Nghị quyết 71: Nhất quán thực hiện bí thư cấp ủy kiêm giám đốc/hiệu trưởng cơ sở giáo dục

2 giờ trướcBài gốc

Phù hợp với yêu cầu đổi mới

Một trong những điểm nổi bật tại Nghị quyết số 71-NQ/TW là quy định: Không tổ chức hội đồng trường trong các cơ sở giáo dục công lập (trừ các trường có thỏa thuận quốc tế), đồng thời thực hiện mô hình bí thư cấp ủy kiêm người đứng đầu nhà trường.

Nhiều chuyên gia giáo dục cũng đồng tình rằng, trong bối cảnh hệ thống chính trị đang hướng tới sự tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả thì việc thiết kế lại mô hình quản trị nhà trường theo hướng rút ngắn đầu mối, tăng cường vai trò lãnh đạo trực tiếp của Đảng ủy là phù hợp.

Luật sư Trần Đức Thắng – Giám đốc Công ty Luật Hùng Thắng – Đoàn Luật sư TP. Hà Nội.

Theo luật sư Trần Đức Thắng – Giám đốc Công ty Luật Hùng Thắng – Đoàn Luật sư TP. Hà Nội, Nghị quyết số 71 là một chủ trương mang tính đột phá trong công tác quản trị giáo dục. Theo Khoản 6 Điều 4 Luật Nhà giáo, người đứng đầu cơ sở giáo dục là hiệu trưởng hoặc giám đốc, có trách nhiệm quản lý toàn diện hoạt động của cơ sở. Trong khi đó, Nghị quyết 71 nhấn mạnh việc “Bí thư cấp ủy kiêm người đứng đầu cơ sở giáo dục”. Điều này đồng nghĩa rằng vai trò lãnh đạo chính trị và quản lý hành chính – trước đây được phân tách – nay sẽ được hợp nhất vào một cá nhân. Đây chính là điểm mới nổi bật, phản ánh định hướng tăng cường sự lãnh đạo toàn diện của tổ chức đảng đối với giáo dục, đồng thời hạn chế tình trạng phân tán quyền lực, chồng chéo trong quản lý.

Theo luật sư Thắng, việc trao quyền và trách nhiệm cao nhất cho tổ chức đảng và trực tiếp là người đứng đầu cấp ủy cũng đồng thời là người đứng đầu cơ sở giáo dục, có thể coi là bước đi tạo nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ. Về pháp lý, cơ chế này bảo đảm sự thống nhất trong chỉ đạo, ra quyết định và triển khai nhiệm vụ, tránh tình trạng “quyết định một nơi, thực hiện một nẻo”. Trên phương diện quản trị, đây có thể là bệ phóng giúp các cơ sở giáo dục hoạt động hiệu quả, nâng cao chất lượng đào tạo, tăng tính cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Tuy nhiên, hiệu quả thực sự còn phụ thuộc vào năng lực, bản lĩnh và phẩm chất của người đứng đầu, bởi sự tập trung quyền lực luôn cần đi kèm với cơ chế giám sát chặt chẽ.

Luật sư Thắng cho rằng, chủ trương không tổ chức hội đồng trường trong các cơ sở giáo dục công lập cũng là một cải cách quan trọng. Hội đồng trường vốn được quy định trong Luật Giáo dục như một thiết chế quản trị mang tính tập thể. Tuy nhiên, thực tiễn nhiều năm qua cho thấy hoạt động của hội đồng trường ở không ít nơi còn mang tính hình thức, hiệu quả thấp, thậm chí chồng chéo với thẩm quyền của hiệu trưởng hoặc giám đốc. Việc tinh gọn bộ máy, giao quyền trực tiếp cho bí thư cấp ủy đồng thời là người đứng đầu cơ sở, theo quan điểm pháp lý, vừa bảo đảm nguyên tắc phân cấp, vừa phù hợp với yêu cầu đổi mới quản lý nhà nước trong giai đoạn hiện nay: hiệu quả, gọn nhẹ, minh bạch.

“Để Nghị quyết 71 đi vào cuộc sống, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần tập trung vào ba vấn đề chính. Một là, xây dựng chương trình hành động cụ thể, rõ ràng, có lộ trình và tiêu chí đánh giá. Hai là, hoàn thiện hành lang pháp lý, bao gồm việc rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định của Luật Giáo dục, Luật Nhà giáo và các văn bản dưới luật để thống nhất với tinh thần Nghị quyết. Ba là, thiết lập cơ chế kiểm tra, giám sát, đánh giá trách nhiệm của người đứng đầu cơ sở giáo dục; đồng thời bồi dưỡng, đào tạo đội ngũ bí thư cấp ủy kiêm hiệu trưởng/giám đốc để họ vừa có năng lực lãnh đạo chính trị, vừa có chuyên môn quản lý. Có như vậy, chủ trương đúng đắn mới được hiện thực hóa thành kết quả cụ thể, khắc phục tình trạng “nói đúng, làm chưa đúng” như Tổng Bí thư đã cảnh báo”, Luật sư Thắng chia sẻ.

