Chìm nổi cùng hạng Nhất
Sau vòng 21 giải hạng Nhất quốc gia mùa 2024/25, CLB Huế đã chính thức xuống hạng sớm 1 vòng đấu. Họ bằng điểm với Hòa Bình nhưng xếp dưới vì thua về chỉ số đối đầu. Đội bóng miền Trung đã cố gắng ở những lượt trận cuối, nhưng 5 điểm trong 3 trận gần nhất không thể giúp họ thoát khỏi vị trí cuối bảng vốn đã "đóng đinh" từ sớm.
Đội bóng Huế xuống hạng sớm 1 vòng đấu, với đội hình gồm nhiều cầu thủ trẻ và thiếu kinh nghiệm thi đấu đỉnh cao.
Vòng 22 hạng Nhất diễn ra mà không có CLB Huế. Họ không thi đấu ở vòng cuối cùng, trong khi Hòa Bình còn 1 trận với Bà Rịa - Vũng Tàu. Các cầu thủ Hòa Bình cho thấy mình không gặp may trên hành trình trụ hạng, khi họ đánh bại Bà Rịa - Vũng Tàu trên sân nhà với tỷ số 2-0. Mùa này, Hòa Bình là đội duy nhất có điểm trước nhà vô địch Ninh Bình.
Sau hơn 1 thập niên, bóng đá Huế một lần nữa xuống chơi ở giải hạng Nhì. Họ đã nỗ lực trong khả năng, nhưng điều đó là không đủ để CLB trụ lại hạng Nhất. Ít ai biết CLB Huế đã nỗ lực ra sao trong nhiều năm qua, từ việc mở cửa tự do đón khán giả, đến trẻ hóa đội hình với những cầu thủ U20.
Xuống hạng là kết cục buồn cho Huế, địa phương có truyền thống phát triển bóng đá nhiều thập niên qua. Cách họ thi đấu chìm nổi cùng hạng Nhất hoàn toàn trái ngược với tuyến đào tạo trẻ của CLB, nơi Huế thường xuyên có thành tích tốt. Bởi, hệ thống đào tạo trẻ của bóng đá Huế từ lâu được đánh giá có chất lượng chuyên môn rất cao.
Nhiều cầu thủ giỏi của Việt Nam trưởng thành từ CLB Huế. Một trong số đó là Lê Văn Trương, hậu vệ cánh từng "đóng đinh" áo số 2 ở đội tuyển quốc gia và U23 Việt Nam dưới thời HLV Alfred Riedl. Nếu Văn Trương không dính chàm cùng các đồng đội như Văn Quyến, Quốc Vượng, sự nghiệp của anh có thể rực rỡ hơn rất nhiều sau nhiều năm chìm nổi.
Một cầu thủ Huế khác đã trở thành phần lịch sử cùng bóng đá Việt Nam là Trần Thành. Anh là chân sút đã ghi bàn quyết định giúp bóng đá Việt Nam dự World Cup. Năm 2016, tại giải vô địch U19 châu Á, Trần Thành sau khi vào sân đã dứt điểm tung lưới Bahrain tại trận tứ kết. Vị trí top 4 châu Á giúp Việt Nam có vé dự U20 World Cup 2017.
Sau này, đội hình Việt Nam dự U20 World Cup 2017 có nhiều cầu thủ thành danh như Quang Hải, Tiến Linh, Hoàng Đức. Họ được nhắc đến thường xuyên cùng những chiến công vang dội ở cấp độ quốc tế. Tuy nhiên, người mở đầu cho mọi ánh hào quang lại chính là người hùng thầm lặng Trần Thành.
Đáng tiếc là sự nghiệp bóng đá của Trần Thành cũng gặp nhiều trắc trở như đội bóng chủ quản. Sau bàn thắng lịch sử ấy, Trần Thành tiếp tục là thành viên U20 Việt Nam dự kỳ U20 World Cup 2017. Anh đá chính trước U20 Pháp, đồng thời góp mặt ở 2 trận còn lại thuộc vòng bảng. Nhưng sau đó, anh gần như không có bước tiến trong sự nghiệp.
Bóng đá trẻ Huế vẫn hoạt động tốt và có thành tích ở các giải, nhưng thi đấu chuyên nghiệp là hạng mục hoàn toàn khác.
