Gia tăng bệnh nhân bị điếc đột ngột
Trao đổi với PV VietNamNet, PGS.TS Phạm Thị Bích Đào (Bệnh viện ĐH Y Hà Nội) cho biết, mỗi đợt thời tiết chuyển mùa, nền nhiệt xuống thấp, các bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng ghi nhận không ít ca điếc đột ngột.
"Nhiều trường hợp bị điếc đột ngột sau khi đi xe máy đường dài trong gió lạnh, tắm khuya bằng nước lạnh hoặc làm việc trong môi trường lạnh sâu như kho đông lạnh, phòng điều hòa cường độ cao. Trong đó, số bệnh nhân tăng rõ rệt vào những đợt rét đậm, rét hại.
Bệnh nhân thường có những biểu hiện rất điển hình. Một nam bệnh nhân mà chúng tôi vừa tiếp nhận cho biết: Tối hôm trước vẫn nghe bình thường, sáng ngủ dậy bỗng thấy một bên tai nghe kém hẳn”, PGS.TS Phạm Thị Bích Đào chia sẻ.
Đáng lo ngại, tình trạng điếc đột ngột liên quan đến lạnh có một số đặc điểm dễ nhận biết nhưng người dân rất thường chủ quan. Bệnh thường khởi phát đột ngột trong vài giờ đến sau một đêm, đa phần chỉ xảy ra ở một bên tai.
PGS.TS Phạm Thị Bích Đào (trái ảnh) kiểm tra thính giác cho bệnh nhân. Ảnh: N.Huyền
“Người bệnh có thể kèm theo các triệu chứng như ù tai, cảm giác căng tức trong tai, chóng mặt nhẹ hoặc nặng. Mức độ nghe kém rất đa dạng, từ giảm nhẹ, giảm nặng cho tới điếc sâu hoàn toàn. Điều đáng nói là tình trạng này không gây đau tai, không chảy dịch khiến nhiều người lầm tưởng chỉ là “nghẹt tai do lạnh” và chần chừ không đi khám”, PGS.TS Bích Đào cảnh báo.
Giải thích nguyên nhân hay gặp bệnh nhân điếc đột ngột vào mùa đông, PGS.TS Phạm Thị Bích Đào cho biết, khi trời lạnh sâu, cơ thể có cơ chế tự bảo vệ bằng cách co mạch máu ngoại biên để giữ nhiệt. Tuy nhiên, chính phản ứng sinh lý này lại có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới tai trong – cơ quan đảm nhiệm chức năng nghe.
Tai trong (ốc tai) là một cấu trúc vô cùng nhạy cảm, được nuôi dưỡng bởi hệ thống các mạch máu rất nhỏ và đặc biệt gần như không có tuần hoàn bàng hệ. Điều này đồng nghĩa, chỉ cần lưu lượng máu nuôi bị gián đoạn trong thời gian ngắn cũng có thể gây tổn thương nghiêm trọng.
Trong điều kiện lạnh sâu, mạch máu tai trong có thể bị co thắt đột ngột, dẫn đến giảm tưới máu. Bên cạnh đó, nhiệt độ thấp còn làm tăng độ nhớt của máu, tạo điều kiện hình thành các vi huyết khối nhỏ, gây tắc nghẽn vi tuần hoàn.
“Khi tế bào lông trong ốc tai bị thiếu oxy và dưỡng chất, chúng sẽ tổn thương rất nhanh. Một số trường hợp còn có thể kích hoạt phản ứng viêm hoặc đáp ứng miễn dịch tiềm ẩn, đặc biệt ở những người có cơ địa nhạy cảm”, PGS.TS Phạm Thị Bích Đào cho biết.
Hệ quả là các tế bào thính giác bị tổn thương cấp tính, dẫn đến giảm thính lực hoặc điếc đột ngột, thường xảy ra rất nhanh, gần như không có dấu hiệu báo trước.
72 giờ - “thời gian vàng” quyết định khả năng hồi phục
PGS.TS Phạm Thị Bích Đào nhấn mạnh, điếc đột ngột là một cấp cứu y khoa. 72 giờ đầu kể từ khi xuất hiện triệu chứng được xem là “thời gian vàng” để điều trị.
“Nếu được can thiệp sớm, khả năng hồi phục thính lực là rất cao. Ngược lại, để muộn, tổn thương tế bào thính giác có thể trở nên không hồi phục, dẫn tới điếc vĩnh viễn”, PGS.TS Bích Đào cảnh báo.
Do đó, các chuyên gia khuyến cáo, khi nghi ngờ điếc đột ngột, người bệnh cần đến khám chuyên khoa tai mũi họng càng sớm càng tốt. Người bệnh tuyệt đối không nên tự ý chờ bệnh “tự khỏi” hoặc mua thuốc uống kéo dài tại nhà, bởi điều này có thể làm mất đi cơ hội phục hồi thính giác.
“Để giảm nguy cơ điếc đột ngột trong mùa lạnh, người dân cần giữ ấm tai, cổ, gáy khi ra ngoài; tránh để gió lạnh thổi trực tiếp vào tai khi ngủ; hạn chế tắm khuya, tắm nước lạnh.
Đặc biệt, người dân không nên chủ quan khi xuất hiện các dấu hiệu như ù tai, nghe kém đột ngột, chóng mặt và đi khám sớm chính là cách tốt nhất để bảo vệ thính lực cũng như chất lượng cuộc sống lâu dài”, PGS.TS Bích Đào lưu ý.
N. Huyền