Ngọn đồi hình 'đôi môi' ở Sudan: Bí ẩn địa chất nhìn từ không gian

Ngọn đồi hình 'đôi môi' ở Sudan: Bí ẩn địa chất nhìn từ không gian
2 ngày trướcBài gốc
Theo Live Science, hình dáng của ngọn đồi được nhận xét là giống đôi môi người đang mím chặt, khiến nó trở thành một hiện tượng tự nhiên thu hút sự chú ý trên toàn cầu. Mặc dù thông tin chi tiết về địa hình này còn hạn chế, một số nhà nghiên cứu địa chất đã đưa ra nhận định ban đầu về quá trình hình thành của nó.
Một ngọn đồi có hình dạng bất thường ở Sudan - Ảnh: Google Earth
Hình ảnh gây ấn tượng này cho thấy một ngọn đồi nằm ở bang Tây Darfur của Sudan, cách biên giới với Chad khoảng 95km về phía đông. Địa điểm này dài khoảng 900m và rộng 350m tại điểm lớn nhất, nằm giữa các cánh đồng nông nghiệp và nhiều đốm đen nhỏ được cho là cây cối hoặc bụi rậm.
Trong ảnh vệ tinh năm 2012, vùng đất xung quanh hiện rõ tình trạng khô cằn do hạn hán, với tông màu nâu hồng nổi bật trên sườn đồi, khiến nó càng có hình dạng giống một miệng núi lửa. Tuy nhiên, trong các ảnh vệ tinh gần đây hơn, khu vực này xuất hiện màu xanh tươi hơn nhờ có thảm thực vật phát triển.
Hiện vẫn chưa có thông tin chính thức về độ cao cũng như niên đại địa chất của ngọn đồi này. Trên Google Maps, nơi đây được gắn nhãn là "khu cắm trại Môi đất liền", song không rõ có hoạt động cắm trại thực sự diễn ra tại đây hay không. Địa điểm cũng chưa được đặt tên chính thức trong các bản đồ địa lý hay cơ sở dữ liệu khoa học.
Dù thiếu dữ liệu khảo sát chi tiết, các chuyên gia địa chất vẫn đưa ra một số giả thuyết dựa trên hình ảnh vệ tinh. Ông Josh Roering, nhà địa mạo học tại Đại học Oregon (Mỹ) nhận định rằng có thể quan sát thấy một dải đá hẹp lộ thiên chạy dọc theo trục giữa của ngọn đồi. Theo ông, đây có thể là một “con đê” tự nhiên, một dạng địa hình được hình thành từ các khối đá có khả năng chống xói mòn tốt hơn các vật chất xung quanh.
Bức ảnh vệ tinh chụp năm 2025 cho thấy ngọn đồi hiện được bao quanh bởi nhiều cây xanh hơn - Ảnh: CNES
Trong một trao đổi qua email với Live Science, ông Roering cho biết: “Tôi nhận thấy có một dải đá lộ thiên hẹp chạy qua trung tâm của cấu trúc. Điều đó gợi ý rằng có thể tồn tại một khối đá chống xói mòn mạnh hơn như một con đê chạy xuyên qua phần chính của ngọn đồi, làm cho khu vực đó trồi lên cao hơn khi các vật liệu xung quanh bị xói mòn”.
Theo định nghĩa của Liên minh Khoa học địa chất châu Âu, đê tự nhiên là các dải đá mảnh cắt ngang qua các lớp đá trầm tích lớn hơn, thường được hình thành nhờ hoạt động của núi lửa hoặc các chuyển động kiến tạo. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, đê tự nhiên cũng có thể được tạo thành từ quá trình tích tụ trầm tích theo thời gian. Trong trường hợp của ngọn đồi ở Sudan, vẫn chưa rõ loại đê nào có thể là phần cấu trúc trung tâm, do chưa có khảo sát thực địa.
Roering cho rằng nếu cấu trúc này thực sự là một con đê đá, thì hình dạng cũng như kích thước của nó sẽ đóng vai trò định hình tổng thể cho toàn bộ ngọn đồi. “Đơn vị đá chống xói mòn có thể là yếu tố quyết định kích thước và hình dạng hiện tại, vì các lớp đá xung quanh, có khả năng chống chịu thấp hơn, sẽ bị xói mòn nhanh hơn và tạo thành những địa hình dốc ở hai bên”, ông nói thêm.
Các cấu trúc địa hình tương tự từng được quan sát thấy tại các vùng sa mạc ở bang New Mexico (Mỹ) và ở khu vực Mackenzie thuộc lãnh thổ Yukon (Canada). Những khu vực này cũng có các khối đá cứng xen giữa địa hình mềm yếu, bị bào mòn theo thời gian để hình thành nên những hình dạng độc đáo.
Tuy nhiên, trong trường hợp của Sudan, sự thiếu vắng nghiên cứu thực địa khiến các giả thuyết đưa ra vẫn chỉ mang tính phỏng đoán. Ông Roering nhấn mạnh: “Mặc dù các hình ảnh vệ tinh cho thấy nhiều đặc điểm địa mạo thú vị, nhưng do không có nghiên cứu chi tiết, tất cả những gì chúng tôi đưa ra đều là giả định”.
Ngọn đồi có hình dạng như “đôi môi khép kín” này trở thành một ví dụ điển hình về cách mà thiên nhiên có thể tạo ra những hình thù gợi liên tưởng mạnh mẽ. Nó cũng phản ánh tiềm năng của ảnh vệ tinh trong việc phát hiện và gợi mở các hiện tượng địa chất độc đáo, đặc biệt là tại những vùng còn ít được nghiên cứu như Tây Darfur.
Trong khi chờ đợi những chuyến khảo sát địa chất thực địa để xác minh thông tin chi tiết, hình ảnh này vẫn tiếp tục thu hút sự quan tâm của giới khoa học và công chúng, như một minh chứng cho vẻ đẹp bất ngờ của Trái đất khi nhìn từ không gian.
Hoàng Vũ
Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/ngon-doi-hinh-doi-moi-o-sudan-bi-an-dia-chat-nhin-tu-khong-gian-233348.html