Thu mua rơm tại ruộng
Xa xa trên cánh đồng vàng, những chiếc gặt đập liên hợp thu hoạch lúa, phun rơm dưới chân ruộng tạo thành từng mảng trải dài. Ngày trước, mỗi khi ngày mùa đến, nông dân tiến hành vệ sinh đồng ruộng để xới đất chuẩn bị sản xuất vụ kế tiếp. Theo đó, nguồn phụ phẩm rơm, họ đốt bỏ rất lãng phí, nhưng bây giờ có thương lái đến tận ruộng thu mua đem bán cho các nhà vườn trồng trọt. Gần đây, các kỹ sư cơ khí đã chế tạo ra chiếc máy cuộn rơm. Mỗi ngày, họ thu hoạch hàng ngàn bó rơm trên đồng, giúp nhà nông đỡ tốn công sức vệ sinh đồng ruộng. Cứ như vậy, từng bó rơm được người dân chạy xe theo thu dọn chất lên xe kéo chở ra bờ đê. Chiếc ghe đậu sẵn cặp mé kênh, người dân hì hục vác từng bó mang xuống chất ngay ngắn, chuẩn bị chở đi xa.
Nhiều nông dân cho hay, bây giờ, nguồn rơm được tận dụng trồng cây ăn trái, trồng nấm hoặc làm thức ăn trong chăn nuôi gia súc. Nắm bắt nhu cầu của nhiều vùng, thương lái đầu tư ghe lớn để chở rơm rao bán khắp nơi. Từ đó, kéo theo nghề buôn rơm thịnh hành tới bây giờ. Nhiều người nhờ nghề buôn rơm giúp gia đình khấm khá hơn trước. Đứng trên bờ kênh, gặp anh Trần Văn Thịnh (chuyên buôn rơm quê xã Tân Tuyến, huyện Tri Tôn) chỉ huy nhân công vác những cuộn rơm chất xuống ghe chuẩn bị chở đi giao cho nhà vườn.
Anh Thịnh cho hay, hàng ngày, phải tranh thủ có mặt từ sáng sớm để thu mua rơm của nông dân. Bây giờ, trên các cánh đồng có nhiều thương lái thu mua rơm, bán lại cho các chủ vườn miệt dưới. Kể về những năm đầu làm nghề chở rơm, anh Thịnh cho biết đã buôn rơm hơn 10 năm. Trước đây, anh chuyên trồng nấm, nên rất rành về nghề thu mua rơm trên đồng. Nhà vườn miệt Vĩnh Long, Tiền Giang, Trà Vinh... bà con vừa trồng nấm, vừa trồng rẫy, vườn, nên nhu cầu mua rơm rất lớn. Mỗi vụ thu hoạch lúa có khoảng 100 chiếc ghe chành mũi đỏ đến các cánh đồng thu mua rơm tiêu thụ khắp các tỉnh lân cận. “Cách 3 - 4 ngày, tôi giao một chuyến rơm. Nhiều lúc ghe vừa cập bến bán rơm, bà con xuống ghe tranh nhau mua rơm rần rần. Mỗi chuyến đi, ghe của tôi chở 1.200 cuộn rơm, mỗi bó 20.000 đồng” - anh Thịnh bật mí.
Thương lái chở rơm phân phối khắp nơi
Hiện nay, nhiều cánh đồng nông dân canh tác lúa chưa đồng nhất, nên thương lái phải nắm được lịch thời vụ thu hoạch lúa của nông dân mới đủ nguồn rơm thu mua. Theo anh Thịnh, thấy nghề này làm ăn được, nhiều người dân ở địa phương đứng ra thu mua rơm của nông dân bán lại cho thương lái kiếm thêm thu nhập. “Sau khi thu hoạch lúa xong, nông dân bán rơm được 60.000 đồng/công. Từ đây, rơm được thương lái thuê máy cuộn lại gọn gàng mỗi bó là 7.000 đồng, thuê nhân công bốc vác xuống ghe 5.000 đồng/bó” - anh Thịnh cho hay.