Luật sư Thắng quả quyết, Nghị quyết 71 không chỉ đưa ra mô hình quản trị mới mà còn đặt ra yêu cầu cao về trách nhiệm, tính minh bạch và hiệu quả trong hệ thống giáo dục quốc dân. Đây là bước cải cách mang tính căn bản, nhưng cũng đòi hỏi sự đồng bộ trong thực thi pháp luật và quản trị.

Bệ phóng mang tính đột phá cho nền giáo dục

Tiến sĩ Hoàng Ngọc Vinh, nguyên Vụ trưởng Vụ giáo dục Chuyên nghiệp - Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Một trong những điểm bản lề của Nghị quyết 71 – theo TS Hoàng Ngọc Vinh - là việc Bí thư cấp ủy kiêm người đứng đầu cơ sở giáo dục, một sự thay đổi lớn trong mô hình quản trị giáo dục đại học ở nước ta.

TS Vinh khẳng định, sự thay đổi này thể hiện rõ định hướng tăng cường vai trò lãnh đạo toàn diện và trực tiếp của Đảng trong các cơ sở giáo dục. Đây là bệ phóng đột phá, nhưng hiệu quả phụ thuộc rất lớn vào việc thực thi. Về chủ trương "không tổ chức hội đồng trường" đối với cơ sở giáo dục công lập, TS Hoàng Ngọc Vinh cho hay, điều này phù hợp với văn hóa quản lý của Việt Nam trong giai đoạn hiện nay. Việc tinh gọn bộ máy, tránh tình trạng chồng chéo và hình thức có thể mang lại hiệu quả trong bối cảnh văn hóa dân chủ và ý thức tự chủ chưa thực sự phát triển cao như một số mô hình phương Tây. Tuy nhiên, yếu tố cốt lõi vẫn là năng lực của người lãnh đạo và sự minh bạch trong hoạt động.

Theo TS Vinh, để thực hiện Nghị quyết 71 một cách hiệu quả, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần tập trung vào việc quy định rất rõ ràng về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tiêu chuẩn năng lực cho vị trí Bí thư cấp ủy kiêm người đứng đầu cơ sở giáo dục. Bên cạnh đó, cần tạo ra cơ chế giám sát chặt chẽ và minh bạch. Trong bối cảnh Đảng lãnh đạo toàn diện, nếu mọi thứ đều minh bạch và người lãnh đạo có đủ năng lực, có trách nhiệm giải trình thì chúng ta sẽ không phải lo ngại”, ông chia sẻ.

TS. Hoàng Ngọc Vinh nhấn mạnh, nỗi lo lớn nhất chính là năng lực thực thi, bởi chủ trương có đúng đến đâu nhưng việc thực hiện không hiệu quả thì cũng sẽ không mang lại kết quả như mong muốn.

Thiếu tướng Lê Văn Cương, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu Chiến lược - Bộ Công an.

Từ góc độ nghiên cứu chiến lược, Thiếu tướng Lê Văn Cương, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu Chiến lược - Bộ Công an, hoàn toàn ủng hộ những chủ trương cải cách táo bạo này, đặc biệt là việc tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng và tinh gọn bộ máy quản trị.

Thiếu tướng Lê Văn Cương khẳng định, quy định Bí thư cấp ủy kiêm chức danh hiệu trưởng hoặc giám đốc tại các cơ sở giáo dục công lập không chỉ là một điểm mới nổi bật, mà còn là một bước đi chiến lược phù hợp với định hướng tăng cường vai trò lãnh đạo toàn diện và trực tiếp của Đảng. Việc tập trung quyền lực và trách nhiệm vào người đứng đầu, được lựa chọn kỹ lưỡng, sẽ giúp thống nhất ý chí, nâng cao hiệu quả điều hành và đảm bảo mọi hoạt động của cơ sở giáo dục đều nằm trong sự lãnh đạo, chỉ đạo thống nhất của Đảng. Ông tin rằng đây là hướng đi đúng đắn, không có gì phải băn khoăn hay e ngại, mà là điều cần và nên làm.

Chủ trương "không tổ chức hội đồng trường" đối với cơ sở giáo dục công lập, thực hiện mô hình Bí thư cấp ủy đồng thời là người đứng đầu cơ sở giáo dục, được đánh giá là rất phù hợp với xu hướng phát triển của đất nước. Điều này giúp tinh gọn bộ máy, tránh tình trạng chồng chéo và hình thức. Thiếu tướng Lê Văn Cương tin rằng, việc trao quyền và trách nhiệm cao nhất cho người đứng đầu cấp ủy kiêm người đứng đầu cơ sở giáo dục chắc chắn trở thành bệ phóng mang tính đột phá cho nền giáo dục.

Theo Doanh nghiệp hội nhập

Nguồn Gia Đình VN : https://giadinhonline.vn/nghi-quyet-71-bi-thu-kiem-hieu-truong--buoc-di-dot-pha-cho-giao-duc-d208251.html