Nghệ sĩ - AI: Cuộc chiến không hồi kết

6 giờ trướcBài gốc

Người tạo ra nghệ thuật so với các AI

Nhưng không phải tất cả công nghệ đều có tác động như nhau và không phải tất cả công nghệ đều được đón nhận tích cực như nhau. Đặc biệt, nghệ thuật do trí tuệ nhân tạo (AI) tạo ra đã trở thành chủ đề gây tranh cãi đáng kể, đối với cả nghệ sĩ và những người không phải nghệ sĩ. Nhiều người tự xem mình là nghệ sĩ, dù là nghệ sĩ chuyên nghiệp hay nghệ sĩ giải trí, không mấy vui mừng về sự trỗi dậy của nghệ thuật AI - nhưng tại sao?

Một bức ảnh do AI tạo ra. Ảnh: rootstrap.

Cùng khám phá lý do khiến họ xem thường để hiểu sâu hơn về phản ứng phức tạp mà nghệ thuật AI đã tạo ra trong công chúng.

Đầu tiên, điều quan trọng cần lưu ý là những người phản đối nghệ thuật do AI tạo ra không tức giận về sự tồn tại của tất cả các loại AI. Các công cụ tạo nghệ thuật nói riêng là chủ đề gây phẫn nộ cho nhiều người, và đó là vì chúng về cơ bản khác với nhiều AI khác. Ví như, một AI tổng đài tồn tại để hỗ trợ công việc của nhân viên con người. Phần mềm đánh dấu các từ khóa để hiển thị thông tin hữu ích cho các nhân viên tổng đài trong suốt cuộc gọi của họ và có thể cảnh báo người quản lý nếu cuộc gọi đang diễn ra cần can thiệp. Điều đó rất hữu ích cho những nhân viên này và thay vì đe dọa đến sự an toàn công việc của họ, công nghệ giúp cuộc sống làm việc của họ thoải mái hơn.

Các trình tạo nghệ thuật AI không có tác động tương tự đối với các nghệ sĩ là con người. Thay vì hỗ trợ họ trong quá trình sáng tạo, các công cụ nghệ thuật AI sử dụng các công cụ nhận dạng mẫu để “phối lại” tác phẩm hiện có thành thứ gì đó mới. Ví như, chúng không giúp các nghệ sĩ tìm ra cách tốt nhất để tô bóng cho cây đó; chúng chỉ có thể tạo ra một bản sao mới của một cái cây từ dữ liệu tác phẩm của các nghệ sĩ khác vẽ về cây cối.

Khuôn mặt người 3D trên nền tối vẽ bằng AI. Ảnh rootstrap.

Thu thập dữ liệu phi đạo đức

Một trong những vấn đề lớn nhất mà các nghệ sĩ kỹ thuật số nêu ra với các trình tạo nghệ thuật AI là vấn đề về cách họ lấy dữ liệu để tạo ra các tác phẩm mới. Hay đúng hơn là những mảnh ghép mà họ ghép lại với nhau, vì các tác phẩm đang nói đến thực sự không được tạo ra từ đầu.

Sự giận dữ của nghệ sĩ về nghệ thuật AI

Các câu hỏi về bản quyền

Mặc dù nghệ thuật AI không dựa vào việc vi phạm luật bản quyền, nhiều nghệ sĩ cảm thấy bị lừa dối bởi thực tế là điều đó thậm chí còn đúng. Hãy tưởng tượng, để hiểu rõ hơn, rằng bạn là một phần của nhóm đằng sau một phần mềm hỗ trợ từ xa phổ biến. Bạn đã làm việc chăm chỉ để đảm bảo mã hoàn toàn chính xác và mọi lỗi lớn đều được khắc phục. Bạn tự hào về sản phẩm hoàn thiện.

Một tuần sau, một bản sao tác phẩm của bạn xuất hiện trên thị trường, được bán lẻ với giá bằng một nửa. Mã mà họ sử dụng trông giống hệt mã của bạn một cách đáng ngờ ... nhưng không đủ giống để bạn có thể đưa họ ra tòa vì điều đó. Họ có vi phạm luật bản quyền để tạo ra bản sao không? Không, không hẳn vậy. Nhưng có thể bạn sẽ cảm thấy thất vọng vì thiếu sự bảo vệ hợp pháp. Vấn đề nằm ở chỗ về mặt kỹ thuật, đây là trò chơi công bằng, cũng giống như đối với các nghệ sĩ kỹ thuật số.

Hình ảnh do AI tạo ra bởi Stable Diffusion. Ảnh rootstrap.

Sự đồng ý và thiếu sự đồng ý

Một chủ đề chung trong các khiếu nại của nghệ sĩ về trình tạo nghệ thuật AI là họ không hài lòng khi tác phẩm của họ bị sử dụng mà không có sự cho phép của họ. Điều này đúng với phần lớn, nếu không muốn nói là tất cả, các công cụ tạo nghệ thuật hiện có. Nghệ sĩ AI được đào tạo bằng cách thu thập dữ liệu, mà không tham khảo ý kiến của những người mà họ được đào tạo về tác phẩm của họ.

Và vì các công cụ AI không thể tạo ra tác phẩm nghệ thuật từ hư không, nên quá trình đào tạo đó cũng không phải là thụ động. Nó không giống như một con người học hỏi từ đại danh họa Da Vinci bằng cách nghiên cứu tác phẩm của ông và cố gắng vẽ giống ông. Nếu có bất cứ điều gì, thì nó giống như một con người vẽ lại bức tranh Mona Lisa rồi tuyên bố rằng họ tự làm ra nó. Trong cả hai trường hợp, nghệ sĩ không bao giờ đồng ý cho phép sử dụng tác phẩm của họ theo cách này.

