Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định: "Đảng và Nhà nước ta luôn dành sự quan tâm đặc biệt, coi giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân". (Ảnh: baochinhphu.vn).
Riêng Nghị quyết số 71-NQ/TW được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh: “Đây là Nghị quyết có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, mang tầm chiến lược để thực hiện đột phá phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, nằm trong tổng thể sự đột phá của các lĩnh vực, đưa đất nước ta vững bước tiến vào kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh, văn minh, phồn vinh, hạnh phúc, sánh vai với các cường quốc năm châu”.
Nghị quyết số 71 nêu rõ: "Giáo dục mầm non, phổ thông là nền tảng hình thành nhân cách, phát triển phẩm chất và năng lực". (Trong ảnh: Giờ học tại Trường Mầm non Hoàng Oanh, phường Tân Thành).
Nghị quyết số 71 tập trung vào 4 nhóm nội dung chủ yếu:
(1) Đánh giá thực trạng tình hình và xác định sự cần thiết ban hành Nghị quyết;
(2) Nêu các nội dung cốt lõi của Nghị quyết;
(3) Chương trình hành động triển khai, được cụ thể hóa tại Nghị quyết số 281/NQ-CP ngày 15/9/2025 của Chính phủ;
(4) Công tác tổ chức thực hiện.
Giáo dục là quốc sách hàng đầu
Đảng và Nhà nước ta luôn khẳng định giáo dục, đào tạo là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân. Quan điểm này đã được nhấn mạnh xuyên suốt trong Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết số 29-NQ/TW.
Các nghị quyết, văn bản của Đảng chỉ rõ: phát triển giáo dục, đào tạo là nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài; phát triển nguồn nhân lực là một trong ba đột phá chiến lược; đào tạo nhân lực có tay nghề cao có ý nghĩa then chốt đối với sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Đặc biệt, phát triển giáo dục nghề nghiệp được xác định là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên, lâu dài; đầu tư cho giáo dục, đào tạo chính là đầu tư cho phát triển.
Thời gian qua, giáo dục và đào tạo nước ta đã đạt nhiều thành tựu quan trọng, song vẫn còn không ít hạn chế, bất cập và thách thức mới. Trong bối cảnh đó, việc ban hành Nghị quyết số 71 của Bộ Chính trị là hết sức cần thiết, kịp thời và phù hợp với yêu cầu đổi mới toàn diện, sâu sắc đối với lĩnh vực giáo dục và đào tạo.
Từ tình hình trên, Bộ Chính trị, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo tập trung xây dựng và ban hành Nghị quyết số 71, trong đó đề ra những chủ trương, quyết sách mạnh mẽ hơn để khai thông điểm nghẽn, tạo đột phá phát triển, hiện đại hóa, chấn hưng nền giáo dục nước nhà, góp phần thúc đẩy thực hiện các quyết sách mới của Bộ Chính trị về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, hội nhập quốc tế, xây dựng pháp luật, phát triển kinh tế tư nhân…, hướng tới thực hiện thành công 2 mục tiêu chiến lược 100 năm.
Giáo dục và đào tạo - Quốc sách, sự nghiệp toàn dân
Nghị quyết số 71, ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo cùng Chương trình hành động của Chính phủ đã thể hiện tư duy đổi mới, quyết tâm chính trị cao và nguồn lực mạnh mẽ để chấn hưng nền giáo dục nước nhà.
Nghị quyết nhấn mạnh: cần nhận thức sâu sắc, đầy đủ và thực hiện nhất quán quan điểm giáo dục là quốc sách hàng đầu, giáo dục toàn diện “Đức - Trí - Thể - Mỹ”, là yếu tố quyết định tương lai dân tộc. Phát triển giáo dục và đào tạo là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và toàn dân; Nhà nước giữ vai trò định hướng chiến lược, kiến tạo phát triển, bảo đảm nguồn lực và công bằng trong giáo dục. Đồng thời, phát huy truyền thống hiếu học, xây dựng xã hội học tập, khơi dậy phong trào học tập suốt đời vì sự nghiệp phát triển nhanh, bền vững.