Nhu cầu nguồn rơm rất lớn
Một cuộn rơm nặng khoảng 20kg, để chở được với số lượng nhiều, thương lái phải đầu tư chiếc ghe chành với sức chở trên 100 tấn. Nguồn rơm từ miệt đồng đất được vận chuyển bằng đường sông về các tỉnh Đồng Tháp, Vĩnh Long, Trà Vinh, Bạc Liêu và Cà Mau cung cấp cho nhà vườn. Trong chuyến đi xa, thương lái ăn ngủ cùng những bó rơm trên ghe. Đối với họ, chiếc ghe như căn nhà di động, rảo khắp từ các cánh đồng sâu hẻo lánh đến dòng sông lớn nhộn nhịp. Quanh năm, họ lấy ruộng đồng làm nơi mưu sinh, bến sông làm bầu bạn. Đời họ như phận thương hồ lênh đênh theo sóng nước xuôi ngược khắp nẻo quê.
Với chiếc ghe chành khủng, mỗi chuyến chở rơm hơn 1.000 cuộn, tương đương khoảng 50 tấn, họ kiếm lời được ngót nghét 4 triệu đồng, sau khi trừ các khoản chi phí. Nghề này cực nhất là trong quá trình thu mua rơm gặp mưa bão. Do đó, họ phải thường xuyên có mặt trên đồng để tìm kiếm nguồn rơm khô thu mua. Mùa nắng, thương lái đi thu mua rơm có lời hơn mùa mưa. Quá trình vận chuyển đỡ vất vả, vì không cần phải kéo bạt che mưa bất chợt trên sông. Anh Hậu (chuyên thu mua rơm) nói rằng, vụ đông xuân, nguồn rơm khô, vàng ươm rất đẹp, nhà vườn rất chuộng, dễ bán. Nhiều người dân ở miệt dưới tận dụng diện tích sau nhà, bờ đê trồng nấm rơm cho thu nhập rất cao. Do đó, năm nào cũng vậy, đến mùa thu hoạch lúa, tôi chở rơm đến bán kiếm thêm thu nhập rủng rỉnh” - anh Hậu thật tình chia sẻ.
Ngang qua Tỉnh lộ 943, dõi mắt nhìn dưới kênh Tân Bình (hướng huyện Tri Tôn về Thoại Sơn) ghe xuồng đậu san sát bờ đê. Mùa này, thời tiết thuận lợi, nắng tốt nên hạt lúa thu hoạch vàng óng, trông mê mắt. Theo đó, nguồn rơm được thương lái thu mua chất xuống ghe lan tỏa mùi thơm thoang thoảng. Gặp nông dân Lê Văn Tú (50 tuổi) đang bán rơm cho thương lái. Anh tâm sự, mặc dù giá lúa năm nay ở mức thấp hơn so với năm trước, nông dân không có lời. Tuy nhiên, nhờ bán được nguồn rơm cho thương lái, anh bù vào một phần chi phí trong canh tác lúa. Anh Tú cho hay, ngày trước, mỗi khi gặt lúa, rơm được nông dân ủ giáp đất, sau đó đốt bỏ. Nhưng không ngờ, nguồn phụ phẩm này lại được nhiều nơi rất cần. “Gia đình tôi trồng được 10ha lúa, mỗi vụ, tôi bán rơm được 6 triệu đồng thay vì bỏ đi. Với số tiền này, tôi thuê máy cắt gốc rạ lúa vệ sinh đồng ruộng chuẩn bị sản xuất cho vụ hè thu” - anh Tú cười khục khặc.
Chiều muộn, trên những dòng kênh, từng chiếc ghe chất đầy rơm rời bến, rẽ nước ràn rạt chạy thẳng ra sông lớn. Từ đây, nguồn rơm sẽ được thương lái phục vụ nhà vườn trồng trọt, chăn nuôi gia súc, kiếm thêm thu nhập khấm khá.
LƯU MỸ