Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Putin bắt tay sau cuộc họp báo chung tại Alaska ngày 15/8. Ảnh: Reuters.
Phát biểu trên chương trình This Week của ABC, ông Rubio nhấn mạnh: “Không thể có hòa bình nếu chỉ một bên nhượng bộ. Nếu không, đó chỉ là đầu hàng và cả hai bên đều không sẵn sàng làm điều đó. Vì thế, cả Nga và Ukraine đều sẽ phải có những nhượng bộ nhất định”.
Theo ông Rubio, hội nghị thượng đỉnh Trump - Putin tại Alaska vừa qua đã tạo ra “một số tiến triển” khi xác định được những lĩnh vực có thể đồng thuận, nhưng vẫn còn “những khác biệt lớn”.
“Chúng ta còn rất xa mới có một thỏa thuận hòa bình. Nhưng ít nhất, những bước đi đầu tiên đã được thực hiện”, ông thừa nhận.
Ngoại trưởng Mỹ từ chối tiết lộ chi tiết các nội dung thống nhất hay bất đồng, cũng như những “hậu quả nghiêm khắc” mà ông Trump cảnh báo Nga nếu tiếp tục tấn công Ukraine.
“Nếu không đạt hòa bình, chắc chắn sẽ có hậu quả. Nhưng chúng tôi muốn tránh kịch bản đó bằng một viễn cảnh tốt đẹp hơn, đó là hòa bình, chấm dứt xung đột”, ông Rubio nói.
Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff tiết lộ tại hội nghị, ông Putin đã đồng ý để Mỹ và châu Âu đưa ra một cơ chế bảo đảm an ninh cho Ukraine tương tự điều khoản phòng thủ tập thể của NATO.
Trả lời CNN, ông Witkoff gọi đây là một “bước ngoặt”, khi Washington có thể cung cấp sự bảo vệ kiểu Điều 5 cho Ukraine - điều mà Kyiv từ lâu mong muốn.
Bên cạnh đó, ông Rubio cũng khẳng định bất kỳ thỏa thuận nào đều cần có sự tham gia trực tiếp của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky: “Không thể có hòa bình nếu chỉ một phía ngồi vào bàn đàm phán”.
Tuy nhiên, những đánh giá lạc quan này nhanh chóng vấp phải phản ứng trái chiều. Thượng nghị sĩ Dân chủ Chris Murphy gọi cuộc gặp Trump - Putin là “một thất bại và sự bẽ mặt cho Mỹ”, cho rằng ông Putin đã có được “bức ảnh mà ông ta mong muốn” mà không phải nhượng bộ điều gì.
Fiona Hill, cựu cố vấn an ninh dưới thời ông Trump, cũng nhận xét hình ảnh hội nghị mang lại lợi thế cho ông Putin nhiều hơn cho phía Mỹ.
Trong khi đó, Jake Sullivan, Cố vấn an ninh quốc gia thời Tổng thống Joe Biden, cho rằng Washington trước đây từng đánh giá Moscow “chưa sẵn sàng đàm phán” và vì thế không tổ chức một hội nghị có nguy cơ “trao cho ông Putin cơ hội chính trị mà không đổi lại bất kỳ kết quả thực chất nào”.
Ông Rubio cảnh báo dù hội nghị mở ra hy vọng đối thoại, thực tế chiến sự vẫn đang khốc liệt, chỉ trong tháng qua, Nga ước tính đã mất 20.000 binh sĩ.
“Đây là một cuộc chiến tiêu hao, một cỗ máy và họ có thêm nguồn lực để tiếp tục”, ông nói.
Trong khi Nhà Trắng vẫn công khai thúc đẩy khả năng ngừng bắn, ông Rubio thừa nhận “mục tiêu cuối cùng phải là một hòa bình toàn diện”. Song để đạt được điều đó, theo Ngoại trưởng Mỹ, cả Nga lẫn Ukraine đều sẽ phải chấp nhận đánh đổi trên bàn đàm phán.
Phương Linh