Nghị quyết số 71 thực hiện phương châm “thầy ra thầy, trò ra trò”. (Trong ảnh: Giờ học tại Trường Phổ thông Dân tộc nội trú Cà Mau).
Người học được xác định là trung tâm; nhà trường là nền tảng; nhà giáo là động lực quyết định chất lượng giáo dục. Nghị quyết yêu cầu chuyển mạnh tư duy từ “truyền thụ kiến thức” sang “phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất” người học, thực hiện phương châm “thầy ra thầy, trò ra trò”, tôn vinh người thầy, bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của người học. Giáo dục phải hài hòa giữa tính toàn dân và tinh hoa, toàn diện và chuyên sâu, dân tộc và toàn cầu, phát triển trên nền tảng văn hóa, truyền thống dân tộc, đồng thời tiếp thu tinh hoa nhân loại, chuẩn mực quốc tế.
Nghị quyết số 71 xác định mục tiêu đến năm 2030, tầm nhìn 2045, đồng thời đề ra 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm:
(1) Nâng cao nhận thức, đổi mới tư duy và hành động, tạo quyết tâm chính trị mạnh mẽ để đột phá phát triển giáo dục.
(2) Đổi mới mạnh mẽ thể chế, xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù cho phát triển giáo dục.
(3)Tăng cường giáo dục toàn diện, hình thành hệ giá trị con người Việt Nam thời đại mới.
(4) Đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ và trí tuệ nhân tạo trong giáo dục.
(5) Xây dựng đội ngũ nhà giáo, cơ sở vật chất trường lớp đạt chuẩn; nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông, mầm non và dạy ngoại ngữ.
(6) Hiện đại hóa giáo dục nghề nghiệp, tạo đột phá trong phát triển nguồn nhân lực có kỹ năng cao.
(7) Nâng tầm giáo dục đại học, phát triển nhân lực trình độ cao và nhân tài dẫn dắt đổi mới sáng tạo.
(8) Đẩy mạnh hợp tác, hội nhập quốc tế sâu rộng trong giáo dục.
Đặc biệt, Nghị quyết nhấn mạnh các đột phá then chốt: thể chế, quản trị, nguồn lực, đội ngũ nhà giáo – nhân tài, và chính sách hỗ trợ người học. Trong đó, có những chính sách nổi bật như: bố trí đủ biên chế giáo viên, nâng phụ cấp ưu đãi nghề; xây dựng Quỹ học bổng quốc gia; thu hút giảng viên xuất sắc từ nước ngoài; thúc đẩy tự chủ giáo dục; chuyển đổi số toàn diện; đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học.
Nghị quyết số 71 nêu rõ: "Giáo dục nghề nghiệp là then chốt trong phát triển lực lượng lao động kỹ năng cao". (Trong ảnh: Lớp dạy nghề thủ công mỹ nghệ tại Trung tâm Nuôi dạy trẻ khuyết tật, mồ côi Nhân Ái, phường An Xuyên).
Ngay sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 71, Chính phủ đã khẩn trương xây dựng Chương trình hành động và ban hành tại Nghị quyết số 281/NQ-CP ngày 15/9/2025. Chương trình cụ thể hóa thành 8 nhóm nhiệm vụ, 36 mục tiêu, 151 nhiệm vụ, phân công rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian và rõ kết quả, đồng thời bảo đảm nguồn lực để triển khai.
Nghị quyết số 71 không chỉ mở ra hướng đi mới cho nền giáo dục, mà còn tạo động lực quan trọng để thực hiện thành công các mục tiêu chiến lược, góp phần xây dựng đất nước phát triển nhanh, bền vững, phồn vinh và hạnh phúc.
Phạm Quốc Rin (tổng hợp)