Ngành xây dựng vào 'sóng' tăng trưởng

40 phút trướcBài gốc

Tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp xây dựng đang tốt lên, trong đó là đơn đặt hàng mới - sử dụng lao động - khối lượng sản xuất. Ảnh: Dũng Minh

Điểm sáng của ngành xây dựng

Với mức tăng trưởng lên tới 9,33% so với cùng kỳ năm trước, cao nhất trong 10 năm trở lại đây, ngành xây dựng đang được xem là “ngọn cờ tiên phong” cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2025.

TS. Cấn Văn Lực - Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ cho hay, hưởng lợi từ hoạt động đầu tư công, sự hồi phục trở lại của thị trường bất động sản cùng dòng vốn FDI vào Việt Nam duy trì đà tăng trưởng mạnh mẽ, kéo theo nhu cầu xây dựng nhà xưởng - khu công nghiệp và kho bãi quy mô lớn, ngành xây dựng trở thành động lực quan trọng để thúc đẩy kinh tế nội địa.

Trong đó, không chỉ đóng góp trực tiếp vào GDP, ngành xây dựng còn kích thích lan tỏa sang hàng loạt hoạt động kinh tế khác như sản xuất vật liệu, dịch vụ hậu cần và giải quyết việc làm cho một lượng lớn lao động.

Theo Bộ Xây dựng, nhóm ngành này bao gồm cả xây dựng, đóng góp tới 17,23% giá trị GDP. Ngoài ra, ngành xây dựng cũng gián tiếp thúc đẩy nhiều ngành kinh tế khác, ước tính khoảng 4 -5% GDP. Do đó, việc thúc đẩy phát triển ngành xây dựng thời gian vừa qua có vai trò quan trọng để Chính phủ đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế tham vọng ở thời điểm hiện tại.

Trong đó, báo cáo xu hướng sản xuất kinh doanh ngành công nghiệp chế biến, chế tạo và xây dựng quý III và dự báo quý IV năm 2025 của Cục thống kê (Bộ Tài chính) cho biết Quý IV/2025, các doanh nghiệp xây dựng công trình kỹ thuật dân dụng dự báo chỉ số cân bằng hợp đồng xây dựng mới so với quý III/2025 cao nhất với 11,1%; doanh nghiệp xây dựng nhà các loại 4,4% và doanh nghiệp hoạt động xây dựng chuyên dụng 4,9%.

Thực tế, 9 tháng đầu năm 2025, ghi nhận cho thấy sự trở lại mạnh của ngành xây dựng. Thống kê không đầy đủ của phóng viên Thời báo Tài chính Việt Nam cho thấy, chỉ tính riêng quý III/2025, tổng lợi nhuận ròng ước tính toàn ngành đạt mức kỷ lục hơn 5.200 tỷ đồng ghi nhận mức tăng trưởng phi mã 422% so với cùng kỳ năm trước.

Trong đó, một số tên tuổi lớn trong ngành ghi nhận kết quả kinh doanh bứt phá mạnh, đơn cử như Công ty Cổ phần Xây dựng Coteccons (mã CK: CTD) khi kết thúc quý I niên độ tài chính 2025-2026 (1/7-30/9/2025), Coteccons ghi nhận doanh thu 7.451,78 tỷ đồng, tăng 56,6% so với cùng kỳ, kéo theo đó là lợi nhuận sau thuế đạt 294,82 tỷ đồng, tăng 217,2%, hoàn thành tới 42,1% kế hoạch năm. Nếu nhìn rộng ra, niên độ 2024 -2025, doanh thu của công ty đạt 24.884,5 tỷ đồng, tăng 18,2%, trong khi lợi nhuận ròng tăng 47,4%, lên 456,2 tỷ đồng.

Tương tự, Công ty Cổ phần Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình (mã CK: HBC) cũng ghi nhận doanh thu tăng trưởng hơn 15% trong quý III/2025 so với cùng kỳ 2024, đạt hơn 1.122 tỷ đồng. Hoạt động xây dựng tiếp tục đóng vai trò chủ lực, giúp lợi nhuận gộp tăng 10% lên 66,8 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế đạt 188,3 tỷ đồng, tăng 138% so với cùng kỳ năm 2024. Điểm sáng nổi bật của HBC là doanh thu tài chính tăng mạnh hơn 1.100%, đạt 229,5 tỷ đồng, chủ yếu đến từ khoản lãi chậm thanh toán được ghi nhận theo phán quyết của tòa án.

Lũy kế 9 tháng đầu năm, doanh thu của HBC ghi nhận 2.759 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế đạt 239,7 tỷ đồng.

Không kém cạnh, Tổng Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam - Vinaconex (mã CK: VCG) ghi nhận doanh thu đạt 4.429 tỷ đồng, tăng 65% so với cùng kỳ năm trước, kéo theo lợi nhuận gộp trong quý cũng tăng 56%, lên mức 611 tỷ đồng. Nhờ khoản doanh thu tài chính từ thoái vốn tại Vinaconex - ITC, Vinaconex ghi nhận lợi nhuận sau thuế trong quý III/2025 đạt hơn 3.304 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng đầu năm 2025, doanh thu Vinaconex đạt 11.413 tỷ đồng, tăng 40% so với cùng kỳ, trong khi lợi nhuận sau thuế đạt 3.783 tỷ đồng, gấp 5 lần cùng kỳ năm trước.

