Ngày đêm khắc phục để thông đường cứu trợ
Trong những ngày cuối cùng của năm 2025, không khí thi công trên các công trình khắc phục hậu quả bão lũ ở Nghệ An càng trở nên gấp gáp hơn. Ngoài áp lực sớm khôi phục hạ tầng giao thông phục vụ người dân đi lại, những kỹ sư công nhân còn chịu thêm một áp lực nữa, đó là "Tết".
Suốt 5 tháng qua, đội ngũ kỹ sư, công nhân của Công ty CP Quản lý và xây dựng đường bộ 470 ngày đêm bám tuyến để thông đường. Họ cũng sẵn sàng hỗ trợ các đoàn cứu trợ khi xe không may bị sa lầy, mắc kẹt.
Sau 10 ngày ròng rã bám tuyến để chỉ huy các mũi thi công khắc phục sạt lở trên quốc lộ 16 (tuyến đường huyết mạch nối các xã vùng biên của tỉnh Nghệ An), ông Cao Xuân Hoa, Giám đốc Công ty CP Quản lý và xây dựng đường bộ 470 (Công ty 470), mới dành chút thời gian cung cấp thông tin cho PV Báo Xây dựng. Ông Hoa cho biết: Chúng tôi đang cố gắng làm gọn các điểm sạt lở nghiêm trọng để xong toàn bộ trước tết Âm lịch.
Tuy nhiên, thời tiết miền núi mùa này thường có mưa phùn và lạnh. Thời gian thi công trong ngày rất ít, vì vậy chúng tôi phải huy động thêm nhân công, thiết bị để khắc phục hậu quả, chia ca làm việc cả ngày lẫn đêm mới kịp tiến độ cấp trên giao.
Trong chặng đường hơn 30 năm làm trong lĩnh vực quản lý, duy tu và xây dựng hạ tầng giao thông, ông Hoa và các kỹ sư công nhân của Công ty 470 chưa khi nào chứng kiến bão lũ tàn phá khủng khiếp như năm nay. Liên tiếp ba cơn bão số 3, số 5 và số 10, lần lượt đổ bộ từ ngày 22/7 - 30/9/2025, đã khiến cho các công trình giao thông ở tỉnh Nghệ An bị thiệt hại nặng nề.
Những vị trí bị nước lũ cuốn trôi mất toàn bộ đường được gia cố bằng rọ đá trước khi khôi phục.
Riêng đoạn tuyến dài 57km từ Km349 - Km406 quốc lộ 16, nơi Công ty 470 được Sở Xây dựng Nghệ An điều lên khắc phục sau bão số 3, có đến 149 điểm sạt lở ta luy dương, 14 điểm sạt lở ta luy âm. Khối lượng sạt lở, công trình cầu cống hư hỏng không thể kể hết. Đó là chưa kể có nhiều đoạn vừa xử lý đảm bảo giao thông xong thì cơn bão tiếp theo đổ bộ, lại khiến đường sạt tiếp.
"5 tháng qua, cả công ty huy động gần như toàn lực cho việc khắc phục hậu quả bão lũ. Hai phó giám đốc cùng 6 kỹ sư chủ chốt, 30 công nhân giàu kinh nghiệm của công ty ăn ở tại công trường. Xe máy, thiết bị trải đều theo các điểm sạt lở. Số lao động địa phương và phương tiện thuê tại chỗ cũng nhiều không đếm hết. Tất cả vì mục tiêu thông đường trong thời gian sớm nhất để các lực lượng lên Bắc Lý, Mỹ Lý, Nhôn Mai cứu trợ", ông Hoa cho biết.
Ngoài ra, theo ông Hoa, đơn vị đã phải huy động khắp nơi để có tiền mua vật liệu, thuê nhân công, thiết bị xử lý khẩn cấp các điểm sạt lở… Tính đến nay, số tiền đơn vị bỏ ra để làm trên các tuyến QL1, QL16, QL46, QL46B và đường Hồ Chí Minh đã lên đến 27 tỷ đồng. Trong khi, chủ đầu tư nghiệm thu số lượng được rất ít, số tiền thanh toán chưa đáng kể.
"Xác định đây là nhiệm vụ chính trị cấp bách, hàng đầu nên công ty vẫn quyết tâm hoàn thành đúng kế hoạch", ông Hoa nêu quyết tâm.
Cây cầu bê tông cốt thép bắc qua sông Hội Nguyên (xã Yên Hòa) bị lũ cuốn đổ sập vào ngày 29/9. Người dân sau đó phải dùng thuyền và dây kéo để qua sông.
Bão lũ gây thiệt hại gần 9.000 tỷ đồng
Tương tự trên tuyến quốc lộ 48D, sau các cơn bão, đã có 80 điểm sạt lở ta luy dương và 14 điểm sạt lở ta luy âm. Do khối lượng thiệt hại lớn nên đến hôm nay, công tác khắc phục hậu quả bước 1 vẫn đang được tiến hành.
