana đã gia tăng sức cạnh tranh trên thị trường toàn cầu, đẩy ngành kim cương Bỉ vào thế bất lợi. Bên cạnh đó, tăng trưởng kinh tế chững lại tại Trung Quốc – thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của kim cương Bỉ – đã khiến nhu cầu giảm sút rõ rệt. Đáng chú ý, sự phát triển mạnh mẽ của kim cương nhân tạo, đặc biệt được ưa chuộng tại Mỹ, thị trường tiêu thụ lớn nhất thế giới, đã làm giảm đáng kể sức hấp dẫn của kim cương tự nhiên. Những yếu tố này đã tạo nên sức ép nặng nề, đẩy ngành kim cương Bỉ vào tình trạng khủng hoảng nghiêm trọng.
Không chỉ tại Bỉ, ngành kim cương toàn cầu cũng đang đối mặt với khủng hoảng. Nhu cầu giảm đã làm gia tăng lượng hàng tồn kho và khiến giá giảm mạnh. Nhiều nhà sản xuất đang cân nhắc các biện pháp hạn chế sản xuất để giảm thiểu tổn thất.
BNB nhận định ngành kim cương Bỉ cần phải tái cấu trúc để thích nghi với bối cảnh mới. Việc tập trung vào kinh doanh kim cương đã xử lý và nâng cao giá trị gia tăng có thể là một hướng đi tiềm năng. Đồng thời, Bỉ cần thúc đẩy quan hệ thương mại với các thị trường mới và tìm cách nâng cao tính cạnh tranh quốc tế để duy trì vị thế trong ngành.
Ngành kim cương, từng là niềm tự hào của Antwerp và Bỉ, đang đứng trước ngã rẽ quan trọng. Những thách thức hiện tại không chỉ là bài toán kinh tế mà còn đặt ra yêu cầu cấp thiết về chiến lược phát triển bền vững và linh hoạt để đối phó với sự thay đổi của thị trường toàn cầu.
Hương Giang (P/v TTXVN tại Brussels)