Ngành ngân hàng phục hồi mạnh sau giai đoạn tăng trưởng chậm

7 giờ trướcBài gốc

Ngân hàng kịp thời ngăn chặn lừa đảo, doanh nghiệp giữ lại được hơn 145 triệu đồng Siết cho vay đặt cọc: “Tấm khiên” bảo vệ ngân hàng và người mua bất động sản

Ngành ngân hàng lấy lại nhịp tăng

Ngành ngân hàng Việt Nam đang bước vào giai đoạn khởi đầu phục hồi sau năm 2023 với các dấu hiệu tích cực ở lợi nhuận và cơ cấu nguồn thu, dù chất lượng tài sản vẫn đang trên đà cải thiện nhưng chưa đồng đều.

Theo bà Phạm Liên Hà - Giám đốc Nghiên cứu ngành dịch vụ tài chính, Chứng khoán HSC, lợi nhuận toàn ngành ngân hàng đã phục hồi đáng kể sau khi chạm đáy vào quý I năm nay. Từ mức tăng gần 10% trong quý I, lợi nhuận đã lên 15 -16% trong quý II và được ước đạt khoảng 31% trong quý III so với cùng kỳ năm trước, một phần nhờ nền lợi nhuận thấp của 2024. Dù tốc độ tăng trưởng quý III khó duy trì trong các quý tiếp theo, đà phục hồi đang trở nên ổn định hơn, với mức tăng dự kiến quanh 15 - 20%.

Ảnh minh họa.

Chuyên gia từ HSC nhận định, sự phục hồi lợi nhuận đang được củng cố bởi đà mở rộng tín dụng – yếu tố giữ vai trò động lực chính của ngành ngân hàng. Dự báo tín dụng toàn hệ thống cần tăng khoảng 18 - 20% trong năm 2025 để hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng kinh tế ở mức cao, tương ứng với GDP danh nghĩa 13 - 17%.

Trong các kịch bản của HSC, tăng trưởng tín dụng dao động 12 - 19%, trong đó nhóm ngân hàng tư nhân được kỳ vọng dẫn dắt nhờ khả năng linh hoạt và khẩu vị rủi ro cao hơn. Một số ngân hàng tham gia chương trình hỗ trợ tái cơ cấu tổ chức tín dụng yếu kém cũng được phép tăng trưởng dư nợ ở mức cao hơn mặt bằng chung, qua đó cải thiện biên lợi nhuận.

Chuyên gia từ HSC phân tích, thu nhập ngoài lãi của các ngân hàng cũng phục hồi rõ nét, đặc biệt ở mảng phí dịch vụ và bancassurance. Sau 3 năm sụt giảm 2023–2024, các ngân hàng tư nhân có mạng lưới khách hàng lớn đang ghi nhận tăng trưởng tích cực, giúp cơ cấu lợi nhuận cân bằng hơn, giảm phụ thuộc vào tín dụng và hỗ trợ duy trì đà tăng ổn định trung hạn.

Song song với nhu cầu mở rộng dư nợ, một yếu tố được kỳ vọng sẽ tạo chuyển biến dài hạn cho thị trường là khả năng điều chỉnh cơ chế hạn mức tín dụng. Theo các chuyên gia HSC, Ngân hàng Nhà nước đang nghiên cứu lộ trình chuyển dần từ việc giao “quota” tín dụng mang tính hành chính sang cơ chế quản lý dựa trên năng lực vốn và quản trị rủi ro của từng tổ chức tín dụng. Nếu cơ chế này được triển khai trong thời gian tới, những ngân hàng có nền tảng vốn vững, khả năng quản trị tốt sẽ có điều kiện mở rộng tín dụng linh hoạt hơn.

Song hành với mở rộng tín dụng, biên lãi ròng (NIM) cũng đang có dấu hiệu phục hồi. Dữ liệu của HSC cho thấy, NIM của nhiều ngân hàng đã cải thiện nhẹ trong quý III, phản ánh giai đoạn chạm đáy đã qua. Khi kinh tế phục hồi và cầu tín dụng tăng, biên lãi được kỳ vọng sẽ tiếp tục nhích lên trong giai đoạn 2025 - 2026, dù chi phí huy động vốn vẫn cao do cạnh tranh lãi suất và áp lực thanh khoản.

“NIM khó quay lại mức đỉnh 2021 - 2022, nhưng sự cải thiện vừa phải là hợp lý trong bối cảnh chính sách tiền tệ thận trọng và thị trường vốn đang dần ổn định” - bà Hà đánh giá.

