Thứ nhất, không đủ điều kiện nhận lương hưu là lỗi thường gặp nhất. Theo quy định mới, người lao động phải có ít nhất 15 năm đóng BHXH để được hưởng lương hưu. Trường hợp chưa đủ thời gian, người lao động có thể tham gia BHXH tự nguyện để bổ sung cho đủ số năm.
Thứ hai, rút BHXH một lần có thể dẫn đến mất toàn bộ quyền lợi về hưu. Khi chọn nhận BHXH một lần, người lao động đồng nghĩa với việc từ bỏ quyền hưởng lương hưu và các chế độ đi kèm sau này. Do đó, việc rút BHXH cần được cân nhắc kỹ lưỡng để không ảnh hưởng đến an sinh lâu dài.
Thứ ba, nghỉ việc nhưng không tiếp tục đóng BHXH sẽ khiến quyền lợi bị gián đoạn. Điều này có thể làm giảm thời gian đóng, ảnh hưởng đến việc tính lương hưu, trợ cấp hoặc các chế độ khác. Trong trường hợp chưa có việc làm mới, người lao động nên chuyển sang đóng BHXH tự nguyện để bảo toàn quá trình tham gia.
Ảnh minh họa.
Thứ tư, vi phạm pháp luật hoặc gian lận trong quá trình tham gia BHXH có thể bị xử lý nghiêm. Những người bị tước quyền công dân do phạm tội đặc biệt nghiêm trọng hoặc có hành vi gian lận như kê khai không trung thực, giả mạo hồ sơ để trục lợi sẽ bị thu hồi quyền lợi, thậm chí bị xử lý hình sự theo Điều 214 Bộ luật Hình sự 2015.
Thứ năm, không kịp thời làm thủ tục nhận chế độ có thể khiến người lao động mất quyền lợi. Một số chế độ BHXH như trợ cấp thất nghiệp, thai sản, tử tuất có thời hạn nộp hồ sơ cụ thể. Nếu quá thời hạn, cơ quan chức năng có thể từ chối giải quyết. Theo Điều 115 Luật BHXH 2014, người lao động cần chủ động hoàn tất thủ tục đúng thời gian quy định.
Thứ sáu, không đóng BHXH đúng quy định hoặc bị doanh nghiệp trốn đóng. Một số đơn vị sử dụng lao động cố tình không đóng hoặc đóng không đúng mức lương thực tế cho người lao động. Theo Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017, nếu phát hiện sai phạm, thời gian đó có thể không được tính vào quá trình hưởng chế độ.
Để bảo vệ quyền lợi của mình trong hệ thống BHXH, người lao động cần:
Hạn chế rút BHXH một lần nếu không thực sự cần thiết;
Kiểm tra thường xuyên quá trình đóng BHXH qua ứng dụng VssID hoặc liên hệ cơ quan BHXH;
Chủ động tham gia BHXH tự nguyện nếu chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu;
Nộp hồ sơ đúng hạn để không mất các quyền lợi được hưởng;
Tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật khi tham gia BHXH.
Nắm rõ quy định và thực hiện đúng trách nhiệm là cách hiệu quả nhất giúp người lao động bảo vệ quyền lợi của mình trong hệ thống an sinh xã hội ngày càng hoàn thiện.
Bảo Ngọc (t/h)