Đó là chia sẻ của ông Nguyễn Vân - Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ TP Hà Nội (HANSIBA), Phó Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn N&G (N&G Holdings) tại Diễn đàn “Nghị quyết 68-NQ/TW: Động lực phát triển kinh tế tư nhân Việt Nam” do Báo Kinh tế & Đô thị tổ chức chiều 15/8/2025.
Thành ủy viên, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng tặng hoa cho Ban Tổ chức. Ảnh: Phạm Hùng
Chìa khóa chiến lược
Theo ông Nguyễn Vân, sau gần 40 năm đổi mới, nhiều DN tư nhân đã phát triển lớn mạnh, khẳng định thương hiệu và vươn ra thị trường khu vực, thế giới. Tuy nhiên, kinh tế tư nhân hiện vẫn đối mặt với nhiều rào cản kìm hãm sự phát triển, chưa bứt phá về quy mô và năng lực cạnh tranh, chưa đáp ứng được yêu cầu, kỳ vọng là lực lượng nòng cốt của kinh tế đất nước.
Ông Nguyễn Vân - Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ TP Hà Nội (HANSIBA), Phó Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn N&G (N&G Holdings) chia sẻ tại Tọa đàm. Ảnh: Phạm Hùng
Thẳng thắn nhìn nhận, năng lực của DN Việt, trong đó có lĩnh vực CNHT hiện vẫn chủ yếu dừng lại ở vai trò nhà cung ứng cấp 2, 3 cho các tập đoàn có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), chưa nắm giữ vị trí then chốt trong chuỗi giá trị. Do đó, việc thiết lập các cơ chế liên kết DN đặc biệt với khu vực tư nhân nhỏ và vừa, không chỉ là yêu cầu cấp bách mà còn là “chìa khóa” chiến lược giúp tăng sức chống chịu của nền kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Ngoài ra, cần thúc đẩy các DN hình thành chuỗi sản xuất, cung ứng thông qua chính sách ưu đãi vượt trội, bao gồm: miễn giảm thuế, hỗ trợ tiếp cận tín dụng, bảo lãnh vay vốn, ưu đãi mặt bằng kinh doanh. Tất cả được thiết kế theo mức độ tham gia liên kết của DN. Bên cạnh đó, chính sách thu hút FDI cũng cần được điều chỉnh mạnh mẽ, theo hướng tăng điều kiện ràng buộc về tỉ lệ nội địa hóa và tỉ lệ sản phẩm, dịch vụ mà các DN nhỏ và vừa trong nước cung cấp cho DN ngoại.
"Chỉ khi cộng đồng DN Việt Nam thực sự gắn kết, chuyển mình theo hướng đổi mới và chuyên nghiệp hóa mới có thể nâng tầm vị thế quốc gia trong sân chơi toàn cầu đầy biến động. Vấn đề lớn nhất là cộng đồng DN Việt Nam nói chung, CNHT nói riêng cần tự nỗ lực, nâng cao năng lực, đầu tư công nghệ, dây chuyền sản xuất, hướng tới quản trị tinh gọn..." - ông Nguyễn Vân chỉ ra.
Toàn cảnh Tọa đàm. Ảnh: Phạm Hùng
Ngoài ra, rất cần sự trợ lực từ cơ chế, chính sách đồng hành để các DN có được môi trường kinh doanh thông thoáng. Có được những thông tin kịp thời, minh bạch để tận dụng với những cơ hội xuất khẩu và không bỏ qua được thị phần trong nước đầy tiềm năng. Thể chế cũng là công cụ duy nhất và cần thiết thực hiện chức năng quản lý Nhà nước. Ngoài thủ tục hành chính, các loại phí, lệ phí; chi phí tuân thủ lớn nhưng đôi khi không được nhận diện; chi phí cơ hội và những chi phí không chính thức cho DN.
Vì vậy, cải cách thể chế không chỉ là cắt giảm thủ tục hành chính mà còn là cắt giảm chi phí. Những chỉ đạo, định hướng, giải pháp quan trọng tại Nghị quyết 68-NQ/TW chính là điều cộng đồng DN từng mong mỏi. Quan điểm chỉ đạo, mục tiêu trở thành kim chỉ nam cho các hoạt động sản xuất kinh doanh của DN trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Trong quá trình hình thành và phát triển, HANSIBA hiện đã, đang quy tụ hàng trăm DN hoạt động trực tiếp trong các lĩnh vực liên quan ngành CNHT. Với tầm nhìn chiến lược, Công ty N&G Holdings (đơn vị đồng sáng lập, tham gia điều hành công tác Hội) cùng các DN thành viên HANSIBA đã định hình và khởi tạo ra khu công nghiệp (KCN) chuyên sâu về CNHT đầu tiên của cả nước tại Thủ đô - đó là KCN HANSSIP nằm ngay vị trí cửa ngõ phía Nam Hà Nội. Từ đó, các DN trong và ngoài HANSIBA có mặt bằng đạt chuẩn quốc tế, gây dựng hoạt động đầu tư sản xuất kinh doanh, từng bước tham gia sâu vào chuỗi giá trị cung ứng toàn cầu.
9 kiến nghị, đề xuất hỗ trợ doanh nghiệp
Nghị quyết 68-NQ/TW đã đặt ra mục tiêu rõ ràng: nâng cao vai trò của khu vực kinh tế tư nhân, thúc đẩy mô hình hợp tác - đổi mới - hiệu quả - bền vững. Với những mô hình phát triển đã được chứng minh bằng thực tiễn như chuỗi các KCN hỗ trợ mang thương hiệu HANSSIP, với thị phần hàng tỷ USD còn “bỏ ngỏ”, để duy trì lợi thế cạnh tranh ngành CNHT, đặc biệt là cho các DN sản xuất nhỏ và vừa Việt Nam, ông Nguyễn Vân đưa ra 9 kiến nghị, đề xuất.