Hệ sinh thái ngân hàng mở rộng

Ở khía cạnh chất lượng tài sản, ông Nguyễn Thanh Tùng đến từ Phòng Nghiên cứu ngành dịch vụ tài chính, Chứng khoán HSC cho biết, rủi ro tín dụng đang được kiểm soát tốt hơn. Sau khi tăng nhẹ trong năm 2023 do tác động từ khủng hoảng trái phiếu và tăng trưởng GDP thấp, tỷ lệ nợ xấu của nhiều ngân hàng đã ổn định từ năm 2024 và xu hướng giảm tiếp tục duy trì trong nửa đầu năm 2025.

Ngân hàng củng cố nền tảng tài chính, duy trì chất lượng tài sản ổn định.

Cũng theo ông Tùng, nếu tính thêm nợ nhóm 2, chỉ số “nợ quá hạn” được ghi nhận đạt đỉnh vào giữa năm 2023 và sau đó giảm dần đều. HSC cũng theo dõi tỷ lệ hình thành nợ xấu mới theo phương pháp trung bình trượt 4 quý để loại bỏ biến động ngắn hạn, và chỉ số này tiếp tục cải thiện trong năm nay – phản ánh năng lực quản trị rủi ro của hệ thống ngày càng chặt chẽ.

Trong khi mảng ngân hàng truyền thống đang dần ổn định, các hoạt động đầu tư và dịch vụ tài chính trong hệ sinh thái ngân hàng lại nổi lên như một hướng tăng trưởng mới. Một đại diện khác của Phòng Nghiên cứu ngành dịch vụ tài chính, Chứng khoán HSC, ông Lê Khánh Tùng cho biết, các công ty chứng khoán trực thuộc ngân hàng ngày càng đóng vai trò quan trọng trong chuỗi giá trị tài chính, đặc biệt ở mảng tư vấn và phát hành trái phiếu doanh nghiệp – kênh huy động vốn trung, dài hạn đang được khôi phục sau giai đoạn trầm lắng.

Cùng với đó, thị trường cổ phiếu tiếp tục duy trì thanh khoản cao, với giá trị giao dịch bình quân hơn 45.000 tỷ đồng/phiên trong quý III/2025, gấp nhiều lần so với giai đoạn 2020. Diễn biến này giúp các công ty chứng khoán trong hệ sinh thái ngân hàng ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận tích cực, đồng thời đóng góp ngày càng lớn vào kết quả chung của ngân hàng mẹ.

Ở góc nhìn dài hạn, ông Tùng cho rằng, chuyển đổi số và phát triển tài chính số sẽ là động lực then chốt cho ngành tài chính - ngân hàng. Theo các định hướng trong Nghị quyết 05/2025/NQ-CP và Luật Công nghiệp số, khung pháp lý cho tài sản mã hóa, thanh toán điện tử và hạ tầng tài chính số đang được hoàn thiện, mở ra cơ hội phát triển các sản phẩm đầu tư và dịch vụ ngân hàng số trong nước.

“Nếu các chính sách khuyến khích được thực thi hiệu quả, đây sẽ là một “làn sóng tăng trưởng mới”, giúp các ngân hàng mở rộng hệ sinh thái, đa dạng hóa nguồn thu và gia tăng khả năng cạnh tranh với khối công nghệ tài chính (fintech)” - ông Tùng nhấn mạnh.

Nhìn chung, ngành ngân hàng Việt Nam đang đi qua giai đoạn củng cố nền tảng sau chu kỳ điều chỉnh, với các trụ cột tín dụng, NIM, thu nhập phí và chất lượng tài sản đều có bước cải thiện đáng kể. Dù áp lực vốn và thanh khoản vẫn hiện hữu, đà phục hồi ổn định cùng triển vọng từ quá trình chuyển đổi số và hệ sinh thái tài chính đa tầng đang đặt nền móng cho chu kỳ tăng trưởng mới - nơi ngân hàng không chỉ là kênh dẫn vốn mà còn là trung tâm của tiến trình hiện đại hóa tài chính và số hóa nền kinh tế./.

Thu Hương

Nguồn Thời báo Tài chính : https://thoibaotaichinhvietnam.vn/nganh-ngan-hang-phuc-hoi-manh-sau-giai-doan-tang-truong-cham-185815.html