Trong xã hội hiện đại, khái niệm nghiện công việc ngày càng trở nên phổ biến. Nhiều người coi đó là biểu hiện của sự chăm chỉ, cầu tiến và tham vọng. Tuy nhiên, khi làm việc trở thành nỗi ám ảnh, chiếm trọn thời gian và tâm trí của một cá nhân, nó không còn là đức tính tích cực mà trở thành hội chứng nghiện công việc. Một trong những hậu quả nghiêm trọng nhất của hội chứng này là sự ảnh hưởng tiêu cực đến gia đình, nơi vốn cần sự yêu thương, sẻ chia và gắn kết.
Ảnh minh họa/ Nguồn internet
Gia đình thiếu vắng sự hiện diện tinh thần
Người nghiện công việc thường dành phần lớn thời gian cho công việc, kể cả ngoài giờ hành chính, cuối tuần hay kỳ nghỉ. Họ luôn mang theo laptop, điện thoại và xử lý công việc mọi lúc, mọi nơi. Dù có mặt ở nhà, họ cũng ít khi thực sự lắng nghe, trò chuyện hay tương tác với người thân. Điều này khiến cho vợ/chồng, con cái cảm thấy bị bỏ rơi, cô đơn, dẫn đến khoảng cách ngày càng lớn trong mối quan hệ gia đình.
Gia tăng mâu thuẫn, xung đột
Khi công việc được đặt lên hàng đầu, các thành viên còn lại trong gia đình dễ cảm thấy bị xem nhẹ. Điều này gây nên những bất mãn, oán trách, từ đó dẫn đến mâu thuẫn. Trẻ nhỏ có thể nổi loạn, vợ/chồng có thể tìm kiếm sự quan tâm từ nơi khác. Nếu tình trạng kéo dài mà không có sự điều chỉnh, gia đình có nguy cơ rạn nứt hoặc tan vỡ.
Ảnh hưởng đến tâm lý con cái
Một đứa trẻ lớn lên trong môi trường thiếu vắng sự quan tâm của cha hoặc mẹ sẽ dễ gặp phải các vấn đề tâm lý như thiếu tự tin, trầm cảm, rối loạn hành vi. Trẻ em học hỏi qua quan sát và cảm nhận tình cảm; khi cảm thấy không được yêu thương đầy đủ, chúng có thể phát triển suy nghĩ lệch lạc về giá trị bản thân và các mối quan hệ.
Sức khỏe và tinh thần của chính người nghiện công việc cũng bị ảnh hưởng
Không chỉ gia đình chịu thiệt hại, bản thân người nghiện công việc cũng dễ mắc các bệnh về tim mạch, huyết áp, mất ngủ, lo âu và trầm cảm. Khi sức khỏe xuống cấp, chất lượng cuộc sống và khả năng duy trì các mối quan hệ cũng bị ảnh hưởng, kéo theo sự suy giảm trong đời sống gia đình.
Làm thế nào để cân bằng công việc và gia đình?
Đặt ranh giới rõ ràng giữa công việc và đời sống cá nhân.
Ưu tiên chất lượng hơn số lượng: Thay vì làm việc suốt ngày, hãy tập trung cao độ trong thời gian làm việc để hoàn thành hiệu quả hơn.
Dành thời gian cho gia đình: Ăn tối cùng nhau, trò chuyện mỗi ngày, tham gia các hoạt động chung vào cuối tuần.
Lắng nghe và thấu hiểu: Chủ động chia sẻ với người thân về áp lực công việc và lắng nghe cảm xúc của họ.
Tìm kiếm hỗ trợ chuyên môn nếu cảm thấy mình đang mất kiểm soát với công việc.
Công việc rất quan trọng, nhưng gia đình mới là nền tảng bền vững của hạnh phúc. Hội chứng nghiện công việc nếu không được nhận diện và điều chỉnh kịp thời có thể để lại hậu quả nghiêm trọng không chỉ cho bản thân mà còn với những người thân yêu. Học cách cân bằng giữa sự nghiệp và cuộc sống cá nhân không chỉ giúp nâng cao hiệu quả công việc mà còn gìn giữ được mái ấm gia đình, nơi yêu thương luôn cần được vun đắp mỗi ngày.
Trương Hiền