Những chấn thương liên miên khiến Trần Thành chững lại ở giai đoạn sự nghiệp rộng mở nhất. Anh cùng CLB Huế thi đấu trầy trật tại hạng Nhất. Ngay cả khi chuyển sang Quảng Nam, Đồng Tháp, Trần Thành cũng không chơi khá hơn. Ở mùa giải vừa qua, anh chỉ ghi 1 bàn trong 15 trận. Số phận của Trần Thành hẳn cũng đại diện một phần cho CLB Huế.
Không bột khó gột nên hồ
Đâu là lý do khiến CLB Huế làm tốt công tác đào tạo cầu thủ trẻ, nhưng lại không thể trở thành một thế lực của bóng đá Việt Nam, thậm chí tụt xuống hạng Nhì? Câu trả lời nằm ở vấn đề "đầu tiên". Ít ai biết, bóng đá Huế nhiều năm qua vẫn sống dựa vào ngân sách từ địa phương. Họ thậm chí gần như không có nhà tài trợ chung lưng góp sức.
Trong quá khứ, bóng đá Huế từng có một nhà tài trợ khá mạnh là công ty bia Huda, thương hiệu của một tập đoàn nước ngoài dành riêng cho khu vực miền Trung Việt Nam. Huda đã đóng góp nguồn tài chính không nhỏ giúp Huế từ hạng Nhất lên V.League giai đoạn 2006-2007. Đó là thời điểm Huế luôn nằm trong nhóm đầu của giải hạng Nhất.
Kết thúc mùa giải hạng Nhất 2006, Huế đứng thứ 3 và có suất đá playoff với đội áp chót V.League, Hải Phòng. Trận đấu diễn ra với kịch bản nghẹt thở, nơi Huế dẫn trước ở đầu hiệp 1, nhưng Hải Phòng lập tức có bàn gỡ hòa sau đó. Cuối cùng, hai đội phải giải quyết thắng thua trên loạt đá phạt đền, nơi Huế thắng sát nút 4-3 trước đối thủ.
Chiến thắng trước Hải Phòng giúp Huế trải nghiệm sân chơi V.League sau 4 năm rớt hạng. Nhưng cuộc chơi kim tiền của môi trường bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam luôn khắc nghiệt. Huế lập tức trở lại hạng Nhất trong mùa đầu tiên lên V.League, dù họ đã sắm tới 5 ngoại binh giống như những CLB khác, và lần này họ mãi mãi không trở lại.
Cầu thủ Huế thi đấu mà không có logo nhà tài trợ trên ngực áo.
Hải Phòng lập tức trở lại V.League sau một mùa ở hạng Nhất, và tiếp tục thi đấu tại hạng cao nhất của bóng đá Việt Nam đến tận bây giờ. Nhưng Huế không thể làm như đội bóng thành phố Cảng. Trái lại, cú sốc xuống hạng ngay sau khi lên hạng đã khiến Huế mãi mãi không trở lại với vị thế của một thế lực ở giải hạng Nhất quốc gia.
Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới giai đoạn 2007-2009 đã ảnh hưởng không nhỏ đến nhiều doanh nghiệp nước ngoài ở Việt Nam. Nhà tài trợ của CLB Huế cũng không phải ngoại lệ. Dòng tiền đầu tư cho Huế dần giảm theo thời gian, khiến đội bóng khó thu hút cầu thủ giỏi đầu quân. Từ đó, thành tích của bóng đá Huế cũng chìm dần.
Nhiều năm gần đây, phần lớn cầu thủ trong đội hình CLB Huế được đôn lên từ đội trẻ, thậm chí mới ở lứa tuổi U20. Họ "trẻ hóa" đội hình một cách miễn cưỡng, bởi cầu thủ có phong độ tốt đều đã tìm CLB khác đầu quân sau khi hết hợp đồng đào tạo trẻ. Một trong số đó là Hồ Thanh Minh.
Tài chính ở đâu?
So với mặt bằng cầu thủ ở giải hạng Nhì quốc gia, Huế không gặp nhiều khó khăn khi thi đấu. Họ từng trở lại hạng Nhất ngay sau khi xuống hạng Nhì trong quá khứ, và đội bóng này có thể sớm lên hạng ở mùa tới. Nhưng câu chuyện cũ nhiều khả năng sẽ lặp lại, bởi Huế thực sự khó cạnh tranh nếu không có tiền mua, hoặc giữ chân cầu thủ.
Người Huế yêu bóng đá, nhưng địa phương không có doanh nghiệp đủ mạnh để đồng hành.
