Ngọc trai xanh độc đáo của New Zealand bị đe dọa khi nước biển ấm lên

6 giờ trướcBài gốc

Paua - Ngọc trai xanh độc đáo của New Zealand

Nếu phần thân mềm của chúng bị cắt, paua sẽ chảy máu đến chết, vì vậy quá trình cấy ngọc phải rất nhẹ nhàng. Chỉ có 1 trong 5 paua tạo ra được một loại đá quý dùng làm đồ trang sức, chủ yếu là cho phụ nữ. Những viên ngọc trai có màu xanh lam, ngọc lam, tím và xanh lục. Chúng có ánh cầu vồng, lấp lánh như đá opal, không có viên ngọc trai nào giống hệt nhau. Chỉ một số ít trang trại sản xuất ngọc từ paua, nhưng loài động vật thân mềm này cần những điều kiện khắc nghiệt để tồn tại.

Một ngành công nghiệp nhỏ tồn tại ở New Zealand, chuyên nuôi cấy loại ngọc độc đáo này. Chúng rất hiếm, chỉ có một số ít công ty điều hành trang trại, mỗi công ty chỉ sản xuất được vài nghìn viên ngọc trai paua mỗi năm. Có 4 loài paua đặc hữu của New Zealand. Paua chân đen là loài lớn nhất, được biết đến với lớp vỏ rực rỡ và phần thịt mọng nước. Tất cả ngọc trai paua được nuôi trồng đều là loại paua chân đen.

"Chỉ có loại bào ngư này, trong vùng nước này, mới tạo ra màu ngọc trai khác thường như vậy", Jacek Pawlowski, một thợ kim hoàn ở Akaroa, một thị trấn ven biển phía đông nam Christchurch trên Đảo Nam của New Zealand, cho biết. Ông đã làm việc với ngọc trai trong 25 năm qua. Nhiều loại ngọc trai trên thế giới có nguồn gốc từ trai nước ngọt ở Trung Quốc, trong khi ngọc trai Akoya có giá trị hơn chủ yếu đến từ Nhật Bản. Ngọc trai "Nam Hải" đen và vàng được nuôi ở Úc và xung quanh Thái Bình Dương.

Tuy nhiên, các hoạt động tinh tế này đang trở nên phức tạp hơn khi điều kiện thay đổi và biển ấm lên làm thay đổi môi trường mà paua cần để sinh tồn. Shawn Gerrity, nhà sinh thái học tại Đại học Canterbury, người đã nghiên cứu về loài paua, cho biết: "Nước ấm gây ra căng thẳng về mặt sinh lý cho loài paua".

Mỗi loài nhuyễn thể cần được cho ăn một lượng lớn tảo bẹ và sống ở vùng nước có nhiệt độ khoảng 16 độ trong vòng 3 đến 4 năm để hình thành nên ngọc trai.

Paua NewZealand và sản phẩm làm từ Paua

Để giữ cho paua mát mẻ, các trang trại cần sử dụng nguồn nước lạnh từ đại dương hoặc giữ paua trong bể để tạo ra nhiệt độ không đổi. Nhiệt độ đại dương tăng cao gây ra mối đe dọa đến sự sống còn của chúng. Theo số liệu thống kê chính thức, nhiệt độ bề mặt biển quanh New Zealand đã tăng 0,16 đến 0,26 độ C mỗi thập kỷ kể từ năm 1982. Sóng nhiệt biển đã tăng đáng kể về tần suất quanh New Zealand, với một sự kiện đặc biệt nghiêm trọng vào năm 2017 và 2018 khiến hàng nghìn sinh vật biển chết.

Nhiệt độ nước biển tăng cao đã gây ra tình trạng chết hàng loạt các loài bào ngư ở những khu vực khác trên thế giới, như California (Mỹ), nơi nước ấm lên đã làm giảm khả năng tiếp cận thức ăn của bào ngư và đẩy nhanh quá trình lây truyền một loại bệnh làm chết bào ngư. Hiện tượng tảo nở hoa - thường xảy ra trong vùng nước ấm - giết chết một vụ thu hoạch paua bằng cách làm chúng mất oxy.

Ở Kaikoura, trên bờ biển đông bắc của Đảo Nam, nơi hàng nghìn con paua đã chết sau khi đáy biển bị nâng lên 6 mét trong trận động đất năm 2016. 9 năm sau, với sự quản lý cẩn thận, quần thể này lại khỏe mạnh. Đây là mô hình cho những gì có thể xảy ra nếu một đợt nắng nóng gây ra cái chết tương tự của paua, nhưng vẫn còn rất nhiều rủi ro.

Tiến sĩ Norman Ragg, nhà khoa học chuyên nghiên cứu về động vật có vỏ Viện Cawthron, cho biết: Paua là "một nét kỳ lạ thực sự thú vị của tự nhiên", vẫn không thay đổi trong hàng thiên niên kỷ và "Gần như không thể cải thiện được những gì thiên nhiên tạo ra. Paua không chỉ phải khỏe mạnh mà còn phải hạnh phúc", ông nhấn mạnh.

Paua là tên gọi theo tiếng Maori dành cho 4 loài ốc biển lớn có thể ăn được ở New Zealand. Lớp vỏ bên trong được đánh bóng của chúng được sử dụng rộng rãi để làm đồ trang sức và đồ trang trí.

Nguồn: The Guardian

Minh Tú (dịch)

Nguồn Phụ Nữ VN : https://phunuvietnam.vn/ngoc-trai-xanh-doc-dao-cua-new-zealand-bi-de-doa-khi-nuoc-bien-am-len-20250524170219382.htm