Nghịch lý điểm chuẩn đại học năm 2025

6 giờ trướcBài gốc

Mùa tuyển sinh năm 2025 khép lại với một nghịch lý: Phổ điểm thi tốt nghiệp THPT giảm mạnh nhưng điểm chuẩn nhiều ngành lại tăng cao, thậm chí có ngành “chạm nóc” 30/30. Điều này khiến phụ huynh, thí sinh bất ngờ. Đây không đơn thuần là chuyện thị hiếu chọn ngành hay sức hút chương trình, mà phản ánh bất cập trong xét tuyển ĐH.

Năm nay, tất cả phương thức xét tuyển được gộp và xử lý đồng thời trên hệ thống của Bộ GD&ĐT. Không còn xét tuyển sớm hay chia chỉ tiêu riêng cho từng phương thức. Bộ áp dụng cơ chế quy đổi điểm theo một hàm tương quan chung giữa các phương thức: Học bạ, đánh giá năng lực, điểm thi tốt nghiệp, xét tuyển thẳng… nhằm đảm bảo công bằng.

Thí sinh tham dự kyfthi tốt nghiệp THPT năm 2025. Ảnh: NGUYỆT NHI

Tuy nhiên, chính cơ chế này lại tạo ra biến động. Trước đây, các trường có thể linh hoạt điều chỉnh điểm chuẩn từng phương thức để tuyển đủ chỉ tiêu. Năm nay, khi áp dụng hàm quy đổi, các phương thức bị “ràng buộc” với nhau: Điểm chuẩn của phương thức này kéo theo phương thức kia.

Phổ điểm học bạ và đánh giá năng lực năm nay khá cao, trong khi điểm thi tốt nghiệp lại thấp. Khi nhập dữ liệu vào công thức quy đổi, hệ thống buộc phải đẩy điểm chuẩn bằng điểm thi tốt nghiệp lên cao để giữ cân bằng và không vượt chỉ tiêu. Chính công cụ kỹ thuật - hàm quy đổi - đã trở thành “đòn bẩy” khiến điểm chuẩn tăng vọt, bất chấp thực tế phổ điểm thấp.

Đây là lý do nhiều ngành hot như công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, sư phạm, kinh tế… có điểm chuẩn chạm ngưỡng 28-30. Thí sinh đạt 9 điểm/môn vẫn có nguy cơ trượt. Trong khi đó, số thí sinh trúng tuyển thực sự bằng điểm thi tốt nghiệp lại rất ít, bởi phần lớn chỉ tiêu đã nằm ở phương thức học bạ, đánh giá năng lực.

Cơ chế quy đổi điểm không chỉ khiến điểm chuẩn “ngược dòng” mà còn làm công tác lọc ảo phức tạp hơn. Năm nay, hệ thống lọc ảo phải thực hiện tới 10 lần thay vì sáu lần như mọi năm. Dữ liệu nguyện vọng lớn, thời gian kéo dài. Dù kết quả cuối cùng đảm bảo công bằng nhưng trải nghiệm của thí sinh lại đầy lo lắng. Nhiều em đạt điểm cao nhưng vẫn chờ mòn mỏi vì điểm chuẩn bị đẩy lên sát ngưỡng tuyệt đối.

Nghịch lý này cho thấy càng cố gắng công bằng bằng kỹ thuật, kết quả càng trở nên bất thường. Quy đổi điểm là công cụ khoa học nhưng khi áp dụng cứng nhắc, nó tạo ra hiệu ứng ngoài dự kiến - làm méo mó bức tranh điểm chuẩn và gây tranh cãi. Cơ chế mới có mặt tích cực: Hạn chế “xé nhỏ” chỉ tiêu, đảm bảo thống nhất, giảm nguy cơ thao túng điểm chuẩn. Tuy nhiên, thực tiễn năm nay cho thấy nếu không điều chỉnh cách quy đổi, điểm chuẩn sẽ tiếp tục phản ánh nghịch lý thay vì đánh giá đúng năng lực của thí sinh.

Điểm chuẩn năm 2025 vì vậy không chỉ là câu chuyện điểm số, mà còn là câu chuyện của một công cụ kỹ thuật chưa được vận hành linh hoạt. Nếu không điều chỉnh kịp thời, nghịch lý này sẽ trở thành rào cản lớn cho cả mục tiêu công bằng xã hội lẫn chất lượng đào tạo ĐH trong những mùa tuyển sinh tiếp theo.

PHẠM ANH

Nguồn PLO : https://plo.vn/nghich-ly-diem-chuan-dai-hoc-nam-2025-post867323.html