“Bác sĩ” của tàu cá
Đi dọc các khu vực gần cửa sông, tuyến đê ở các xã Đông Sơn, An Phú, Tịnh Khê, Bình Sơn... không khó để bắt gặp những cơ sở sửa chữa tàu cá. Sau những chuyến bám biển dài ngày, sóng gió, bão tố quăng quật, ngư dân lại đưa tàu đến các triền đà sửa chữa. Mỗi cơ sở sửa chữa là cả một dây chuyền, từ thợ mộc, thợ máy, thợ sơn... Những người thợ sẽ “bắt bệnh”, tùy vào mức độ hư hại sẽ có phương án sửa chữa.
Tàu cá được ngư dân đưa lên triền đà của ông Nguyễn Ly, ở xã Đông Sơn để sửa chữa.
Mặc cho giữa trưa nắng gắt, trên bãi đà của ông Nguyễn Ly, ở thôn Xuân An, xã Đông Sơn vẫn có rất đông thợ miệt mài sửa chữa tàu cá. Công việc sửa tàu qua nhiều công đoạn, đầu tiên là làm sạch đáy, thân tàu, sau đó thợ xảm sẽ bịt kín các lỗ, khe hở, khoảng trống trên thân tàu. Tiếp đến, thợ sẽ trít lại keo để nước không thấm tràn vào trong tàu, đảm bảo an toàn cho tàu trong quá trình đánh bắt ngoài biển khơi...
Ông Lê Anh, một thợ trít keo chia sẻ, làm nghề này phải kiên trì, chịu khó, suốt ngày phơi nắng. Có công đoạn cả ngày phải ngồi khom lưng dưới đáy con tàu. Để những con tàu có thể trụ vững, không bị vỡ trước gió bão, sóng quật, người thợ sửa tàu cũng như bác sĩ, không chỉ có tâm huyết mà tay nghề phải giỏi.
Thường thì mỗi tàu cá vỏ gỗ hoạt động trên biển 6 tháng đến 1 năm sẽ được kiểm tra, sửa chữa lại một lần. Với những tàu bị hư hỏng nặng sẽ có thêm thợ mộc sửa chữa, thay thế lại những phần gỗ đã bị hư hỏng để có thể chống chọi được với những con sóng giữa biển khơi. Thợ máy thì đảm nhận việc kiểm tra, chỉnh lại chân vịt, máy tàu trước khi cho tàu hạ thủy.
“Tàu đi nhanh hay đi chậm là phụ thuộc vào chân vịt. Vì vậy, đòi hỏi người làm nghề này phải am hiểu về máy móc, động cơ. So với các khâu sửa chữa, thợ chỉnh sửa chân vịt thường được trả công cao hơn”, thợ máy Đặng Có cho biết.
Đem lại nguồn thu nhập ổn định
Toàn tỉnh hiện có hơn 4.900 tàu cá có công suất chủ yếu từ 90 - 1.000CV. Với số lượng tàu cá lớn như vậy nên đội ngũ thợ sửa tàu cá trên địa bàn tỉnh cũng khá đông, tập trung ở các xã, phường ven biển. Từ năm 2019 đến nay, theo Luật Thủy sản 2017, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã kiểm tra, đánh giá và đã chứng nhận 11 cơ sở đủ điều kiện đóng mới, cải hoán tàu cá trên địa bàn tỉnh theo quy định tại Nghị định số 26/2019/NĐ-CP ngày 8/3/2019 của Chính phủ (2 cơ sở loại I, 9 cơ sở loại II). Tại mỗi cơ sở đóng tàu có từ 30 - 50 thợ sửa tàu, có thời điểm lên đến 70 - 100 người.
Gắn bó với nghề sửa chữa tàu cá trên 30 năm, ông Trần Văn Công, ở xã Đông Sơn không nhớ mình đã sửa cho bao nhiêu con tàu. “Tôi làm thợ xảm từ hồi còn thanh niên đến giờ. Trung bình mỗi ngày làm việc, tôi kiếm được 400 nghìn đồng. Cũng nhờ nghề này mà tôi đã nuôi 4 đứa con ăn học. Bây giờ con cái đều có việc làm ổn định, bảo tôi nghỉ nhưng tôi không muốn bỏ nghề. Còn sức khỏe là tôi còn đi làm”, ông Công nói.
Công đoạn trít keo, không cho nước thấm vào tàu.
Vừa thoăn thoắt giáng những nhát búa rắn rỏi, ông Nguyễn Văn Hữu, ở xã Đông Sơn đã gắn bó hàng chục năm với nghề sửa tàu chia sẻ, tùy vào tay nghề, thợ sửa chữa tàu được trả công từ 400 - 600 nghìn đồng/ngày. Riêng thợ máy được trả công cao hơn, từ 800 nghìn đồng đến 2 triệu đồng/ngày. Tuy vất vả nhưng nếu công việc ổn định thì thu nhập cũng khá.
Thợ mộc đục những phần gỗ đã hư hỏng để thay thế gỗ mới, đảm bảo an toàn cho tàu cá.
Dù nắng hay mưa, những người thợ sửa tàu vẫn cần mẫn tay búa, tay cưa... để "chữa lành" những chiếc tàu cá đã bị sóng gió làm hư hỏng, giúp ngư dân yên tâm bám biển. Không chỉ gắn bó với nghề vì miếng cơm, manh áo, mà mỗi người thợ sửa tàu cá còn đóng góp một phần nhỏ của mình vào công tác bảo vệ ngư trường truyền thống, đồng hành, tiếp sức cho ngư dân vươn khơi bám biển.
Bài, ảnh: HỒNG HOA