Ban Tổ chức tặng hoa các diễn giả. Ảnh: Phạm Hùng
Thứ nhất, đề xuất Chính phủ cần sớm xem xét, nghiên cứu cho xây dựng đạo Luật liên quan lĩnh vực CNHT và trình Quốc hội và ban hành trong thời gian sớm nhất. (ngày 14/7/2025 Chính phủ đã ban hành Nghị định 205/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 111/2015/NĐ-CP ngày 3/11/2015 của Chính phủ về phát triển CNHT).
Thứ hai, đề xuất thành lập Ban Chỉ đạo cấp Nhà nước với sự tham gia của một số bộ, ban ngành, tỉnh thành, đại diện tổ chức Hiệp hội DN liên quan CNHT để thống nhất chỉ đạo thúc đẩy giải quyết kịp thời các khó khăn vướng mắc cho DN.
Thứ ba, xây dựng kế hoạch, lộ trình cụ thể để phát triển các DN CNHT. Để quyết tâm đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035 sẽ đạt tỉ trọng 5 - 10% tổng số 2 triệu DN Việt Nam hoạt động theo tinh thần Nghị quyết 68-NQ/TW.
Thứ tư, cần quy hoạch cụ thể từng vùng kinh tế (Bắc - Trung - Nam) để phát triển các ngành CNHT, tránh tình trạng “nhà nhà” phát triển – “ tỉnh tỉnh, thành phố” phát triển CNHT nhằm hạn chế tối đa lãng phí nguồn lực của đất nước và cạnh tranh không cần thiết. Phải làm rõ vùng nào sản xuất linh kiện cho ngành gì như linh kiện sản phẩm cho ngành máy bay, tầu cao tốc, ô tô, điện tử, công nghiệp đóng tàu biển, nông ngư nghiệp, da giày, dệt may...
Thứ năm, cần có gói giải pháp cấp thiết, đặc thù về vốn (lãi suất và thời gian vay, hạn mức vay, tài sản thế chấp), vì các quy định về điều kiện vay vốn (tài sản đảm bảo tiền vay, vốn đối ứng của chủ đầu tư, lãi suất vay, thời gian vay) vẫn còn trở ngại đối với các DN sản xuất sản phẩm CNHT.
Thứ sáu, Nhà nước cần có quy hoạch và chính sách cụ thể để hỗ trợ hình thành một số khu công nghiệp chuyên sâu tại 3 miền Bắc-Trung-Nam, hỗ trợ đào tạo lao động chất lượng cao, hỗ trợ công nghệ khi nhập khẩu các thiết bị cũ đã qua sử dụng nhưng phù hợp với chuẩn mực quốc tế và Việt Nam, chính sách thuế, đầu ra cho sản phẩm để trực tiếp dẫn dắt các DN CNHT tham gia sản xuất.
Thứ bảy, cho phép các DN tư nhân thuộc ngành CNHT và CNHT cho công nghệ cao được tiếp cận vay vốn ODA để đầu tư mua thiết bị, máy móc, công nghệ của nước ngoài (đặc biệt chú trọng vào Nhật Bản, Mỹ cùng các nước công nghiệp phát triển) để có khả năng sản xuất, liên kết tham gia chuỗi sản xuất toàn cầu.
Tọa đàm nhận được sự đồng hành của nhiều doanh nghiệp. Ảnh: Phạm Hùng
Thứ tám, việc kết nối các DN tập đoàn lớn quốc tế đang có mặt tại Việt Nam là hết sức quan trọng, thúc đẩy và “kèm cặp” để các DN FDI này chú trọng việc đặt hàng. Hỗ trợ “thực chất”, “đôi bên cùng có lợi”, “tăng cường nội địa hóa sản phẩm” made in, made by Việt Nam với các DN Việt Nam đã, đang và sẽ sản xuất linh phụ kiện cung ứng cho họ để từ đó các DN Việt Nam trực tiếp tham gia chuỗi sản xuất CNHT.
Thứ chín, DN khởi nghiệp, khởi tạo ngành CNHT là đặc biệt then chốt để phát triển thực hiện mục tiêu “công nghiệp hóa đất nước”. Cần có chính sách ưu đãi cụ thể khuyến khích các thanh niên Việt Nam đã học tập, làm việc tại các công ty, từ các quốc gia có nền công nghiệp đã phát triển để họ khởi nghiệp, lập nghiệp trở thành các doanh nhân, DN CNHT 100% Việt Nam.
"Với những quyết sách kịp thời như Nghị quyết 68-NQ/TW hoàn toàn có cơ sở để tin rằng các DN kinh tế tư nhân nói chung, cùng đội ngũ các DN ngành CNHT sẽ thêm lớn mạnh và bền vững, đóng góp vào công cuộc phát triển đất nước, đúng như tinh thần mà Nghị quyết 68-NQ/TW đã đề ra" - ông Nguyễn Vân khẳng định.
Tọa đàm do Báo Kinh tế & Đô thị tổ chức, với sự đồng hành của các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp: Đảng ủy- HĐND - UBND - MTTQ phường Tây Hồ, Trung tâm Truyền thông, Dữ liệu và Công nghệ số TP Hà Nội, Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB), Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank), Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank), Công ty Cổ phần 9Pay, Tập đoàn Hoàng Huy, Kim Oanh Group, Công ty Cổ phần Sơn Hà, Công ty Cổ phần Chí Kiên Law Film, Công ty CP Tập đoàn N&G (N&G Holdings), HANSIBA, HANOISME...
Khắc Kiên