Hình bóng 3 chiều của con người. Hình ảnh khái niệm về AI. Ảnh rootstrap.

Một vấn đề về sự tôn trọng

Một lý do lớn khiến nhiều nghệ sĩ tức giận là sự thiếu tôn trọng rõ ràng đối với tác phẩm của họ. Tại sao những tác phẩm mà họ đã dành thời gian và công sức để tạo ra lại có thể bị cắt ra và ghép lại bởi bất kỳ ai có quyền truy cập vào trình tạo nghệ thuật AI? Rõ ràng đó không phải là cách tôn trọng công sức của người khác.

Chúng ta sẽ xem xét một phép so sánh về phát triển phần mềm để hiểu rõ hơn. Hãy tưởng tượng bạn biết rằng một ứng dụng mà bạn đã dày công xây dựng được mua từ khách hàng ban đầu và đổi tên. Sau đó, chủ sở hữu mới quyết định rằng họ đã "tự mình tạo ra" ứng dụng đó, chỉ vì họ đã thay đổi một vài dòng mã (trong khi vẫn sử dụng phần lớn những gì bạn và nhóm của bạn đã viết). Điểm khác biệt duy nhất là trong ví dụ này, ban đầu bạn được trả công cho tác phẩm của mình. Trong nhiều trường hợp, nghệ sĩ đã đăng tác phẩm của mình trực tuyến miễn phí ngay từ đầu.

Một bức tranh nổi tiếng có thể bị AI sao chép. Ảnh chụp từ Youtube.

Làm mất giá trị, công sức của con người

Có thể bạn sẽ muốn nói rằng công nghệ hiện đại (như AI) chỉ giúp mọi người hoàn thành công việc hiệu quả hơn. Ví như, thay vì phải đi từ máy này sang máy khác để cung cấp hỗ trợ công nghệ thông tin, bạn chỉ cần sử dụng trình quản lý máy tính từ xa và giải quyết vấn đề bất kể bạn ở đâu. Nhưng nghệ thuật AI không hoạt động theo cách này.

Nếu có bất kỳ điều gì, cách nghệ thuật AI đột nhiên bùng nổ trên thị trường có thể so sánh với sự ra đời của máy tính có thể xử lý các phép tính phức tạp. Trước đây, điều này gây sốc cho những người tính toán truyền thống tại các tổ chức như Cơ quan Vũ trụ Mỹ (NASA), những người tự hỏi liệu công việc của họ có còn chỗ đứng trong tương lai hay không. Các trình tạo nghệ thuật AI hiện không thể thay thế hoàn toàn các nghệ sĩ con người, nhưng điều đó không có nghĩa là nó không làm mất giá trị nghệ thuật do con người tạo ra.

Sáng tạo so với nhắc nhở

Những người coi trọng nghệ thuật AI và nghệ thuật do con người tạo ra ở mức độ tương tự hoặc giống hệt nhau dựa vào một số giả định nhất định. Đầu tiên, có ý tưởng rằng cả hai đều được coi là “nghệ thuật” - và đó là một câu hỏi triết học cho một ngày khác. Tuy nhiên, có ý tưởng về việc tạo ra nghệ thuật và ý nghĩa của nó.

Dù tốt hay xấu, các “nghệ sĩ” AI tạo ra các tác phẩm của họ bằng cách nhập lời nhắc vào máy. Họ có thể chọn hoặc không chọn chỉnh sửa kết quả họ nhận được từ máy đó, nhưng đó là mức độ công việc họ đóng góp vào quá trình sáng tạo ban đầu của quá trình. Trong khi đó, các nghệ sĩ kỹ thuật số và truyền thống thường bắt đầu với một bức tranh trắng. Họ phải học cách sáng tạo nghệ thuật, dành hàng giờ luyện tập, và cuối cùng sử dụng tất cả kiến thức tích lũy được để biến một suy nghĩ thành thứ mà người khác sẽ thích xem.

Và hai loại quy trình sáng tạo đó không giống nhau. Việc gợi ý rằng chúng gây ra những lo ngại khá nghiêm trọng về mặt đạo đức và là một yếu tố lớn khiến một số nghệ sĩ tức giận.

Thời gian và công sức

Không có nghệ sĩ nào sinh ra đã biết cách tạo ra những kiệt tác. Bất kỳ ai quan tâm đến việc sáng tạo nghệ thuật đều phải dành thời gian luyện tập, học hỏi, nghiên cứu và nói chung là rèn luyện kỹ năng của mình để đạt đến điểm mà họ có thể liên tục tạo ra những tác phẩm mà họ tự hào. Nghệ thuật do AI tạo ra có vẻ ảm đạm về tất cả thời gian và công sức này.

Khi nghệ thuật có sẵn với một lời nhắc nhanh chóng thay vì nhiều giờ làm việc chăm chỉ, giá trị của công sức đó sẽ giảm xuống. Đó là tin xấu cho các nghệ sĩ, vì điều đó khiến họ khó khăn hơn nhiều trong việc tính mức lương đủ sống cho tác phẩm của mình và thấy được giá trị trong nỗ lực mà họ bỏ ra. Điều này giống như việc mất nhiều thời gian để nghĩ ra những cái tên hoàn hảo cho tên miền Canada của bạn, chỉ để biết rằng đã có rất nhiều tên miền tương tự đang được sử dụng và tên miền của bạn sẽ bị lạc trong số rất nhiều tên miền đó.

Long Nguyễn

Nguồn ANTG : https://antg.cand.com.vn/khoa-hoc-ky-thuat-hinh-su/nghe-si-ai-cuoc-chien-khong-hoi-ket-i782565/