Công ty Cổ phần Đầu tư Hạ tầng Giao thông Đèo Cả (mã CK: HHV) cũng ghi nhận doanh thu đạt hơn 913,5 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt 152,4 tỷ đồng, lần lượt tăng gần 15% và hơn 23% so với cùng kỳ năm ngoái trong quý III/2025 nhờ vào doanh thu của các trạm thu phí BOT tăng mạnh kèm doanh thu tài chính và lãi từ công ty liên kết tăng. Lũy kế 9 tháng đầu năm 2025, Đèo Cả đạt hơn 2.595 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế đạt gần 477 tỷ đồng, tăng lần lượt gần 13% và 30% so với cùng kỳ năm ngoái.

Nguồn: BSC

Backlog tăng mạnh củng cố đà phục hồi

Theo CTCK FPTS, hai động lực tăng trưởng quan trọng nhất đối với ngành xây dựng vẫn sẽ đến từ việc tiếp tục đẩy mạnh đầu tư công và xây dựng dân dụng khởi sắc nhờ thị trường bất động sản phục hồi.

Theo ước tính của Bộ Tài chính, tổng vốn đầu tư công kế hoạch năm 2026 dự kiến đạt 1,08 triệu tỷ đồng, tăng 12% so với cùng kỳ. Nguồn vốn này chủ yếu được phân bổ cho các dự án hạ tầng trọng điểm quốc gia và các tuyến kết nối Bắc – Nam, qua đó sẽ tiếp tục là động lực tăng trưởng chính cho nhóm nhà thầu xây dựng dân dụng niêm yết.

Cùng với đó, thị trường bất động sản dân dụng và công nghiệp đang phục hồi, khi các rào cản pháp lý được tháo gỡ và dòng vốn tín dụng được thúc đẩy. Điều này kéo theo nhu cầu lớn về vật liệu xây dựng, cơ điện, hạ tầng và năng lượng.

Tổng lượng backlog theo ghi nhận của nhiều ông lớn cho thấy sự tăng trưởng mạnh thời gian vừa qua, đơn cử tại Coteccons, giá trị hợp đồng mới ký trong quý I niên độ 2025-2026 đạt 19.300 tỷ đồng, nâng tổng backlog chuyển tiếp lên 51.600 tỷ đồng (tính đến 30/9/2025), mức cao nhất trong lịch sử hoạt động.

Tương tự, Phục Hưng công bố lượng backlog đạt 8.200 tỷ đồng, gấp hơn 5 lần doanh thu năm 2024 (1.558 tỷ đồng).

Trong khi đó, với Hòa Bình, chỉ trong nửa năm từ tháng 10/2024 đến tháng 4/2025, doanh nghiệp trúng thầu 14 dự án có tổng giá trị hơn 8.000 tỷ đồng, bao gồm các dự án lớn như Eaton Park Thủ Đức (1.900 tỷ đồng), Hoàng Huy Commerce (1.500 tỷ đồng), NewTown Diamond Đà Nẵng (900 tỷ đồng).

Các chuyên gia tới từ SSI Research nhìn nhận, ngành xây dựng là một trong những ngành có yếu tố chu kỳ cao, đồng pha với tốc độ giải ngân đầu tư công và tốc độ tăng trưởng kinh tế. Đặc biệt, đỉnh chu kỳ của ngành xây dựng sẽ sớm hơn ngành bất động sản một thời gian.

Cũng cần lưu ý thêm, ở một góc độ khác, nhu cầu tái thiết các công trình xây dựng mới sau thiên tai vừa qua ở nhiều địa phương, đặc biệt ở miền Trung cũng là cơ hội gia tăng hoạt động sản xuất kinh doanh cho nhiều nhà thầu xây dựng.

Trong Báo cáo Đánh giá Việt Nam (Vietnam Report) ngành Xây dựng/vật liệu xây dựng, đơn vị đã đưa ra con số khảo sát lạc quan với 47,2% doanh nghiệp VNR500 tin rằng lĩnh vực này sẽ tăng trưởng mạnh trong năm tới. Sự lạc quan đến từ chu kỳ đầu tư công mới và chính sách mở khóa nguồn lực hạ tầng - đặc biệt trong các lĩnh vực giao thông, năng lượng, đô thị và nhà ở xã hội.

Tất nhiên, sự khác biệt về năng lực tài chính, cơ cấu nợ và hiệu quả quản trị sẽ khiến mức độ hưởng lợi giữa các doanh nghiệp không đồng đều - đây chính là yếu tố mà nhà đầu tư cần đặc biệt lưu ý trong giai đoạn phục hồi của ngành. Cùng với đó, giá vật liệu xây dựng và áp lực lạm phát toàn cầu đang đặt ra thách thức lớn, đe dọa trực tiếp đến biên lợi nhuận của các nhà thầu, vì vậy, việc quản lý chi phí đầu vào và hiệu quả thi công là yếu tố sống còn của các nhà thầu.

Việt Dương

Nguồn Thời báo Tài chính : https://thoibaotaichinhvietnam.vn/nganh-xay-dung-vao-song-tang-truong-187320.html