Theo TASS, phát biểu trong buổi gặp gỡ sinh viên và giảng viên Học viện Quan hệ Quốc tế Moscow (MGIMO) ngày 8/9, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cho biết điểm khác biệt giữa chính quyền Tổng thống Donald Trump so với các chính quyền tiền nhiệm Mỹ và nhiều lãnh đạo châu Âu là việc họ không chỉ sẵn sàng lắng nghe, mà còn thực sự lắng nghe Nga.
Ngoại trưởng Lavrov cho rằng, trong cuộc đối thoại giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Anchorage, Alaska vào ngày 15/8, ông Trump và đội ngũ của ông hiểu rõ sự cần thiết phải giải quyết mọi vấn đề, bao gồm cuộc khủng hoảng Ukraine, dựa trên sự tôn trọng các lợi ích quốc gia chính đáng của tất cả các bên.
“Trong trường hợp Ukraine, điều này đồng nghĩa với việc phải loại bỏ các nguyên nhân gốc rễ của cuộc khủng hoảng,” ông Lavrov nhấn mạnh.
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov. Ảnh: TASS
Nhà ngoại giao cấp cao Nga cáo buộc phương Tây trong nhiều năm qua đã chuyển hàng tỷ USD vào Ukraine để tạo ra “một chính quyền thù địch với Nga”. Theo ông Lavrov, đối với trường hợp của Ukraine, việc giải quyết nguyên nhân gốc rễ của khủng hoảng đồng nghĩa với việc phải xóa bỏ toàn bộ những gì phương Tây đã đầu tư “để tạo ra một chính quyền hoàn toàn phục tùng, mong muốn gia nhập NATO và chấp nhận vị thế lệ thuộc trong các cấu trúc phương Tây, bao gồm cả Liên minh châu Âu (EU)”.
Ngoại trưởng Lavrov cũng cho rằng phía Mỹ đã nhận ra và nêu quan điểm rằng Ukraine không thể gia nhập NATO, cũng như bắt đầu lắng nghe phía Nga nói về các nguyên nhân gốc rễ khác, bao gồm “việc phá hủy về mặt pháp lý mọi yếu tố liên quan đến nước Nga: ngôn ngữ, truyền thông, văn hóa, giáo dục và lệnh cấm đối với Giáo hội Chính thống giáo”.
Trước đó, trong cuộc phỏng vấn với tờ Kompas của Indonesia công bố ngày 3/9, Ngoại trưởng Lavrov đã tuyên bố: “Quy chế trung lập, không liên kết và phi hạt nhân của Ukraine phải được bảo đảm. Những điều kiện này đã được nêu rõ trong Tuyên bố Độc lập năm 1990 của Ukraine, và chính trên cơ sở đó mà Nga cùng cộng đồng quốc tế đã công nhận nền độc lập của Ukraine".
Ông Lavrov cũng ám chỉ rằng Nga sẵn sàng đàm phán với Ukraine, nhưng lưu ý rằng một "nền hòa bình lâu dài" chỉ có thể đạt được nếu các vùng lãnh thổ mà Moscow kiểm soát "được công nhận và chính thức hóa theo cách thức pháp lý quốc tế".
Theo đó, bán đảo Crimea, các vùng Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhzhia đã tổ chức trưng cầu dân ý và tuyên bố sáp nhập vào Nga vào năm 2014 và tháng 9/2022. Tuy nhiên, Ukraine đã nhiều tuyên bố rằng cuộc trưng cầu dân ý trên là bất hợp pháp và đến nay vẫn bác bỏ yêu cầu của Nga về việc từ bỏ chủ quyền đối với các vùng lãnh thổ này. Ukraine
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng đã nhiều lần bác bỏ khả năng nhượng bộ thêm bất kỳ phần lãnh thổ nào của Ukraine cho Nga như một phần trong khuôn khổ thỏa thuận hòa bình; đồng thời khẳng định việc thiết lập lệnh ngừng bắn phải là bước đi đầu tiên trong mọi tiến trình đàm phán. Kiev từ lâu đã theo đuổi tư cách thành viên NATO và đặt mục tiêu gia nhập khối vào Hiến pháp năm 2019.
Đỗ Thảo