Ảnh minh họa
Cuộc sống hiện đại mang đến nhiều cơ hội nhưng cũng không ít thử thách. Trong đó, việc quản lý tài chính cá nhân trở thành một yếu tố quan trọng quyết định chất lượng cuộc sống. Theo chuyên gia tài chính, ThS. Nguyễn Thu Giang (Hội viên Hiệp hội tư vấn tài chính Việt Nam), chi tiêu thông minh không phải là bài toán khó, mà là nghệ thuật sống.
"Chi tiêu thông minh dạy bạn cách yêu thương bản thân hôm nay, đồng thời chuẩn bị chu đáo cho những giấc mơ ngày mai. Hãy coi tài chính cá nhân như một khu vườn - cần được chăm sóc, vun xới từng ngày để nở hoa kết trái. Hãy bắt đầu ngay hôm nay bằng cách thực hiện các kế hoạch chi tiêu hợp lý, tìm kiếm cơ hội đầu tư phù hợp và đừng quên dành thời gian cho những điều ý nghĩa trong cuộc sống", ThS. Nguyễn Thu Giang nhấn mạnh.
Chuyên gia tài chính, ThS. Nguyễn Thu Giang
Bạn đã biết chi tiêu thông minh chưa?
ThS. Nguyễn Thu Giang gợi ý một số nội dung giúp bạn nhìn nhận lại cách cho tiêu của mình:
Biết rõ bản thân để chi tiêu đúng cách
Để chi tiêu thông minh, trước hết bạn cần hiểu rõ thói quen tài chính của chính mình. Hãy tự hỏi: "Tôi đang dùng tiền vào điều gì? Điều đó có thực sự cần thiết không?". Cách hiệu quả để trả lời câu hỏi này là phân loại chi tiêu thành 3 nhóm: cần, muốn và xa xỉ. Những khoản cần thiết như ăn uống, nhà ở, y tế, giáo dục là ưu tiên hàng đầu. Ngược lại, những thứ "muốn có" hoặc "xa xỉ" thường dễ khiến chúng ta rơi vào vòng xoáy mua sắm vô tội vạ. Để tránh điều này, hãy áp dụng bộ khung quy tắc 50/30/20 dành cho thiết yếu/hưởng thụ/tiết kiệm hoặc đầu tư.
Tuy nhiên, bạn không nên áp dụng máy móc công thức này mà tùy theo thu nhập và người phụ thuộc để phân bổ.
Hiểu rõ thói quen tài chính sẽ giúp bạn chi tiêu đúng cách. Ảnh minh họa
Tối ưu hóa giá trị từ từng đồng tiền bỏ ra
Chi tiêu thông minh không có nghĩa là cắt giảm mọi thứ đến mức tối thiểu. Thay vì thế, hãy sử dụng tiền một cách khôn ngoan để tối đa hóa giá trị. Bạn hãy chọn những sản phẩm, dịch vụ chất lượng và vững chắc thay vì chạy theo xu hướng mới nhất. Ví dụ, thay vì mua nhiều món đồ rẻ tiền nhưng mau hỏng, hãy đầu tư vào một món đồ tốt hơn, dù giá cao hơn nhưng sử dụng được lâu dài. Đồng thời, đừng quên tận dụng các chương trình ưu đãi, ưu đãi hoặc tích lũy điểm thưởng để tiết kiệm thêm.
Một mẹo nhỏ khác là luôn lập kế hoạch trước khi mua sắm. Bạn có thể hỏi bản thân: "Đây có phải là điều thực sự cần thiết?" hoặc "Liệu tôi có sử dụng nó trong vòng 6 tháng tới không?". Những câu hỏi này sẽ giúp bạn tránh xa những quyết định bốc đồng.
Tiết kiệm và đầu tư - Xây dựng nền tảng cho tương lai
Tiết kiệm và đầu tư là hai yếu tố không thể thiếu cho "ngày mai". Tiết kiệm không chỉ để gửi tiền vào ngân hàng mà còn để dự phòng cho những "ngày mưa". Bạn có thể bắt đầu bằng một tài khoản nhỏ, khoảng 10%-20% thu nhập mỗi tháng và duy trì thói quen này.
Đầu tư không phải chỉ dành cho người giàu. Đầu tư cũng không nhất thiết phải đổ tiền vào chứng khoán hoặc bất động sản - đôi khi, nó đơn giản là đầu tư vào chính bản thân bạn. Bạn có thể học thêm một kỹ năng mới, nâng cao trình độ chuyên môn cao, hoặc chăm sóc sức khỏe đều là những tài khoản đầu tư quý giá.
Đầu tư tài chính, nếu bạn mới bắt đầu, có thể thử sức với giải pháp tiết kiệm, trái phiếu hoặc chứng chỉ quỹ. Khi đã tự tin hơn, hãy khám phá các lĩnh vực tiềm năng như cổ phiếu, bất động sản hoặc tự kinh doanh.
