Ngành xây dựng Điện Biên: Từ quy hoạch đồng bộ đến hạ tầng trọng điểm kết nối vùng

2 giờ trướcBài gốc

Quy hoạch đồng bộ, mở rộng không gian phát triển mới

Nghị quyết Đại hội XV Đảng bộ tỉnh Điện Biên xác định mục tiêu đến năm 2030 đưa Điện Biên trở thành tỉnh phát triển theo hướng kinh tế xanh, thông minh, bền vững, là một trong những trung tâm du lịch của vùng và vươn lên nhóm khá trong khu vực trung du và miền núi phía Bắc. Để đạt được tầm nhìn đó, Nghị quyết nhấn mạnh yêu cầu thực hiện hiệu quả Quy hoạch tỉnh gắn với quy hoạch vùng và quy hoạch quốc gia, hoàn thành các quy hoạch cấp tỉnh, cấp xã ngay từ đầu nhiệm kỳ; đồng thời đẩy mạnh phát triển đồng bộ hạ tầng giao thông, công nghệ, dịch vụ, du lịch.

Trên nền định hướng ấy, ngành xây dựng bước ra khỏi vai trò “quản lý cấp phép đơn thuần” để trở thành lực lượng nòng cốt trong tổ chức lại không gian phát triển của tỉnh. Quy hoạch đô thị, nông thôn, công nghiệp, du lịch, hạ tầng kỹ thuật không còn là những mảnh ghép rời rạc, mà phải gắn chặt vào khung Quy hoạch tỉnh 2021-2030, tầm nhìn 2050 đã được phê duyệt, coi đô thị Điện Biên Phủ, Mường Lay, các thị trấn cửa ngõ và khu du lịch quốc gia Điện Biên Phủ - Pá Khoang là những cực tăng trưởng quan trọng.

Quy hoạch tỉnh 2021-2030, tầm nhìn 2050 đã được phê duyệt, đô thị Điện Biên Phủ, được xem là những cực tăng trưởng quan trọng.

Một trong những điểm mới của Nghị quyết là đặt khái niệm “xanh - thông minh - bền vững” vào trung tâm tầm nhìn phát triển, yêu cầu mọi đồ án quy hoạch, mọi dự án xây dựng phải tính đến bảo vệ môi trường, thích ứng biến đổi khí hậu, tiết kiệm tài nguyên và ứng dụng mạnh mẽ khoa học công nghệ, chuyển đổi số. Với ngành xây dựng, điều đó đồng nghĩa với việc tiêu chuẩn về không gian xanh, mặt nước, mật độ xây dựng, hạ tầng số, quản lý đô thị thông minh… phải được “cài” ngay từ khâu quy hoạch, thiết kế, thay vì xử lý bổ sung, chắp vá sau này.

Không gian phát triển mới cũng được định vị rõ hơn dọc theo các trục giao thông chiến lược và khu vực cửa khẩu. Nghị quyết yêu cầu tập trung phát triển đồng bộ hạ tầng kinh tế - xã hội, trong đó có việc hình thành các khu, cụm công nghiệp, khu du lịch, khu đô thị gắn với vùng nguyên liệu nông - lâm sản, với các điểm du lịch lịch sử, sinh thái, văn hóa và với các hành lang kinh tế biên giới. Điều này tạo ra những “dải không gian” mới cho phát triển công nghiệp chế biến, dịch vụ logistics, thương mại biên giới và du lịch, nhưng cũng đặt lên vai ngành xây dựng khối lượng công việc rất lớn về lập, thẩm định và tổ chức thực hiện các quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết, dự án hạ tầng khung.

Cùng với việc hoàn thiện hệ thống quy hoạch, Nghị quyết Đại hội XV nhấn mạnh đột phá về thể chế, cơ chế chính sách và cải cách hành chính, tạo “không gian thể chế thông thoáng” để thu hút đầu tư vào hạ tầng, đô thị và du lịch. Điều này buộc ngành xây dựng phải cải tiến mạnh mẽ quy trình thủ tục, rút ngắn thời gian thẩm định, công khai, minh bạch trong cấp phép xây dựng, quản lý chi phí, quản lý chất lượng, đồng thời tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong trật tự xây dựng. Khi quy hoạch được hoàn thành sớm, triển khai đồng bộ và gắn với cải cách hành chính, mỗi dự án hạ tầng, mỗi khu đô thị, khu du lịch, khu công nghiệp khi bước ra thực địa đều “ăn khớp” với bức tranh phát triển tổng thể mà Đại hội XV đã vạch ra.

Hạ tầng trọng điểm, kết nối vùng và động lực tăng trưởng

Trong hệ thống ba khâu đột phá chiến lược của Nghị quyết Đại hội XV, phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội, trọng tâm là hạ tầng giao thông và hạ tầng đô thị, được xem là “cú hích” trực tiếp nhất để mở rộng không gian phát triển và nâng tầm vị thế Điện Biên trong liên kết vùng. Nghị quyết yêu cầu huy động tối đa nguồn lực cho phát triển hạ tầng, tập trung đầu tư cao tốc Sơn La - Điện Biên - cửa khẩu Tây Trang, nâng cấp tuyến kết nối quốc lộ 12 với cửa khẩu A Pa Chải - Long Phú, từng bước hoàn chỉnh các tuyến giao thông liên vùng, liên xã và giao thông nông thôn; đồng thời đầu tư mạnh mẽ cho hạ tầng viễn thông, thủy lợi, hạ tầng phục vụ dịch vụ du lịch.

