Những ngày này, tại chùa Chantarangsay (phường Xuân Hòa, TPHCM), không khí trở nên tất bật khi nhà chùa chuẩn bị cho Lễ hội đua ghe Ngo năm 2025. Lễ hội sẽ diễn ra vào ngày 30/11.
Đua ghe Ngo là môn thể thao truyền thống gắn liền với lễ hội của đồng bào Khmer ở Đồng bằng sông Cửu Long. Môn thể thao này thường diễn ra trong khuôn khổ Lễ hội Ok Om Bok, trở thành một nét văn hóa đặc sắc, thể hiện tinh thần đoàn kết và bản sắc dân tộc Khmer.
Những chiếc ghe ngo dài khoảng 14,6 - 15m để phù hợp với địa hình đua trên sông kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè. Mỗi ghe có thể chở tối đa 14 người, nhưng để đảm bảo sự ổn định và linh hoạt trên mặt nước, thường chỉ bố trí 12 tay chèo.
Rồng trong văn hóa Khmer là loài vật thần thoại tượng trưng cho sức mạnh, sự dũng mãnh và trí tuệ. Trên ghe, hình ảnh rồng được xem như “đôi mắt” dẫn đường, giúp ghe tránh hiểm nguy trên sông nước.
Các hoa văn trên thuyền được sơn bằng loại sơn chống ăn mòn, giữ màu sắc bền lâu. Sau khi hoàn thiện các hoa văn 3D, ghe được phủ thêm một lớp sơn bóng để bảo vệ, hạn chế bay màu theo thời gian.
Theo Đại đức Danh Đà Quy, Ủy viên Thường trực Ban Từ thiện xã hội, Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, lễ hội đua ghe Ngo không chỉ là dịp để đồng bào Khmer cúng trăng, tạ ơn thần Mặt Trăng đã ban mưa thuận gió hòa, mà còn là cơ hội quảng bá giá trị văn hóa đặc trưng dân tộc. Những chiếc ghe Ngo thể hiện tinh thần chiến binh, lòng quả cảm và tín ngưỡng gắn liền với sông nước. Đây vừa là môn thể thao tập thể đòi hỏi sức mạnh, kỹ thuật và sự phối hợp nhịp nhàng, vừa giữ nguyên giá trị nghi lễ truyền thống.
Chùa Chantarangsay đã thực hiện lễ cúng cho 8 chiếc ghe ngo để cầu cho lễ hội và ghe thuyền được an lành, thuận lợi.
Sau đó ghe được hạ thủy, các sư kiểm tra kỹ lưỡng để phát hiện sự cố và khắc phục kịp thời, đảm bảo lễ hội diễn ra suôn sẻ.
Đại đức Châu Hòa Thái, Phó Trụ trì chùa Chantarangsay, cho biết lễ hội năm nay được tổ chức quy mô lớn, chuyên nghiệp với sự phối hợp của chính quyền, công tác chuẩn bị tiến hành từ 3 tháng trước.
Ông Bruno, du khách người Pháp, chia sẻ: "Đây là lần đầu tiên tôi được chứng kiến loại hình ghe này tại Việt Nam, chắc chắn hôm tới sẽ dành thời gian để tới xem và cổ vũ".
Chiếc ghe cuối cùng được hạ thủy là ghe Chùa Chantarangsay. Công tác di chuyển và kiểm tra được thực hiện cẩn trọng để bảo đảm an toàn và chất lượng. 8 chiếc ghe sau khi hạ thủy sẽ neo tại kênh Nhiêu Lộc để kiểm tra, xác định tình trạng rò rỉ hay các vấn đề khác.
Lễ hội đua ghe Ngo 2025 hứa hẹn là một sự kiện văn hóa, thể thao đặc sắc, góp phần làm phong phú đời sống văn hóa TPHCM và hướng tới trở thành lễ hội thường niên.
Tuấn Hùng