Tiết kiệm và đầu tư giúp bạn xây dựng nền tảng cho tương lai. Ảnh minh họa
Cân bằng giữa hiện tại và tương lai
Một sai phổ biến là nhiều người quá tập trung vào tương lai mà quên mất tác dụng hiện tại. Họ cắt giảm mọi chi tiêu, tập trung tiết kiệm tiền. Nhưng cuộc sống là hành trình và mỗi phút giây trôi qua đều đáng trân trọng. Bạn hãy dành thời gian cho những điều tốt đẹp bạn hạnh phúc: một bữa ăn ngon, một buổi cà phê cùng bạn bè, hay một chuyến du lịch ngắn ngày. Những niềm vui nhỏ này không chỉ làm cuộc sống phong phú hơn mà còn tạo ra động lực để bạn tiếp tục phấn đấu vì tương lai.
Ngược lại, cũng đừng để bản thân sa đà vào những thú vui nhất thời mà quên đi trách nhiệm với tương lai. Hãy nhớ rằng, mỗi quyết định chi tiêu hôm nay đều ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống ngày mai. Để cân bằng giữa hai yếu tố này cần sự tỉnh táo và kỷ luật.
Bạn đã sẵn sàng thay đổi cách chi tiêu của mình chưa?
ThS. Nguyễn Thu Giang gợi ý, bạn hãy bắt đầu bằng những bước nhỏ nhưng ý nghĩa. Cụ thể:
- Lập kế hoạch chi tiêu: Áp dụng quy tắc 50/30/20 (nhưng linh hoạt tỷ lệ) và theo dõi chi tiêu hàng tháng. Bạn sẽ ngạc nhiên khi thấy mình tiết kiệm được nhiều hơn mong đợi.
Theo quy tắc này, bạn hãy dành 50% thu nhập dành cho chi tiêu thiết yếu, 30% cho sở thích cá nhân và 20% để tiết kiệm hoặc trả nợ) cần phải tùy theo thu nhập và người phụ thuộc để phân bổ. Đa số gia đình trung lưu Việt Nam hiện nay (gia đình hạt nhân có chi tiêu cho 4 thành viên từ 30 triệu đồng/tháng trở lên) đều có thể áp dụng tỷ lệ 50% cho chi tiêu thiết yếu, trừ các gia đình có nhu cầu chi tiêu lớn trong trung hạn (ví dụ mua nhà trong vòng 10 năm).
Quy tắc 50/30/20 dành cho thiết yếu/hưởng thụ/tiết kiệm hoặc đầu tư.
Để thực hiện quy tắc 50/30/20, đầu tiên, bạn nên thiết lập 1 tài khoản ngân hàng dành riêng cho cho chi tiêu thiết yếu. Hàng tháng bạn bỏ đúng số tiền dành cho chi tiêu thiết yếu vào tài khoản này và không lẫn lộn các khoản chi tiêu hưởng thụ hay tiết kiệm, đầu tư vào trong tài khoản này.
Tiếp theo, sử dụng tài khoản thiết yếu này như thế nào? Bạn nên chi ngay từ đầu tháng hoặc ngay sau khi nhận được hóa đơn các khoản chi tiêu cố định hàng tháng, chẳng hạn như tiền thuê nhà, hóa đơn điện nước hay học phí. Điều này sẽ giúp bạn kiểm soát tốt hơn dòng tiền của mình bởi vì. sau khi đã phân bổ ngân sách cho những nhu cầu này, phần còn lại chính là tiền chợ và lặt vặt, phát sinh.
Ví dụ: Một gia đình thu nhập 50 triệu đồng/tháng, chi tiêu thiết yếu 50% là 25 triệu. Trung bình các hóa đơn cố định cộng với chi phí lặt vặt, phát sinh hết 13 triệu, như vậy là còn tổng 12 triệu cho toàn bộ tiền ăn sáng, ăn trưa, ăn tối của các thành viên trong gia đình. Việc sử dụng tài khoản riêng cho chi tiêu thiết yếu này có thể thay thế cho sổ ghi chép truyền thống hoặc ứng dụng quản lý tài chính trên điện thoại, mà bạn vẫn dễ kiểm soát được chi tiêu thiết yếu không vượt quá ngân sách cho phép.
Bên cạnh đó, sự linh hoạt cũng là yếu tố quan trọng trong nghệ thuật quản lý chi tiêu. Như đã đề cập ở trên, bạn nên dành 1 khoản nhất định cho chi tiêu lặt vặt, phát sinh, ví dụ 10% chi tiêu thiết yếu. Đồng thời, đừng quên tìm kiếm các giải pháp tiết kiệm thông minh, chẳng hạn như mua sắm vào dịp khuyến mãi, tận dụng ưu đãi thẻ tín dụng hoặc lựa chọn các dịch vụ chất lượng nhưng giá cả phải chăng.
- Đầu tư vào bản thân: Đăng ký một khóa học, đọc một cuốn sách, hoặc bắt đầu tập luyện thể dục. Những hành động nhỏ này sẽ mang lại lợi ích to lớn trong tương lai. Bạn dừng chờ đợi "thời điểm hoàn hảo," bởi khoảnh khắc bạn bắt đầu chính là thời điểm đó.
An Nhiên