Đây chính là “địa bàn hoạt động” lớn nhất của ngành xây dựng trong nhiệm kỳ mới. Mỗi km cao tốc, mỗi cây cầu, hầm, kè taluy, mỗi khu tái định cư phục vụ các dự án giao thông trọng điểm đều đòi hỏi năng lực thiết kế, thi công, giám sát ngày càng cao, nhất là trong điều kiện địa hình chia cắt, khí hậu khắc nghiệt của miền núi biên giới Tây Bắc. Việc đầu tư các trục giao thông chiến lược không chỉ nhằm rút ngắn thời gian đi lại, mà còn nhằm hình thành những hành lang kinh tế mới, kéo theo công nghiệp chế biến, dịch vụ logistics, thương mại biên giới và du lịch phát triển dọc tuyến.

Song song với giao thông đường bộ, hệ thống hạ tầng đô thị cũng được đặt vào trọng tâm đột phá. Nghị quyết yêu cầu nâng cấp hoặc cải tạo mới các trung tâm hành chính cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã; phát triển đô thị Điện Biên Phủ, Mường Lay và các thị trấn theo hướng xanh, thông minh, gắn với không gian du lịch lịch sử văn hóa; tạo quỹ đất để thu hút đầu tư vào các dự án dịch vụ, du lịch, thương mại hiện đại. Với ngành xây dựng, đây là cơ hội để tái cấu trúc không gian đô thị theo hướng văn minh, hiện đại hơn, nhưng đồng thời cũng là thách thức trong việc bảo tồn cảnh quan, di tích lịch sử, bản sắc văn hóa các dân tộc và bảo đảm an sinh cho người dân trong các dự án giải phóng mặt bằng, tái định cư.

Để có đủ nguồn lực cho bước “nhảy vọt” hạ tầng, Nghị quyết Đại hội XV và các chương trình hành động tiếp theo nhấn mạnh yêu cầu cơ cấu lại đầu tư công gắn với thu hút mạnh mẽ nguồn vốn xã hội, đặc biệt là đầu tư tư nhân theo hình thức PPP trong các lĩnh vực giao thông, đô thị, năng lượng, du lịch. Điều này đòi hỏi ngành xây dựng phải phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành liên quan trong chuẩn bị, thẩm định dự án, lựa chọn mô hình hợp tác phù hợp, chia sẻ rủi ro hợp lý, bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước- nhà đầu tư -người dân. Những dự án như cao tốc Sơn La - Điện Biên, các tuyến kết nối cửa khẩu, hạ tầng du lịch tại khu du lịch quốc gia Điện Biên Phủ - Pá Khoang… nếu được triển khai hiệu quả sẽ trở thành “hạt nhân hạ tầng” lan tỏa ảnh hưởng đến toàn bộ cơ cấu kinh tế của tỉnh.

Điện Biên đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo trong quản lý dự án, quản lý đô thị, phát triển hạ tầng dữ liệu số

Trong bức tranh đó, ngành xây dựng không chỉ là lực lượng thi công trên công trường, mà còn là “kiến trúc sư” của không gian phát triển. Từ tư vấn lập quy hoạch, thiết kế kỹ thuật, lựa chọn vật liệu, công nghệ xây dựng đến tổ chức thi công, quản lý chất lượng, an toàn lao động, bảo vệ môi trường… đều gắn trực tiếp với mục tiêu lớn mà Nghị quyết Đại hội XV đề ra về phát triển xanh, thông minh, bền vững. Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo trong quản lý dự án, quản lý đô thị, phát triển hạ tầng dữ liệu số; khuyến khích vật liệu thân thiện môi trường, giải pháp tiết kiệm năng lượng, công trình xanh… chính là cách ngành xây dựng “dịch” tinh thần Nghị quyết vào các sản phẩm cụ thể trên công trường.

Từ hội trường Đại hội với những chỉ tiêu, khâu đột phá được thông qua đến các công trường, tuyến đường, khu đô thị, khu du lịch đang khởi động trên khắp địa bàn, có thể thấy rõ ngành xây dựng giữ vai trò then chốt trong việc biến Nghị quyết Đại hội XV Đảng bộ tỉnh Điện Biên thành những công trình, dự án, không gian phát triển hữu hình. Hành động từ quy hoạch đến công trường, bảo đảm quy hoạch đồng bộ, mở rộng không gian phát triển mới, đồng thời tập trung nguồn lực cho hạ tầng trọng điểm để tăng cường kết nối vùng và tạo động lực tăng trưởng GRDP, ngành xây dựng đang góp phần tạo dựng diện mạo một Điện Biên hiện đại hơn, giàu bản sắc hơn và vững bước trên con đường phát triển xanh, thông minh, bền vững đến năm 2030.

Hưng Nguyên

Nguồn Tạp chí Công thương : https://tapchicongthuong.vn/nganh-xay-dung-dien-bien--tu-quy-hoach-dong-bo-den-ha-tang-trong-diem-ket-noi-vung-330516.htm