Vấn đề quan trọng nhất được thảo luận
Báo New York Time cho biết theo kế hoạch, Tổng thống Ukraine đến Nhà Trắng vào lúc 13 giờ, ngày 18-8 (giờ địa phương; 0 giờ ngày 19-8, giờ Việt Nam), hội đàm song phương với Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong cuộc gặp vào tháng 2 tại Washington, Mỹ. Ảnh: WASHINGTON POST
Hai nhà lãnh đạo Mỹ và Ukraine sau đó có “bữa trưa làm việc” và cùng gặp một số nhà lãnh đạo của châu Âu. Những người “sát cánh” cùng Tổng thống Ukraine tại Nhà Trắng lần này gồm: Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Đức Friedrich Merz, Thủ tướng Anh Keir Starmer, Thủ tướng Italy Giorgia Meloni, Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và Tổng Thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Mark Rutte.
Thủ tướng Phần Lan Petteri Orpo, ngày 18-8, cho biết các vấn đề quan trọng nhất được thảo luận trong các cuộc gặp tại Nhà Trắng là lệnh ngừng bắn và bảo đảm an ninh cho Ukraine. Trong khi đó, cùng ngày, Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul cho rằng đảm bảo an ninh bền vững là vấn đề trọng tâm của cuộc gặp tại Washington vì Ukraine cần có năng lực phòng vệ hiệu quả ngay cả sau khi đạt được lệnh ngừng bắn và thỏa thuận hòa bình.
Trước đó, trên mạng xã hội Truth Social, Tổng thống Mỹ Donald Trump nhấn mạnh: nếu muốn, người đồng cấp Ukraine có thể “gần như ngay lập tức” chấm dứt xung đột với Nga bằng việc từ bỏ vấn đề bán đảo Crimea cùng ý định gia nhập NATO. Trong khi đó, đặc phái viên của Tổng thống Mỹ, ông Steve Witkoff cho biết Nga đã chấp nhận với Mỹ và đồng minh châu Âu cấp một quy chế bảo đảm an ninh cho Ukraine, tương tự như điều 5 trong hiệp ước phòng thủ chung của NATO: “một nước bị tấn công coi như tất cả bị tấn công”.
Thời điểm cho châu Âu
Theo giới quan sát, việc một phái đoàn lãnh đạo châu Âu cùng sang Mỹ với Tổng thống Ukraine, bày tỏ sự ủng hộ lập trường chấm dứt cuộc xung đột tại Kiev cho thấy châu Âu lo ngại cho tương lai an ninh của mình. Trao đổi với đài RFI, ông Ulrich Bounat, nhà nghiên cứu tại Tổ chức nghiên cứu Euro Creative có trụ sở tại Paris (Pháp), nhận định các nước châu Âu lo ngại rằng Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin dường như đã đạt được đồng thuận phần nào đó về các vấn đề liên quan đến cốt lõi an ninh châu Âu và do đó, vượt ra ngoài vấn đề Ukraine. Như vậy, đối với châu Âu hiện nay là phải vạch ra lằn ranh đỏ.
Theo ông Bounat, đây là thời điểm châu Âu có thể trở thành một thế lực địa - chính trị, muốn lợi ích của lục địa già phải được tôn trọng, ngay cả khi điều đó đồng nghĩa với việc phải có lập trường cứng rắn với Mỹ. “Tôi cho rằng đây là thời điểm sẽ định hình tương lại của Liên minh châu Âu (EU) với tư cách một thế lực địa - chính trị. Nếu EU không thể tác động được đến những gì đang diễn ra ở Ukraine, điều này sẽ rất khó khăn cho EU để tiếp tục là một thế lực có ảnh hưởng trên thế giới”, ông Bounat nói.
MINH CHÂU tổng hợp