Đâu là lý do khiến bóng đá Huế không có tiền? Để tìm đáp án cho câu hỏi ấy, ta hãy nhìn vào bức tranh toàn cảnh của bóng đá Việt Nam. Những nhà tài trợ muốn gắn bó với CLB thường muốn tên của họ gắn liền với đội bóng. Tuy nhiên, quy định hiện tại của bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam chỉ cho phép gắn tên với doanh nghiệp địa phương.
Quy chế do VFF và VPF đưa ra nhằm chấm dứt tình trạng CLB mỗi năm đổi một, thậm chí hai lần tên như trước đây. Điều ấy vô tình trở thành điểm khó để CLB tìm nhà tài trợ. Huế là một trong những ví dụ tiêu biểu nhất. Họ khó phát triển bóng đá chuyên nghiệp, vì địa phương này không có doanh nghiệp địa phương đủ mạnh để tài trợ đội bóng.
Huế là 1 trong 6 thành phố trực thuộc trung ương, vậy tại sao họ không có doanh nghiệp địa phương có tiềm lực tài chính tài trợ cho CLB? Đáp án thuộc về đặc trưng phát triển của Huế. Những thành phố trực thuộc trung ương thường mạnh về sản xuất công nghiệp và tài chính như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng.
Huế và Cần Thơ đi theo hướng ngược lại so với 4 thành phố trên. Trong câu chuyện của Huế, họ có đường hướng phát triển độc nhất: Duy trì bản sắc văn hóa đúng với chất "Cố đô". Nếu bạn là khách du lịch, bạn phải đến Huế ít nhất một lần để tìm về hình ảnh người Việt trong quá khứ, sống qua những ngày trầm lặng.
Thành phố Huế là một đô thị rất yên bình, cùng những con người sống văn minh, lịch sự. Điều đó khiến Huế bỗng trở nên lạc lõng trên con đường cạnh tranh, phát triển bóng đá chuyên nghiệp tại Việt Nam, vốn xô bồ cùng những bản hợp đồng tiền tỷ. Bóng đá Huế dường như đứng ngoài cuộc đua ấy, và việc họ chìm nổi hẳn không quá lạ.
Những "thiếu gia" trở lại giải hạng Nhất
Ở mùa giải 2024/25, giải hạng Nhì quốc gia có 4 suất cho các đội lên hạng Nhất. Ngược lại, giải hạng Nhất chỉ có Huế xuống hạng Nhì. Quy định này giúp giải hạng Nhất có số đội bằng với V.League (14 đội), qua đó giúp bóng đá Việt Nam phát triển theo hình tháp giống quốc tế, nơi giải hạng dưới có số đội bằng hoặc nhiều hơn hạng trên.
2 đội bóng hạng Nhì sớm có vé lên chơi ở giải hạng Nhất mùa tới là Quảng Ninh và Bắc Ninh. Họ thể hiện sức mạnh vượt trội khi chia nhau 2 vị trí dẫn đầu bảng A cùng thành tích ấn tượng. Cả Quảng Ninh và Bắc Ninh đều lên hạng sớm 1 vòng, khi họ thắng 7/9 trận đã đấu cùng hiệu số bàn thắng vượt xa những CLB còn lại.
Suất thăng hạng sớm dành cho Quảng Ninh và Bắc Ninh được xem là kết quả nằm trong dự đoán. Bởi, cả hai CLB phía Bắc đã đầu tư mạnh vào bóng đá trong thời gian qua. Quảng Ninh sớm xây dựng lại đội bóng sau khi CLB cũ giải thể hồi năm 2021. Họ đã chiêu mộ lại một số cầu thủ của Than Quảng Ninh trước kia, qua đó tạo bộ khung vững chắc.
Bên cạnh Quảng Ninh, bóng đá Bắc Ninh thậm chí được đầu tư mạnh tay hơn nhiều trong vài năm qua. CLB Bắc Ninh đã chiêu mộ hàng loạt cầu thủ từng thi đấu ở V.League và hạng Nhất về khoác áo. Họ thậm chí mời HLV Park Hang-seo làm cố vấn, và chỉ hụt vé thăng hạng mùa trước trong gang tấc. Quảng Ninh và Bắc Ninh hứa hẹn mang đến giải hạng Nhất mùa tới cuộc đua thú vị, nếu họ tiếp tục đầu tư mạnh.
Đơn Ca