Ông Phạm Thái Học, Giám đốc Công ty CP 496 cho biết: "Khối lượng sạt lở lên đến hàng chục nghìn mét khối. Để đảm bảo giao thông, ngay khi có sạt lở, đơn vị đã huy động máy móc, vật tư thiết bị để thông đường cho người dân đi lại. Đồng thời, bố trí các tổ trực tiếp ở lại hiện trường khắc phục từ 28/9 đến nay. Ước tính khối lượng sạt lở chúng tôi đã khắc phục là khoảng 10.000m³ đất đá".
Dù chưa được nghiệm thu, thanh toán nhưng các đơn vị đường bộ vẫn ứng trước tiền để mua vật tư, thuê nhân công thiết bị đảm bảo giao thông. Mong muốn của các đơn vị lúc này là các cơ quan quản lý Nhà nước sớm nghiệm thu, thanh toán cho họ.
"Mãi ngày 12/12 vừa rồi, UBND tỉnh Nghệ An mới ban hành Lệnh xây dựng lần thứ 2, bố trí 129,3 tỷ đồng để khắc phục thiệt hại hạ tầng do bão gây ra đối với 12 tuyến quốc lộ, 19 tuyến đường tỉnh. Trong đó, QL48D cho phép hót dọn các vị trí sạt lở ta luy dương. Đắp hoàn trả mái ta luy âm sạt lở tại Km 126+780. Sửa chữa chân khay tứ nón đường đầu cầu tại các cầu Na Án 2, Lâm Trường, Sốp Lịch, Cầu Hốc 1, một số đoạn cống và lề. Những vị trí cần sửa chữa lớn hơn như cắt cơ xử lý cung trượt ở ta luy dương, gia cố ta luy âm để giữ đường… đều phải chờ lập dự án đầu tư sau".
Theo thống kê của ngành chức năng tỉnh Nghệ An, năm 2025, thiên tai xảy ra với diễn biến hết sức phức tạp, bất thường, cực đoan. Thiên tai đã làm 43 người chết; 106.743 nhà bị thiệt hại với nhiều mức độ; 13.364 hộ dân phải sơ tán; 1.154 trường học, 250 cơ sở y tế, hàng chục nghìn ha lúa, hoa màu, rừng, thủy sản bị ảnh hưởng; hệ thống thủy lợi, giao thông, điện lực, nước sạch hư hỏng nặng; hàng trăm điểm đê, kè, kênh mương, cầu cống bị sạt lở, cuốn trôi… với tổng thiệt hại ước tính khoảng 8.980 tỷ đồng...
Tuy nhiên, nhờ sự chỉ đạo quyết liệt, linh hoạt của Tỉnh ủy, UBND tỉnh và Ban chỉ huy Phòng thủ dân sự tỉnh, cùng sự phối hợp chặt chẽ của các Sở, ngành, địa phương, thiệt hại đã được giảm thiểu tối đa.
Công tác khắc phục hậu quả của 3 cơn bão và thi công khôi phục hạ tầng giao thông dự kiến sẽ hoàn thành trước tết Nguyên đán năm nay.
Phấn đấu khắc phục xong trước tết Nguyên đán
Theo Sở Xây dựng Nghệ An, cơn bão số 3, số 5 và số 10 xảy ra liên tục từ tháng 7 đến tháng 9 gây thiệt hại rất nặng nề. Chỉ tính riêng các tuyến đường do Sở quản lý đã thiệt hại ước trên 1.500 tỷ đồng.
Hiện nay, Sở đang chỉ đạo các đơn vị tập trung khắc phục ngay để đảm bảo giao thông thông suốt, phục vụ công tác cứu trợ và phòng chống bão lụt.
Ông Phan Hải Châu, Phó giám đốc Ban Quản lý Bảo trì đường bộ Nghệ An cho biết: "Sau cơn bão số 3, UBND tỉnh Nghệ An đã cấp khoảng 300 tỷ đồng theo Lệnh xây dựng ban hành tháng vào tháng 8. Sau cơn bão số 5 và số 10, tỉnh tiếp tục cấp gần 130 tỷ đồng để tập trung ưu tiên khắc phục hậu quả ở các vị trí hư hỏng nặng, tuyến đường trọng yếu. Đối với các vị trí có nguy cơ, chúng tôi sẽ tiếp tục đưa tư vấn vào khảo sát, xây dựng phương án khắc phục để trình Sở Xây dựng và UBND tỉnh.
Hiện, trên các tuyến đang có hơn 20 đơn vị thi công (không tính tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát). Tất cả các đơn vị đều đang nỗ lực, thể hiện quyết tâm rất cao trong việc đẩy nhanh công tác khôi phục hạ tầng. Sở cũng như Ban đang phấn đấu khắc phục xong các vị trí bị hư hại do cơn bão số 3 xong trước ngày 20/12/2025. Đối với các vị trí hư hại do cơn bão số 5 và số 10 gây ra, sẽ xong trước ngày 20/1/2026".
Văn Thanh