Phát hiện này của Trung Quốc đã đẩy lùi thời gian hình thành các “cơn bão va chạm” của Mặt Trăng thêm ít nhất 100 triệu năm.
Các mảnh vỡ va chạm được xác định trong lớp đất Mặt Trăng của tàu Hằng Nga-6. Ảnh: CCTV.
Kết quả nghiên cứu trên đã được công bố trên tạp chí quốc tế Nature Astronomy ngày 20/8.
Theo Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc, nghiên cứu do Viện sĩ Từ Nghĩa Cương (Xu Yigang) của Viện Địa hóa học Quảng Châu thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc dẫn đầu. Nhóm nghiên cứu đã xác định được ba mảnh đá hiếm, có kích thước từ 150 đến 350 micromet, trong một mẫu đất Mặt Trăng nặng 3,5 gram. Được hình thành từ đá tan chảy do va chạm trong quá trình hình thành Lòng chảo Apollo, những mảnh đá này đóng vai trò là “đồng hồ đá” lý tưởng để ghi lại các sự kiện va chạm.
Bằng cách xác định niên đại của những mảnh vỡ này và tích hợp hình ảnh viễn thám cùng dữ liệu địa hóa, nhóm nghiên cứu đã xác định sự hình thành của Lưu vực Apollo vào khoảng 4,16 tỷ năm trước.
Bề mặt Mặt Trăng rải rác những lưu vực va chạm lớn, phần lớn là tàn tích của các vụ va chạm với các thiên thể nhỏ khoảng 3,8 tỷ năm trước. Các nhà khoa học từ lâu đã tranh luận về việc liệu các “cơn bão va chạm” của Hệ Mặt Trời có giảm dần cường độ hay đột ngột tăng đột biến trong khoảng từ 4 đến 3,8 tỷ năm trước - một tranh cãi xuất phát từ việc thiếu dữ liệu chính xác về độ tuổi của các lưu vực quan trọng trên Mặt Trăng.
Nằm trong Lưu vực Aitken- Cực Nam của Mặt Trăng, Lưu vực Apollo là cấu trúc va chạm thứ cấp lớn nhất khu vực, tuổi hình thành của nó có thể đánh dấu sự khởi đầu của các sự kiện va chạm giai đoạn cuối trên Mặt Trăng.
Nghiên cứu này không chỉ đẩy lùi thời điểm khởi đầu của các “cơn bão va chạm” trên Mặt Trăng ít nhất 100 triệu năm, mà còn cho thấy cường độ va chạm giảm dần, thay vì tăng đột biến. Những phát hiện này được cho là sẽ định hình lại hiểu biết của con người về lịch sử tiến hóa của hệ thống Trái Đất-Mặt Trăng.
Bích Thuận/VOV-Bắc Kinh